Олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни



Download 6,05 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/124
Sana15.04.2022
Hajmi6,05 Mb.
#554147
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   124
Bog'liq
4505e837ec1d152b09e74f84583d7258

19 
1.2.Ахборот ҳимояси 
Умумий ҳолда ахборот хавфсизлиги консепсияси учта ташкил 
этувчидан иборатлигини эътиборга олинса, ахборот хавфсизлигини 
таъминлаш дэганда маълумотнинг қуйидаги учта хусусиятини таъминлаш 
тушуниш мумкин.
Қуйида келтирилган 1.2 - расмда ушбу учта хусусиятни таъминлашда 
криптографик усулларнинг тутган ўрни келтирилган. Умумий ҳолда ахборот 
хавфсизилигини таъминлаш деганда ушбу учта хусусиятни таъминлаш 
тушунилиб, ҳар бир хусусият муҳимлиги ахборотнинг турига ва 
фойдаланилишига 
кўра 
ҳар 
хил 
бўлиши 
мумкин
1

1.2 - расм. Ахборот хавфсизлиги хусусиятлари 
Масалан, оммавий турдаги маълумот учун биринчи навбатда, 
фойдаланувчанлик ва бутунлик хусусиятларини таъминлаш муҳим бўлса, 
давлат сири даражасидаги маълумот учун унинг конфиденцияллиги биринчи 
ўринда туради. 
Конфиденциаллик (рухсатсиз ўқишнинг мумкин эмаслиги) 
хусусияти ахборотнинг рухсат этилмаган фойдаланувчилардан яшириш, 
маълумот маносини тушуниб олмаслик учун, уни тушунарсиз ҳолатда 
ўтказиш каби вазифаларни бажариш орқали бажарилади. Ахборотнинг ушбу 
хусусияти криптографик ҳимоя усулларидан бири саналган, шифрлаш 
усуллари асосида амалга оширилади. Шифрлаш усуллари ѐрдамида очиқ 
маълумот яширинган кўринишдаги шифрматн ҳолатига айланади. Бу эса уни 
бузғунчи фойдаланишидан олдини олади. 
Бутунлик (рухсатсиз ѐзишнинг мумкин эмаслиги) 
хусусияти 
асосида маълумотни узатиш давомида унга ўзгартириш киритилганлиги ѐки 
киритилмаганлиги аниқланади. Ушбу хусусият бошқача қилиб айтилганда, 
маълумотни бузғунчи томонидан ўзгартирилган (алмаштирилган, ўчириб 
ташланган)лигини аниқлашни билдиради. Ахборотнинг ушбу хусусияти 
1
Stamp Mark. Information security: principles and practice. 2,3 – с. 


III. НАЗАРИЙ МАТЕРИАЛЛАР
20 
криптографик ҳимоя усуллари асосида амалга оширилади. Ҳозирда 
криптографик хэш функциялар асосида маълумотнинг бутунлигини 
таъминлаш усуллари амалиѐтда кенг қўлланилади. 

Download 6,05 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   124




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish