Oliy matematika asoslari


- §. Юк,ори тартибли х,осила ва д и ф ф е р е н ц и а л л а р



Download 6,39 Mb.
Pdf ko'rish
bet183/214
Sana22.02.2022
Hajmi6,39 Mb.
#100359
1   ...   179   180   181   182   183   184   185   186   ...   214
Bog'liq
Oliy matematika asoslari 1 qism

6- §. Юк,ори тартибли х,осила ва д и ф ф е р е н ц и а л л а р
y z = f ( x )  ф у н к ц и я (а, b ) и н т е р в а л д а б е р и л г а н и хт иё ри й х £ ( а , Ь )  
н у к т а д а f ' ( х)  х о с и л а г а эга булсин. Б у f ' ( х) х е м, у м ум а н а й т г а н д а,
л: узг арувчи нин г функц ия си булиб, унинг хосиласини к а р а ш мумкин.
y = z f [ x )  
ф у н к ц и я х о с и л а с и f ' (х ) н и н г у о с и л а с и  б е р и л г а н f ( x )  
ф у н к ц и я н и н г и к к и н ч и тартибли у о с и л а с и  д е й и л а ди ва
y = f ( x )  ф у нк ц и я ни н г учинчи, т урт и нч и ва х о к а з о т а р т и б д а г и
Хосила ла ри худди ю к о р и д а г и д е к к и р ит ил а д и .
Умума н, y = f ( x )  ф у н к ц и я ( п — 1 ) - т а р т и б л и х ос и л а с и / ( л - | ) ( х ) 
нинг х о с ил а с и б е р и л г а н f ( x ) ф у н к ц и я н и н г п-т арт ибли х о с и л а с и  
д е й и л а д и . Д е м а к ,
y = f ( x )  ф у нк ц и я н и н г f " ( x ) , f " ' ( x ) , f {IV)( x ) ,  
... 
х о с и л а л а р и
унинг
юк,ори тартибли х о с и л а л а р и  д ей и л а д и .
Ф у н к ц и я н и н г юк о р и т а р т и б л и х о с и л а л а р и д а н ф а нн и н г , т е хник а-
нинг т у р ли с о х а л а р и д а ф о й д а л а н и л а д и . М а с а л а н , х а р а к а т д а г и
ж и с м н и н г оний т е з л а н и ш и н и т о п и ш х а р а к а т конунини и ф о д а л о в ч и
функция нинг иккинчи тартибли хосиласини топиш билан хал этилади.
у" , ёки f " ( x ) ,  ёки Ц
к аб и б ел г и л а н а д и . Д е м а к ,
251
www.Orbita.Uz kutubxonasi


М и с о л . Уш б у у = х - е х ф у нк ц и я н и н г учинчи т а р т и б л и х осил ас ини 
топинг.
Б е р и л г а н ф у н к ц и я н и н г учинчи т а р т и б л и хосиласи к у й и д а г и ча
т о п и л а д и :
у ' = ( Х ' в х) ' = \ • ех - \- х е х =  (1 - j - x ) e x, 
у " = ( у ' ) ' = [( \ + х ) е х) ' =  1 - ех +  (1 + х ) - е х =  (2 + х ) е х 
у " ' = ( у " ) ' = [ ( 2 + х ) е х) ' =  1 •ех + (2 + х ) е х =  (3 + л : ) ^
Ф у н к ц и я н и н г юк о р и т а р т и б л и х о с и л а л а р и н и т опиш учун унинг 
х а м м а олдинг и т а р т и б л и х о с и л а л а р и н и х и с о б л а ш к е р а к б ула д и.
Б и р о к , а й р и м ф у н к ц и я л а р н и н г n - т ар т иб л и х о с и л а л а р и н и бир йула 
т оп и ш имконини б е р а д и г а н ф о р м у л а л а р м а в ж у д . Б и з к у й и д а б унда й 
ф о р м у л а л а р н и к е л т ир и б ч и к а р а м и з .
1°. у = х '1( х ’> 0) булсин. Р а в ш а н к и ,
у ' = lix'i ~ \
У " = ( У ' ) ' = ( \1 Х » - ') 'ч = 1 1 ( ц -  1 ) х ““ 2, 
у " ' = ( у " ) ' =  ( р ( р - 1 )jcm-2) ' = M-(M-— 1) (М- — 2 )лг11- 3
Б у м у н о с а б а т л а р д а н ихт иёрий n 6 ;V учун
б у л и ши н и к у р и ш кийин э м а с ( Б у ф о р м у л а н и н г т у г р и л и г и м а т е м а т ик
и н д у к ц и я усули ё р д а м и д а и с б о г л а н а д и ) .
Хусусан, jx = — 1 б у л г а н д а у = ~ були б, унинг п- т а рт и бл и хосн
л а с и у м =  
= ( - 1) ( - 2 )... ( - п ) х - ' ~ п= ' - " У  б ул а д и .
2°. у = а х ( а >  0, а ф  1) булсин. Бу ф у нк ц и я н и н г юк ори т а р ти б л и 
х о с и л а л а р и н и б ирин - кет ин х и с о б л а й м и з :
у ' = а х\па, 
у "  = [ах\ п а ) ' = а х\п 2х, 
у " ' =  ( а Ч п 2а ) = a *l n3a.
у (п) = а х\ п па
Кейинги т енг л ик н инг урин ли л иг и м а т е м а т и к и н д у к ц и я усули 
ё р д а м и д а курсатилади..
Хусусан, у = е х б у л с а , унинг п- т а р т и б л и хос и л а с и y in) = e x б у л а ­
ди.
3°. у  = sin х  булсин. Бу ф у н к ц и я н и н г юк о р и т а р т и б л и х о с и л а л а р и ­
ни б и р и н : кетин х и с об л а йм и з :
у ' =  cos x = sin 0 е 
у ' —  (cos х )  = — sin х  = sin ( х - \ - 2  J - J
252 
'


у " ' —  ( — sin х ) =  — cos j£ = sin^je + 3 - 4 ^
у /l = ( — cos x ) ' == sin x =  sin ( x  + 4 • -n- j .
f/("’ = sin(.x:-f-rt-n 
.
Кейинги т е н г л и к н и н г ур и н л и л и г и м а т е м а т и к и н д у к ц и я усули 
ё р д а м и д а к у р д а т ил а д и .
Энди икки ф у н к ц и я йигиндиси, а й и р м а с и х а м д а к у п а й т м а с и н и н г
юкори т а р т и б л и х о с и л а л а р и н и т о п и ш к о и д а л а р и н и к е лт и р а м и з .

Download 6,39 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   179   180   181   182   183   184   185   186   ...   214




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish