Олий ва Ўрта Махсус таълим вазирлиги Гулистон Давлат университети Табиатшунослик факултети

1.1 Қорақалпоғистон Республикаси иқтисодий географик ўрни , 
мамурий ҳудудий тузилиши
Қорақалпоғистон Республикаси Ўзбекистоннинҳ шимоли – ғарбида 
жойлашган . Мамлакатнинг ривожланган минтақаларидан анча олисда 
бўлган иқтйисодий географик раён ҳудудидан темирйўл ўтгач , унинг 
иқтисодий географик ўрни анча яхшиланди. Амударё ва Орол денгизи 
кемалар қатнови , Чоржўй – Қўмғирот темир йўлининг қурилиши автомобил 
ва ҳаво транспортининг йўлга қўйилиши , республика ишлаб чиқарувчи 
кучларининг узлуксиз юксалишига замин ҳозирлайди .

---

Нукус шаҳри ҳақида
. Нукус шаҳри Қорақалпоғистон Республикасининг 
пойтахти бўлиб, 1932 йил ташкил топган. Ер майдони 0,22 минг кв км ни 
ташкил этади ва республика ҳудудининг 0,13 фоизини эгаллайди. Аҳоли 
сони 2014 йил 1 январ ҳолатига 295,2 минг киши, зичлиги 1 кв км га 1341,8 
кишини ташкил этади. Нукус, Хужайли, Кегейли туманлари билан 
чегарадош. Шаҳарда 58 та маҳалла мавжуд. 2013 йил январ-декабр ойида 
аҳолининг табиий ўсиш 4753 кишига тенг бўлди. Шу даврда 6094 бола 
туғилиб, 2012 йил январ-декабр ойига нисбатан 268 болага кўпайди. Шаҳарда 
2014 йил 1 январ ҳолатига 4312 та корхона рўйхатдан ўтган бўлиб, шундан 
3363 таси фаолият кўрсатмоқда. Фаолият кўрсатаётган 3363 та корхонадан 
2721 таси кичик бизнес субъектига қарашлидир. Шаҳарда 7 та йирик саноат 
корхоналари, 11 та қўшма корхоналар фаолият кўрсатмоқда. 
Амударё 
тумани 
ҳақида
.Амударё 
тумани 
Қорақалпоғистон 
Республикасининг жанубий шарқида жойлашган бўлиб, 1957 йил 18 
февралда ташкил топган. Ер майдони 1,02 минг кв км ни ташкил этади ва 
республика ҳудудининг 0,61 фоизини эгаллайди. Аҳоли сони 2014 йил 1 
январ ҳолатига 179,1 минг киши, зичлиги 1 кв км га 175,6 кишини ташкил 
этади. Хўжайли, Қораўзак ва Беруний туманлари билан чегарадош. Туманда 
30 та маҳалла фуқоралар йиғини, 16 та қишлоқ фуқоралар йиғини ва 119 та 
қишлоқ аҳоли пунктлари мавжуд. 2013 йил январ-декабр ойида Аҳолининг 
табиий ўсиш 3018 кишига тенг бўлди. Шу даврда 3894 бола туғилиб, 2012 
йил январ-декабр ойига нисбатан 45 болага камайган. Туманда 2014 йил 1 
январ ҳолатига 2162 та корхона рўйхатдан ўтган бўлиб, шундан 1822 таси 
фаолият кўрсатмоқда. Фаолият кўрсатаётган 1822 та корхонадан 1547 таси 
кичик бизнес субъектига қарашлидир. Туманда 2 та йирик саноат 
корхоналари, 5 та қўшма корхоналар фаолият кўрсатмоқда.