Давлат мақсадли жамғармаларининг шаклланиш манбалари ва маблағларидан фойдаланиш йўналишлари. Бюджетдан ташқари фондлар мақсадли фойдаланиш учун йўналтирилган. Одатда, фонднинг номида унинг мақсади ва харажатларнинг мақсадли йўналтирилиши акс этади.
Бюджетдан ташқари фондларни шакллантириш манбалари уларнинг олдида турган вазифаларнинг характери ва кўламига қараб белгиланади. Манбаларнинг турли-туманлиги ва ҳажмига ривожланишнинг у ёки бу босқичидаги мамлакатнинг иқтисодий ва молиявий ҳолати бевосита таъсир кўрсатади.
Бюджетдан ташқари фондларнинг шаклланиш манбалари нисбатан ҳам доимий, ҳам вақтинчалик бўлиши, шунингдек, мамлакатнинг маъмурий-ҳудудий тузилмалари бўйича ҳам турлича бўлиши мумкин.
Бюджетдан ташқари фондларнинг маблағларидан фойдаланиш йўналишлари фондларнинг мақсади, аниқ иқтисодий шароитлар ҳамда ишлаб чиқилган ва амалга оширилаётган дастурлардан келиб чиқиб белгиланади. Маблағларнинг маълум бир қисми таъсисчилик фаолиятига, шунингдек, қимматли қоғозларга қўйилади. Бюджетдан ташқари фондлар инвестор ҳамда молия бозори субъекти сифатида иштирок этиши мумкин, чунки кўп ҳолларда фондлар маблағларининг шаклланиш вақти билан ишлатиш вақти мос келмайди ва натижада фондлар ихтиёрида вақтинча бўш маблағлар пайдо бўлади, уларни молия бозорида фойдали жойлаштиришга имкон туғилади, иккинчидан, маблағларни инвестициялашдан олинган даромадлар тегишли фондга қўшимча даромад келтиради.
Ғазначиликда давлат мақсадли жамғармалари ижросини ташкил этиш
Ўзбекистон Республикаси Бюджет Кодексида Консолидациялашган бюджет тизимида жамланадиган давлат мақсадли жамғармалари таркиби келтирилган. Консолидациялашган бюджет Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги томонидан молия йили якунлари бўйича таҳлилий мақсадлар учун ҳамда бюджет тизими бюджетларининг барча тушумлари
ва харажатларини ҳамда Ўзбекистон Республикаси Тикланиш ва тараққиёт жамғармаси маблағларини, улар ўртасидаги трансфертларни ҳисобга олмаган ҳолда ҳисобга олиб бориш учун тузилади.
Ўзбекистон Республикасининг консолидациялашган бюджети таркибига қуйидагилар киради (9.3-расм):
Давлат бюджети;
давлат мақсадли жамғармаларининг бюджетлари;
Ўзбекистон Республикаси Тикланиш ва тараққиёт жамғармаси маблағлари.
Пенсия жамғармаси;
Республика йўл жамғармаси;
Давлат мулкини хусусийлаштиришдан тушган маблағлар жамғармаси;
Бандликка кўмаклашиш давлат жамғармаси;
Умумтаълим мактаблари, касб-ҳунар коллежлари, академик лицейлар ва тиббиёт муассасаларини реконструкция қилиш, мукаммал таъмирлаш ва жиҳозлаш жамғармаси;
Суғориладиган ерларнинг мелиоратив ҳолатини яхшилаш жамғармаси;
Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳузуридаги Олий ўқув юртларининг моддий-техника базасини ривожлантириш жамғармаси.
Do'stlaringiz bilan baham: |