Олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни

SKEY дастури 
1
Акбаров Д. Е. ―Ахборот хавфсизлигини таъминлашнинг криптографик усуллари ва уларнинг 
қўлланилиши‖. 366 – с. 
B
A
,
)
,
,
,
(
),
,
,
,
(
A
k
L
t
E
B
k
L
t
E
B
A
k
)
,
,
,
(
),
,
(
A
k
L
t
E
t
A
E
B
k
)
1
(

t
E
k

---

III. НАЗАРИЙ МАТЕРИАЛЛАР
80 
Маълумотнинг хавфсизлигини таъминлаш учун SKEY (маълумотнинг 
ҳақиқийлигини текширувчи) дастуридан фойдаланиш мумкин. Бу дастур 
қуйидагича амалга оширилади. 
А – фойдаланувчи аутентификация масаласини ҳал қилиш учун 
тасодифийR сонини киритади. Компьютер 
қийматларини ҳисоблайди. Бу қийматларни мос холда 
деб 
белгилаймиз. А фойдаланувчи бу рўйхатни қоғозга ѐзиб олади ва беркитади. 
Бундан ташқари, компьютер 
қийматни шифрланмаган холда сақлайди.
А – фойдаланувчи системага биринчи марта кириши учун ўз исмини ва 
қийматини киритади. Компьютер 
нинг қийматини ҳисоблайди ва 
билан солиштиради. Агар қийматлар тенг бўлса, хақиқатдан ҳам А – 
фойдаланувчи эканлигини тасдиқлайди. Сўнгра компютер маълумотлар 
базасидаги 
қийматни 
билан алмаштириб қўяди. А – фойдаланувчи эса 
нинг қийматини ўз рўйхатидан ўчиради. 
Кейинчалик А – фойдаланувчи ҳар сафар системага киришида охирги 
ўчирилмаган сонни киритади, масалан 
i
. Компютер 
қийматни 
ҳисоблайди ва маълумотлар базасида сақланаѐтган 
сон билан 
солиштиради. SKEY дастурида ҳар бир сон бир марта иштирок этади. Бундай 
холатда эса криптоаналитик ҳеч қандай фойдали маълумотга эга бўла 
олмайди.