Олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта

Баланснинг пассиви 
1. 
Мулкнинг манбалари 
1.1. 
Шахсий сармоялар 
1.2. 
Қарз сармоялари 
1.2.1. Узоқ 
муддатли 
мажбуриятлар 
1.2.2. Қисқа 
муддатли 
мажбуриятлар 
1.2.3. Кредиторлик қарздорлиги 
Агрегацияланган баланснинг вертикал таҳлилини ўтказишда ҳам 
корхона фаолиятини молиялаштириш манбалари бўйича ва ҳам пул 
маблағларини корхона активларига жойлаштириш бўйича асосий кўрсаткичлар 
белгиланади. 
Бу ерда яна ҳар бир кўрсаткичнинг умумий якунга салмоғи, мутлоқ 
миқдорлар ва фоизли акс эттиришлардаги ўзгаришларни таҳлил қилиш зарур, 

---

71 
бу корхона қарздорликларини хўжалик юритувчи субъектининг тўлов 
қобилиятига таъсирини таҳлил қилиш учун зарурдир. 
- дебиторлик ва кредиторлик қарздорликлар таркиби ва тузилишининг 
таҳлили: 
Корхонанинг дебиторлик ва кредиторлик қарздорликларини таҳлил 
қилишни боришида бу қарздорликларнинг тарқиби ва тузилишини ҳамда содир 
бўлган ўзгаришларни ўрганиш зарур. 
Бу вазифани бажариш учун, биринчи навбатда, 6 ва 7-жадвалларни 
тузиш зарур. 
 
2014 йилда корхона бўйича қарздорлиги таркиби ва тузилишининг 
таҳлили. 
Кредиторлар билан 
ҳисоб-китоблар 
Даврнинг 
бошида 
Даврнинг 
охирида 
Четга 
чиқимлар 
сумма 
минг 
с. 
салмоғи 
% 
сумма 
минг 
с. 
салмоғи 
% 
сумма 
минг 
с. 
салмоғи 
% 
1. Етказиб берувчилар 
ва 
пудратчиларга 
қарздорлик 
2. Олинган аванслар 
3. Бюджетга тўловлар 
бўйича қарздорлик 
4. Давлатнинг 
мақсадий 
фондларига 
тўловлар 
бўйича 
қарздорлик 
5. Меҳнатга ҳақ тўлаш 
бўйича қарздорлик 
6. Бошқа кредиторлик 
қарздорлик 
Ж А М И 
Кредиторлик қарздорлиги таркибини таҳлил қилиш ҳар бир 
қарздорликнинг умумий тузилишидаги ролини ҳамда унинг вақтдаги ўзгариши 
суръатларини таҳлил қилиш зарур. Корхонанинг контрагентлар олдидаги ҳар 
бир молиявий мажбурияти ўзининг орқасидан тадбиркорлик субъектида 
белгиланган оқибатларни олиб келади, уни қандайлигини аниқлаш зарур. Яна 
ҳисоб-молия бўлими ходимининг кредиторлик қарздорлигини бошқаришдаги 
асосий вазифаларини кўрсатиш зарур. 

---

72