Олий ва ўрта

Кўкракда крол усулида сузиш

Ушбу натижа ФИНА томонидан биринчи жаҳон кўрсаткичи деб тан олинган. Кўкракда крол усулининг «австралия» варианти Европа ва Америка сузувчилари орасида тез тарқалган. Бу усул техникаси тобора такомиллашиб борди, натижада олти зарбли крол усулитехникаси юзага келди.

Олти зарбли крол техникасининг муаллифи афсонавий америкалик сузувчи Дж. Вейсмюллер эди. Униш усул «профессори» деб атаганлар. Д.Вейсмюллер 1924 ва 1928-йиллардаги олимпиада ўйинлари ғолиби бўлган. Убиринчикролчи бўлган ва 100 масофани крол усулида 1 дақиқадан кам вақтга, 400 масофани 5 дақиқада сузиб ўтган.
1968-йил Мехико Олимпиада ўйинларида ғолиблар дастурни барча номерларида икки ва тўрт зарбли техника вариантини қўлладилар. Кейинги йилларда кучли сузувчилар амалда икки ва тўрт ва олти зарбли крол усулини қўллай бошладилар.
Гавда ҳолати.Тана сувда горизонтал, чўзилган, нисбатантик, оқувчан ҳолатда бўлади, ҳужум бурчаги 3–5 даража. Бош гавданинг бўйлама ўқига мос ушланади. Юза сувга туширилган, пешона сувга ботган, кўриниш тўғрига-пастга йўналтирилган.
Оёқ ҳаракати. Оёқ ҳаракати навбатма-навбат бажарилади. Ҳаракат йўналиши: юқоридан–пастга ва пастдан–юқорига. Пастдан юқорига–тайёргарлик ҳаракати,юқоридан пастга–ишчи ҳаракат.
Дастлабки ҳолат. навбатдаги зарбли ҳаракатини тугатади, тўғриланди, панжа 30–40 см чуқурликда бўлади. Оёқ учлари чўзилган, горизонтал чизиқ ва оёқлар оралиғдаги чизиқ–ўткир бурчак, тахминан, 20 даража. Ана шундай дастлабки ҳолатдан оёқ ҳаракатининг юқорига тайёгарлик ҳаракати бошланади.
Тайёргарлик ҳаракати. Оёқ ҳаракатининг биринчи қисми тўғри бажарилади. Бунинг ҳисобига тез пастга ҳаракатланади. Шу вақт тўғриланган оёқ горизонтал ҳолатда, болдир пастга ҳаракатланади. Тизза ва панжа юқорига ҳаракат бажаради. Натижада қарама-қарши оёқ тизза бўғимидан букилади. Панжа сувнинг устки қисмида тайёргарлик ҳаракати тугалланади.
Қўл ҳаракати. Қўл ҳаракати навбатма-навбат бажарилади. Бу техниканинг камсарфлилигини ва мойиллигини таъминлайди. Худди, навбатма-навбат иш танаффус-сиз кўп вақт жараён ораси тортишиш кучини яратишга имкон берганидек, ҳаракатни бир қисмдан иккинчи қисмга «юмшоқ» узатади.
Крол усулида қўллар асосий силжитувчидир.
Ҳаракат фазаси. Уқуйидаги фазалардан иборат: «ушлаш», «тортишиш», «депсиниш», «қўлларни сувдан чиқиши», «сув устидаги қўллар ҳаракати», «қўлларнинг сувга ботиши» каби.
Қўлларнинг сувга ботиши эшишга тайёргарликни тугаллайди. Сувга, дастлаб, кафт, тирсак, сўнг елка ботади. Кафт бармоқлари ёзилган ва бирлашган ҳолда сувга ботади.
Қўллар сувга ботиши билан, ушлаш фазаси бошланади. Бу фаза куч билан қисқа давр мобайнида бажарилади. Дастлаб,қўл олдинга-пастга ва қисман ён томонга ҳаракатланади. Биринчи қўлнинг ҳаракат фазасини бажариши, иккинчи қўлнинг эшишни тугаллашига тўғри келади.Фаза давомийлиги–0,06–0,30 с.