Oliy va 0 ‘rta maxsus ta’lim vazirligi n. M. Ziyavitdinova, Y. M. O‘rinov, Sh. N. Xayitov menejment

4.1. Menejmentning asosiy funksiyalari
Menejment bozor x o ‘jalik tizimining rivojlanish qonunlari bi­
lan tartibga  solinadi  va  o ‘zgaradigan  bozor  sharoitlariga  korxonan­
ing  ishlab  chiqarish-sotish  faoliyatining  moslashishiga  qaratiladi. 
Boshqarishga  jarayon  sifatida  yondashish  uni  bir  tizim  deb  hiso- 
blash  kerakligini  anglatadi.  Unda  korxona  maqsadlariga  erishishga 
qaratilgan  ish, bir m arotabalik harakat emas,  balki boshqarish funk­
siyalarini  shakllantiradigan  o‘zaro  bog‘liq  uzluksiz  ish  harakatlari 
seriyasi tariqasida k o ‘rib  chiqiladi.
Bular —   rejalashtirish,  tashkil  qilish,  motivatsiya,  rahbarlik, 
muvofiqlashtirish,  nazorat,  kommunikatsiya,  tadqiqot,  baholash, 
qaror  qabul  qilish,  personalni  tanlash,  vakillik,  muzokaralar  olib 
borish,  shartnomalar  tuzish.  Bulaming  hammasini  korxona  rahbari 
to ‘liq bajara olishi kerak.
«Funksiya» —  lotincha so‘z bo‘lib, biror kimsa yoki narsaning 
ish, faoliyat doirasi, vazifasi degan m a’nolami bildiradi.1
«Vazifa» —  bu  amalga oshirilishi, hal  qilinishi  lozim bo‘lgan 
masala,  erishilishi  lozim  boMgan,  ko‘zda  tutilgan  maqsad.  Yoki 
biror-bir topshiriq,  xizmat, yumush,  xizmat lavozimi,  mansab, amal
2 demakdir.
«Funksiya»  tushunchasi  «vazifa»  tushunchasiga  nisbatan 
torroq  m a’noga  ega.  Zero,  funksiya  faqat  o‘z  faoliyat  doirasidagi 
vazifalarni o ‘z ichiga oladi. Masalan, marketologning ishini bajarish 
korxona  hisobchisining  yoki  muhandisining  vazifasiga  kirmaydi, 
chunki  u  bevosita  marketolog  faoliyati  doirasidagi  yumushdir. 
«Vazifa» esa o ‘z faoliyat doirasidan tashqarida ham bo‘ lishi mumkin.
Boshqarish  funksiyasi  deganda.  u  yoki  bu  obyektni  boshqa­
rishga  oid  aniq  vazifalarni  hal  etishga  qaratilgan  bir  turdagi  ishlar 
majmui  tushuniladi.  Demak,  boshqaruv  muayyan  funksiyalar  orqa-