Олий ва ырта махсус таълим вазирлиги



Download 0,95 Mb.
Pdf ko'rish
bet8/11
Sana08.01.2022
Hajmi0,95 Mb.
#334346
TuriReferat
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari (1)

II.6  Yodometriya

da  ish  eritmalari  sifatida  J

-

  ning  KJ  dagi  0,1  N  va 



Na

2

S



2

O

3



,ning  0,1;  0,05  N  eritmalari  ishlatiladi.  Yod  bilan  kislotali,  neytral  yoki 

kuchsiz  asosli  muhitlarda  ham  titrlash  mumkin.  Kuchli  ishqoriy  muhitda 

yodometrik  titrlashning  imkoni  yo’q,  chunki  yod  ishqor  bilan  ta’sirlashib, 

gipoyodit  hosil  qiladi.  Yodometriyada  titrlashning  oxirgi  nuqtasi  kraxmal 

yordamida  topiladi.  Kraxmal  yod  bilan  rangli  birikma  hosil  qilishi  ma’lum, 

gipoyodit  bilan  esa  rangli  birikma  hosil  bo’lmaydi.  Bu  usulda  oksidlovchilarni 

aniqlash  uchun  eritmaga  kaliy  yodidning  10-15  %  li  eritmasi  qo’shiladi,  natijada 

erkin yod ajralib chiqadi: 



 

2CuSO


4

+ 4KJ↔J


2

+ 2CuJ+ 2K

2

SO

4



Reaktsiyada  ajralib  chiqqan  yod  natriy  tiosulfatning  standart  eritmasi 

yordamida kraxmal ishtirokida titrlanadi: 

J

2



+ 2Na

2

S



2

O

3



↔2NaJ + Na

2

S



4

O

6



Shuning  uchun  ham,  ko’pincha,  natriy  tiosulfat  eritmasi  ish  eritma 

hisoblanadi. Mazkur reaksiyalarda sistemaning potensiali pH ga bog’liq emas. Shu 

bois,  natriy  tiosulfat  kuchli  kislotali  muhitdan  to  pH=9  bo’lgan  qiymatgacha 

qo’llanilishi mumkin. Natriy tiosulfat eritmasi ancha barqaror (erigan kislorod uni 

sekin  oksidlaydi)  bo’lib,  bu  modda  kuchli  qaytaruvchi  sanaladi.  Biroq,  natriy 

tiosulfatni kuchli mineral kislotalar 

 

S



2

O

3



2-

+ 2H


↔S+ SO


+ H


2

va  ayrim  bakteriyalar  parchalaydi.  Kraxmal  sovuq  suvda  yomon  eriganligi  uchun 



uni  suvda  qizdirganda,  kolloid  eritma  hosil  bo’ladi.  Kraxmalning  sezuvchanligi 

uncha  yuqori  bo’lmasa-da,  sezuvchanlikni  kaliy  yodid  ishtirokida  oshirish 

mumkin.  Yod  molekulasi  kraxmaldan  hosil  bo’ladigan  dekstrinlarning  ichida 

«qolib ketadi» va molekuladagi yod atomlari orasidagi masofa 2,66 A o’rniga 3,06 

A  bo’ladi,  oqibatda  bu  «yodli  kraxmal»  nurni  340°C  da  hosil  bo’ladigan  yod 

bug’laridan ko’ra bir necha ming marta ortiq yutadi, natijada, rang paydo bo’ladi. 




 

16 


Kraxmal  ayrim  oksidlovchilarni  qaytarishi  ham  mumkin,  shu  bois,  u 

titrlashning  oxirida  solinadi.  Issiq  eritmalarda  kraxmalning  sezuvchanligi  past 

bo’lganligi uchun titrlash sovuq eritmalarda o’tkaziladi.

  

Yodometriya  usuli  yordamida  oksidlovchilarni  ham,  qaytaruvchilarni  ham 

aniqlash  mumkin.  Bunda  oksidlovchilar  yodid  ionni  yodgacha  oksidlaydi, 

qaytaruvchilar  yodni  yodid  iongacha  qaytaradi.  Oksidlovchi  kislotali  muhitda 

ortiqcha kaliy yodid bilan reaksiyaga kirishadi. Masalan,  

K

2



Cr

2

O



7

 + 6KJ + 14HCl  →  J

2

 + KCl + CrCl



3

 + 7H


2

O  


Bu reaksiyada aniqlanadigan oksidlovchi ekvivalentining mollar soni ajralib 

chiqqan yod ekvivalentining mollar soniga teng bo’ladi. Ajralib chiqqan yod natriy 

tiosulfatning standart eritmasi bilan titrlanadi. Natriy tiosulfatning titrini aniqlashda 

kaliy dixromat birlamchi standart modda bo'lib xizmat qiladi.  

 


Download 0,95 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish