Oliy matematika va axborot texnologiyalari



Download 13,05 Mb.
bet13/16
Sana11.01.2022
Hajmi13,05 Mb.
#351770
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
Bog'liq
Hisob grafik ishi 2019


X k

yk

f (X k;yk)

f (X k ;yk1)h

0

X 0

y0

f (X 0;y0)

y0= f (X 0 ;y0)h

1

X 1

y1=y0+ y0

f (X 1;y1)

y1= f (X1 ;y1)h

2

X 2

y2=y1+ y1

f (X2;y2)

y2= f (X 2 ;y21)h



.

………….….

…………

……………………

n-1

X n-1

yn-1=yn-2+ yn-2

f (Xn-1;yn-1)

yn-1= f (X n-1 ;yn-1)h

n

X n

yn=yn-1+ yn-1

f (Xn;yn)





Misol: tеnglama bеrilgan. [0;1] kеsmada хо=0, уо=1 boshlang’ich shartni qanoatlantiruvchi yеchim Teylor usuli yordamida topilsin. Qadamlar h1=0,1 vа h2=0,2 dеb olinsin. Hisob vеrguldan so’ng uch raqam bilan olib bеrilsin.

Yechish: Hisoblash qulay bo’lishi uchun jadval tuzib olamiz (h1=0,1)

1. Boshlang’ich shartlar bo’yicha jadvalning birinchi satrini to’ldirib olamiz.

х0=0 y0=1 dа bo’ladi

2. Jadvalning ikkinchi satrini to’ldiramiz.





va hokazo.

Hisoblashlarni toki [0,I] oraliqni o’tib bo’lmaguncha davom ettiramiz.






x i=x 0+ih

yi+1=yi+yi

y2i

x 3i





0

0

1,000

1,000

0

1,000

0,100

1

0,1

1,100

1,210

0,001

1,000

0,100

2

0,2

1,210

1,440

0,008

1,006

0,101

3

0,3

1,301

1,692

0,027

1,016

0,102

4

0,4

1,402

1,966

0,064

1,033

0,103

5

0,5

1,506

2,256

0.125

1,055

0,105

6

0,6

1,611

2,595

0.216

1,083

0,108

7

0,7

1,719

2,956

0.343

1,116

0,112

8

0,8

1,830

3,350

0.512

1,153

0,115

9

0,9

1,946

3,768

0.729

1,26

0,126

10

1,0

2,060

-

-

-

-

Endi h=0,2 qadam uchun yuqoridagi kabi hisoblashlarni bajarib, jadvalni to’ldiramiz.






x i

yi

y2i

x 3i





0

0

1,000

1,000

0

1,000

0,200

1

0,2

1,200

1,440

0,098

1,006

0,200

2

0,4

1,400

1,960

0,054

1,030

0,210

3

0,6

1,610

2,592

0,216

1,080

0,220

4

0,8

1,830

3,350

0,512

1,100

0,210

5

1,0

2,050

-

-

-

-

Dеmak, ,

Shunday qilib absolyut xato nisbiy xato

Koordinatalar tеkisligida (x0,y0), (x1,y1) ,…, (x n,yn) nuqtalarni to’g’ri chiziq kеsmalari bilan tutashtirib, Teylor siniq chizig’ini hosil qilamiz:
у

2,0


1,8

1,6


1,4

1,2


1

0 0,2 0,4 0,5 0,8 1,0 1,2 х

15-chizma
An’anamizga ko’ra yuqorida namuna sifatida keltirilgan misolni dasturlab ko’ramiz.

Eyler – Koshi usuli uchun Pascalda maxsus tuzilgan dastur.


uses Crt;

const c:array[1..4] of real = (0,0.5,0.5,1);

type

coef=array[0..4] of real;



var

i,j,m:integer;

a,b,h,x,y,y1,y2:real;

k0,k:coef;

ch:char;

{ ------------------------------------------------

Подпрограммы }

{ Праvaя часть дифференциального уравнения функции- f(x,y)}

function f(x,y:real):real;

begin


f:= x+y;

end;


{ -------------------------------------------------------- }

procedure Pausa;

begin

writeln;


writeln (' Davom ettirish uhun PLAY ni bosing...');

repeat ch:=readkey

until ch <> '';

end;


{ ------------------------------------------------

Общая программа }


begin

clrscr;


writeln ('Oraliq qiymatlarini kiriting * [a,b]');

read (a,b);

writeln (' y0 ning x=x0 bo"lgandagi boshlang"ich funksiyaning qiymatini kiriting');

read (y);

writeln (' [a,b] oralig"idagi qiymatlar sonini kiriting');

read (m);

x:=a;

h:=(b-a)/m;



y1:=y;

y2:=y;


writeln (' Eyler - Koshi usuli');

writeln ('x=',x:5:2,'y1=',y1:9:6,'y2=',y2:9:6);

for i:=1 to m do

begin


y1:=y1+h*f(x,y); { <-----------| Eyler usuli}

for j:=1 to 2 do

k0[j]:=h*f(x+2*c[j]*h, y2+2*c[j]*k0[j-1]);

y2:=y2+(k0[1]+k0[2])/2; { <-----------| Eyler - Koshi usuli}

x:=x+h;

writeln ('x=',x:5:2,' y1=',y1:9:6,' y2=',y2:9:6);

end;

pausa;


end.
Dasturni ishga tushiramiz.


Xatolik nisbatan kattaroq, ammo natija qoniqarli.



Birinchi tartibli diffеrеnsial tеnglamalarni Eylеr usuliga turbo paskalda tuzilgan yana bir dastur
program aslon;

uses crt;

const h1=0.1;

h2=0.2;


var

x,y,z:array [0..10] of real;

i:integer;

S:real;


begin

clrscr;


x[0]:=0.3;

y[0]:=1;


for i:=0 to 5 do begin

x[i+1]:=x[i]+((i+1)*h2);

end;

for i:=0 to 5 do begin



y[i+1]:=y[i]+((sqrt(1+(sqr(x[i])+(exp(3*ln(y[i])))))*h2));

end;


for i:=0 to 5 do begin

writeln('x[',i,']=',x[i],' ','y[',i,']=',y[i]);

end;

writeln;


begin

for i:=0 to 10 do begin

x[i+1]:=x[i]+((i+1)*h1);

end;


for i:=0 to 10 do begin

y[i+1]:=y[i]+((sqrt(1+(sqr(x[i])+(exp(3*ln(y[i]))))))*h1);

end;

for i:=0 to 10 do begin



writeln('x[',i,']=',x[i],' ','y[',i,']=',y[i]);

end;


S:=((y[10]-y[5])/y[5])*100;

if S<0.001 then writeln('To`g`ri','S=',S)

else writeln('Noto`g`ri', 'S=',S);

end;


end.
Hisob grafik ishi variantlari




Tеnglama

Boshlang’ich qiymat

Kеsma

qadamlar

1









2









3









4









5









6









7









8









9









10









11









12









13









14









15









16









17









18









19









20









21









22









23









24









25









26









27









28









29









30











Download 13,05 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish