Олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги тошкент молия институти

Форбес
нинг 
маълумотларига кўра, 1000% гача даромад келтириши мумкин экан. Шунинг 
учун ҳам 
венчур фондлар
электрон бизнес йўналишидаги лойиҳаларга 
уларнинг бошланғич босқичларидаёқ яхши ният билан пуллар жалб 
қиладилар. Кўпчилик холларда бундай бизнес лойиҳалари юқори технологик 
ва инновацион ҳусусиятга эга бўладилар. Инвестор учун венчур 
инвестициялаш жуда юқори таваккалчилик даражасига эга бўлади. „
Венчуре
“ 
сўзи ҳам ўзбек тилига тажима қилинганида таваккалчилик билан бошланган 
иш деган маънони бердаи. Аммо бундай бизнес лойиҳаси инновацион 
янгилик билан боғлиқ бўлганлиги учун инвесторнинг бошланғич капитал 
қўйилмасини ўнлаб, юзлаб ва баъзи холларда эса минглаб марта катта 
миқдорда кўпайтиришга имкон беради. Лекин суни ҳам айтиш керакки, 
барҳcа вачур инвестициялар ҳам муваффақиятли бўлавермайди – 70%-80% 
инвестициялар зарарга ҳам кириб кетиши мумкин. Қолган 20-30% венчур 
инвестициялар барча зарарларни қоплайди ва катта фойда ҳам келтиради. 
„
МонейТрееТМ:Венчур бозори навигатори
“ нинг маълумотларига кўра,2 013 
йилнинг учта чорагида амалга оширилган венчур келишувларнинг 157 
тасидан 138 таси 
ИТ
-лойиҳаларга тўғри келганлигини кўриш мумкин. 
Кейинги 
йилларга 
инвесторлар 
медицинадаги, 
таълимдаги, 
биотехнологиядаги, транспортдаги ва молия сохасидаги лойиҳаларга ҳам 
фаол инвестицияларни амалга оширмоқдалар. Бундай инвесторларга мисол 
қилиб, 
и2бф
фондини, 
Бригҳт энергй
(
алътернатив энергетика
) фондини, 
ҚWаве
(
квант технологиялари
) фондини, 
Биопресс Cапитал Вентурес
ва 
Махwелл Биотех
(
биотехнология
) фондларини келтириш мумкин. 
Бригҳт 
Cапитал
венчур фонди топ-менежерининг фикрига кўра, индустрияга ва 
рақамли технологиялар инвестицияларнинг абсолют турли хилдаги 
типологиясига эга бўладилар. Масалан, энергетика ва биотехнологийга 
бўлган инвестициялар давомийлиги 7-8 йил бўлиб, капитал сиг;ими ҳам анча 
катта бўлади. Рақамли технологияларда эса инвестицион цикл анча кичик 
бўлади.

---

427 
Краудфундинг 
платформаларига 
бўлган 
замонавий 
турдаги 
инвестицийлар ҳам анча самарадор ҳисобланади. Бу турдаги 45 та платформа 
таҳлил 
қилинганида,
уларга 230 та молиявий ташкилотлардан $866 миллион доллар инбестиция 
жалб қилингани маълум бўлган ва бу суммадан 79% қисми 
П2П 
туридаги 
халқ кредитлар сервисларига тўғри келган (
ҳттп://cроwдссоурcинг.ру
). 
Венчур инвестицоялар бўйича энг илғор мамлакат АҚШ ҳисобланиб, бу иш 
Хитойда, Хиндистонда, эвропа Иттифоқида ва Изроилда ҳам яхши 
ривожланган. Америка венчур фондлари учун энг қизиқ бўлган соҳалар 
дастурий таъминот, биотехнология ва медия тармоқлари ҳисобланади 
(
ЖъСон&Партнерс Cонсултинг
). Ҳозирда инвесторларнинг диққат-еътибори 
кўпроқ электрон савдо ва булутли технологияларга қаратилмоқда. Амалий 
инновацияларни 
қўллаб-қувватловчи 
давлат 
ва 
давлацифат 
ташкилотларининг асосий турларига қуйидагиларни киритишимиз мумкин: 
„
афзаллиларга эришиш марказлари
“ тармоқлари, технологиялар трансфери 
марказлари, экув молиялаш фондлари, бизнес-инкубаторлар, давлат венчур 
фондалри ва инвестицияларни қўллаб-қувватлаш универсал институтлари.
Трасмиллий корпорациялар инновацион лойиҳаларга қуйидаги бир 
қанча усуллар воситасида киришлари мумкин: 

Тўғридан-тўғри (бевосита) инвестициялар
– бунда таваккалчилик 
даражаси жуда катта бўлади, аммо жуда катта фойдага ҳам эга бўлиш 
мумкин; 

Ўзининг кичик инновацион корхонасини
ташкил қилиш; 

Корпорация олдиндан мавжуд бўлган
ва тегиши мутахассислакка эга 
бўлган венчур фондга кириши мумкин; 
Венчур фондларга инвестиция қиладиган корпорациялар сифатида