Оliy vа o‘rtа mахsus tа’lim vаzirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

 
-
rasm. 
Tayanch oyoq 

Qisqa qadamlab to‘g‘ri yugurishdan so‘ng tayanch oyoqni to‘pning yon 
tomoniga bir kaft oraliqda qo‘yiladi.

Zarba mobaynida – to‘pga zarba berish harakatidan to to‘pga o‘ynovchi 
oyoqqa qadar – umumiy tana og‘irligi tayanch oyoq va tayanch kaft tomon siljiydi. 

Bunda tizzalar bir oz bukiladi. 
To‘pga o‘ynovchi oyoq 

O‘qtalish (zamax) tos-son va tizza bo‘g‘imni yuqorigi son hamda boldir 
qismini orqaga (qayta o‘qtalish bilan) tebratish orqali xosil bo‘ladi.

Tebranishlar oyoqning to‘liq markaziy kafti bilan to‘pga teginish orqali 
sodir bo‘ladi, so‘ng to‘pga o‘ynovchi oyoq bilan bukilgan tizzalar oldinga 
tashlanadi (tizzalar harakatni boshqaradi).

Oyoq kafti cho‘zilgan (to‘g‘ri) va boldir yoziladi. 

Oyoq kaftining uchi yerga qaratilgan bo‘ladi. 

Yerga tegib sakrab kelayotgan to‘p tezligini etarlicha pasaytirish 
maqsadida to‘p erdan uzilish paytida tizza to‘p tagiga tekkaziladi. 
Gavdaning yuqori bir bo‘lagi va qo‘lning joylashishi 

Zarbani pastdan amalga oshirish uchun gavdaning yuqori bir bo‘lagi 
ozgina oldinga egiladi. 

---

244 

Qo‘llar quyidagi vazifani bajaradi, gavdani yon tomon muvozanatini 
ushlab turadi, to‘pga o‘ynovchi oyoq ro‘parasida joylashgan qo‘l gavda yonidan 
sekin-asta olib boriladi, ikkinchi qo‘lni bir necha marta orqaga harakatlantiriladi. 
Amaliy mashg‘ulotlar uchun ko‘rsatma 
Yugurishni boshlash zarba tomonga to‘g‘ri yoki uning uchun yon tomonga 
yo‘naltirilgan bo‘lib, tayanch oyoq taxminan to‘p balandligi bo‘yicha 
joylashtiriladi. Gavdaning yuqori qismi zarba berish vaqtida oz miqdorda oldinga 
egiladi, to‘pga o‘ynovchi oyoq tizzasini to‘pning ustiga olib boradi. To‘pga 
o‘ynovchi oyoq kafti pastga cho‘ziladi va tizza bo‘g‘imi yoziladi. To‘pga teginish 
maydoni to‘liq ko‘tarilish hisoblanadi, tayanch oyoqni burchak osti tizzani bukkan 
holda to‘g‘ri yuqoriga ko‘taradi. o‘yin vaziyatiga tegishli talablarni inobatga olgan 
holda kuchli bosimni taqsimlash zarur deb hisoblash darkor.