Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022 йил " " апрелдаги

Ҳимоя чоралари шартномаси
да
13
аъзолар экспорт 
ёки импорт томонида ихтиёрий экспорт чекловлари, тартибли маркетинг 
чоралари ёки бошқа шунга ўхшаш чораларни изламасликлари, қабул 
қилмасликлари ёки қўллаб-қувватламасликлари кераклиги кўрсатилган. 
Шартномага мувофиқ, ўзгартирилмаган икки томонлама чоралар 1998 йил 
охирида тўхтатилди. Мамлакатларга ушбу чоралардан бирини қўшимча бир 
йил (1999 йил охиригача) ушлаб туришга рухсат берилди, лекин амалда фақат 
Европа Иттифоқига Япониядан автомобиллар импортига чекловларда ушбу 
қоидадан фойдаланган.
 
Ҳимоя чораларини оқлайдиган импортнинг "кескин кўпайиши" импортнинг 
ҳақиқий ўсиши (мутлақ ўсиш); ёки импорт миқдори ортиб кетмаган бўлса ҳам 
бозордаги импорт улушининг ошиб кетиши (нисбий ўсиш) бўлиши мумкин. 
Шартнома “жиддий зарар”нинг ҳақиқатда етказилган ёки таҳдид 
қилинаётганлигини баҳолаш мезонлари ҳамда импортнинг маҳаллий саноатга 
таъсирини аниқлашда эътиборга олиниши лозим бўлган омиллар белгиланган. 
Ўрнатилганда, ҳимоя чоралари фақат жиддий шикастланишнинг олдини олиш 
ёки бартараф этиш ва тегишли соҳага мослашишга ёрдам бериш учун зарур 
бўлган даражада қўлланилиши керак.
Агар мамлакат ўзининг маҳаллий ишлаб чиқарувчиларини ҳимоя қилиш 
учун импортни чекласа, у ҳам ўз навбатида бунинг эвазига бирор нарса 
бериши керак. Шартномада айтилишича, экспорт қилувчи мамлакат (ёки 
экспорт қилувчи давлатлар) маслаҳатлашувлар орқали компенсатсия талаб 
13
Agreement on Safeguards 1994, Apr. 15, 1994, Marrakesh Agreement Establishing the World Trade 
Organization, Annex 1A, 1869 U.N.T.S. 154 (1994) 

---

38 
қилиши мумкин. Агар келишувга эришилмаса, экспорт қилувчи мамлакат 
эквивалент чораларни кўриш орқали жавоб қайтариши мумкин – масалан, у 
ҳимоя чораларини қўллаётган мамлакатдан экспортга тарифларни ошириши 
мумкин.
Ривожланаётган мамлакатлар экспортига нисбатан ҳимоя чораларини қўллаш 
маълум шартлар билан чекланган.