Oliy va 0 ‘rta maxsus ta’lim vazirligi n. M. Ziyavitdinova, Y. M. O‘rinov, Sh. N. Xayitov menejment

12.3.Nazorat samaradorligi
N azorat  samarali  b o ‘lishi  uchun,  u  strategik  xarakterga  ega 
b o ‘lishi,  y a ’ni tashkilotning  um um iy  qadr-qimm atini  aks  ettirish  va 
uni  q o ‘llab-quvvatlashi kerak.
N azoratning  pirovard  m aqsadi  m a’lumot  to ‘plash,  standartni 
belgilash  va  m uam m oni  aniqlash  emas,  balki  tashkilot  oldida 
turgan m uam m oni yechishdir. N azorat nazorat qilinayotgan  faoliyat 
turiga  m os  kelishi  kerak,  y a ’ni  muhim  bo ‘lgan  narsalarni  obyektiv 
o ‘lchash va baholash kerak. A g ar nazorat m exanizm i faoliyat turiga 
m os  kelm asa,  u  m uhim   b o ‘lgan  axborotni  to ‘plam aydi,  balki  uni 
yashiradi. N azorat o ‘z vaqtida b o ‘ lishi kerak. N azoratning o ‘z vaqtida 
b o ‘lishi  faqatgina  obyektiv  va  nazorat  tezligiga  b o g iiq   bo‘lmay, 
balki  undan tashqari  standartni  o ‘lchash  va baholash  orasidagi  vaqt 
intervaliga  ham   b og ‘liq.  Vaqt  intervali  esa  asosiy  rejaga  ajratilgan 
vaqtga,  o ‘lchash  shtatiga  va  olingan  natijalarni  baholash  va 
tarq atishg a nisbatan aniqlanadi. Nazorat ham reja kabi o ‘zgarishlarga 
m oslashishi  kerak,  chunki  b a ’zida  rejada  ozgina  o ‘zgarish  b o ‘lishi 
natijasida,  butun  nazorat  tizim ini  qayta  ko ‘rib  chiqishga  to ‘g ‘ri 
keladi. A g ar nazorat tizim i  o ‘zgarishlarga m oslashuvchan b o ‘lmasa, 
u o ‘z funksiyasini sam arali bajara olmaydi. M asalan: yangi qonunga 
binoan  xarajatning  yangi  tu ri  vujudga  kelsa,  toki  bu  yangi  omil 
n azorat tizim iga kiritilm asa,  u  ishlab  chiqarish  xarajatlarini  nazorat 
qila olm aydi.