Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Ўзбекистон Республикасида аҳолини ижтимоий 
ҳимоялаш чора-тадбирларининг йўналишлари: Би
-
ринчи йўналиш – нархлар эркинлаштирилиши ва пулнинг 
қадрсизланиш даражаси ортиб бориши муносабати би
-
лан даромадларнинг энг кам ва ўртача даражасини мунта
-
зам ошириб бориш. Иккинчи йўналиш – Республиканинг 
ички истеъмол бозорини ҳимоя қилиш ҳамда озиқ-овқат 
маҳсулотлари ва саноат моллари асосий турлари истеъмо
-
лини муайян даражада сақлаб туриш. Учинчи йўналиш – 
аҳолининг кам таъминланган табақаларини аниқ манзилли 
ижтимоий ҳимоялаш ва қўллаб-қувватлаш.
Ўзбекистон Республикасида давлат ижтимоий сиё-
сатнинг асосий вазифалари қуйидагиларда ўз ифодаси
-
ни топади: 1. Аҳолининг иқтисодий фаоллигини қўллаб-
қувватлаш; 2. Маҳсулот, хизмат ва уй-жойнинг кучли ички 
истеъмол бозорини шакллантириш; 3. Аҳолини тўлов
талабларини кенг миқдорда қондириш ва унинг ўсишини 
таъминлаш; 4. Аҳолининг даромад ва мулкка эгалик дара
-
жасини кескин табақалашувини олдини олиш; 5. Ижтимо
-
ий хизматларга бўлган зарур кафолатни таъминлаш. 
Иж
-
тимоий сиёсатнинг хусусиятлари
 
қуйидагилардан иборат:

1. Ижтимоий сиёсатни ўтказишда давлатнинг бошқариш 

функцияси; 2. Ижтимоий ислоҳотларни босқичма-

---

420
босқичлиги; 3. Аҳолининг яшаш даражасини муттасил оши
-
риб бориш; 4. Маҳаллий ўзини – ўзи бошқариш идоралари 
маҳаллалар орқали аҳолига аниқ ижтимоий ёрдам кўрсатиш; 
5. Ижтимоий ислоҳотларнинг иқтисодий ва ҳуқуқий асосла
-
рини яратиш ва мустаҳкамлаб бориш.
Ўзбекистон Республикасида давлат ижтимоий сиё-
сатининг асосий йўналишлари: 1. Давлат ижтимоий 
истеъмол фондларини ташкил этиш ва улардан жамият
-
нинг ҳар бир аъзосининг фойдаланишини кафолатлайдиган 
қонунларни қабул қилиш; 2. Давлатнинг марказлашган иж
-
тимоий суғурта фондини ташкил этиш; 3. Кўрсатилган хиз
-
матлар ва самарали меҳнатлари учун давлат томонидан им
-
тиёзлар бериш; 4. Иш ҳақи ва пенсия минимумининг давлат 
томонидан кафолатланиши; 5. Кўп болали оилаларга тўлана
-
диган нафақалар; 6. Кам таъминланган аҳоли табақаларига 
моддий ёрдам кўрсатиш; 7. Болаликдан ногирон ва бошқа 
меҳнат қобилиятини йўқотганларни ижтимоий қўллаб-
қувватлаш; 8. Талабалар учун тўланадиган давлат стипен
-
диялари; 9. Ишсизлик нафақаси; 10. Энг муҳим озиқ-овқат 
маҳсулотлари турларини белгиланган нархларда сотилишини 
таъминлаш; 11. Ижтимоий аҳамиятга эга бўлган хизматлар 
баҳоларидаги фарқларни бюджет ҳисобидан қоплаш; 12. Иж
-
тимоий соҳанинг энг муҳим тармоқлари (соғлиқни сақлаш, 
таълим, жисмоний тарбия, спорт ва маданият) моддий база
-
сини қўллаб-қувватлаш ва мустаҳкамлаш.