|
Раҳимова Олия. Пешку тумани, Каласанг қишлоғи
Талабаларнинг Блум таксономияси бўйича билишга оид ўқув
мақсадига эришганлик даражасини назорат қилиш ва бахолашда
фойдаланадиган ностандарт тест топшириқлари
1.
Шева лексикасининг семантик хусусиятларига мос лексемаларни
аниқланг ва уларни ўзаро мос рақамларга жуфтланг.
Шева лексикасининг
семантик хусусиятлари
Лексемалар
Рақамлар
Синоним – 1
Катта–кичик
– 1
Антоним – 2
Айтиш ман
қилинган - 2
Омоним – 3
Чиройли
гапираман - 3
Табу – 4
Ёз-ёз 4
Эфимизм – 5
Чиройли,
гўзал, латофатли
– 5
Сифат антонимлар – 6
Сувахчи – 6
Равиш антонимлар – 7
Новча –
пакана - 7
Аффиксал синонимлар -
8
Оз – кўп -8
Кўп жавобли ностандарт тест жавоби қуйидагича бўлади
152
Шева лексикасининг
семантик хусусиятлари
Лексемалар
Рақамлар
Синоним – 1
Чиройли,
гўзал, латофатли
– 5
1-5
Антоним – 2
Катта–кичик
– 1
2-1
Омоним – 3
Ёз, -ёз – 4
3-4
Табу – 4
Айтиш ман
қилинган – 2
4-2
Эфимизм - 5
Чиройли
гапираман - 3
5-3
Сифат антонимлар – 6
Новча –
пакана - 7
6-7
Равиш антонимлар – 7
Оз – кўп -8
7-8
Аффиксал синонимлар -
8
Сувахчи – 6
8-6
2.
Берилган қайси фонетик ҳодисаларга хослилигини аниқланг ва
уларга мос рақамларни тўғри жойлаштиринг.
Фонетик ҳодисалар
Турлариниш номи
Рақамлар
Махси – масси -1
Зарар – залар -2
Учта – ушта -3
Шундан – шуннан
-4
Солдат – соллат -5
153
Тугма – туйма -6
Индамай–иннамай
-7
Игна – инна -8
Кўп жавобли ностандарт тест жавоби қуйидагича бўлади:
Фонетик ҳодисалар
Турлариниш номи
Рақамлар
Махси – масси -1
Зарар – залар -2
Учта – ушта -3
Шундан – шуннан
-4
Солдат – соллат -5
Тугма – туйма -6
Индамай–иннамай
-7
Игна – инна -8
Ассимиляция
1, 4, 5, 7
Диссимиляқия
2, 3, 6, 8
3.
Фонетик ҳодисаларни аниқланг ва ҳар бир жадвалга ҳар бир ҳодиса
остига мос рақамларни ёзинг.
1) ассимиляқия 2) метатеза 3) диссимиляция4) товуш тушиши
5) спирантизация 6) спонтан 7) товуш орттирилиши
[п-р]
Тупроқ
Турпоқ
[В]
Су
[н>д]
Сандуқ
Саннуқ
Афзал
Авзал
[р>л]
девор
девол
[А]
Банк
Банка
[қ>х]
мақтов
махтов
Жавоб:
2
4
1
6
3
7
5
154
4.
Шеваларда антонимларнинг морфологик хусусиятларига мос
рақамларни жадвалнинг ўнг томонига ёзинг.
1) сахий-хасис 2) узоқ-яқин 3) эрта-кеч 4) тўла-бўш 5) кўпаймоқ-
озаймоқ 6) аввал-кейин 7) исимоқ-совимоқ 8) қалин-юқа 9) иссиқ-совуқ 10)
ёз-қиш 11) нари-бери
Антонимлар
Жавоб рақамлари
От антонимлар
Сифат антонимлар
Равиш антонимлар
Фуъл антонимлар
3, 10, 11
1, 8, 9
2, 4, 6
5, 7
5.
Шевалардаги белги – сифат ва хусусият (А), предмет номларини
билдирувчи (Б), мавҳум тушунчалари ифодаловчи (С) арабча сўзларни
аниқланг ва жадвалнинг жавоб қисмига ёзинг.
1.
ғарип-бечора
2.
пақир-фақир
3.
сандуқ-сандиқ
4.
шарап-шараф
5.
қаззоп-ёлғончи
6.
жалп-жалб
7.
мухаббат-
муҳаббат
8.
баҳил-хасис
9.
жавҳар-гавҳар
10. зайип-зайиф
11. ғовға-ғавғо
12. тухмат-туҳмат
13. сабун-совун
14. қапас-қафас
15. ғопил-ғофил
16. са: ун-совун
17. аллас-атлас
18. қуба-қубба
19. жовҳар-гавҳар
20. пикир-фикр
Жаво
б:
А
Б
С
155
Жавоб:
А
– 1, 2, 5, 8,
15
Б
– 3, 9, 10,
11, 12, 13, 14, 16,
17, 18, 19
С
– 4, 6, 7,
20
6.
Қуйида берилган фикрларнинг тўғрисига “ҳа”, нотуғрисига “йўқ” деб
ёзинг ва жадвалга белгиланг.
1.
Шеваларда араб тилидаан ўзлашган сўзлар адабий тилга
қараганда кўпроқ учрайди.
2.
Омоним сўзлар шеваларда учрамайди.
3.
Шеваларда бошқа тиллардан сўз олиш учрамайди.
4.
Тилда мўғулча сўзлар қўлланилади.
5.
Табу сўзлар шеваларда кенг қулланилади.
6.
Эфемизмлар оғзаки нутқда кўп учрайди.
7.
Феъл антонимлар мавжуд эмас.
8.
Равиш антонимлар шеваларда кўп учрайди.
Жавоб:
1
2
3
4
5
6
7
8
Жавоб:
1
2
3
4
5
6
7
8
Ҳа
йў
қ
Йў
қ
Ҳа
ҳа
ҳа
йў
қ
ҳа
156
7.
Берилганлар сўзнинг семантик маъносининг қайси бирига хослигини
аниқланг ва уларга мос рақамларни туғри жойлаштиринг
Сўзнинг семантик
маъноси
Маъно туғри
Рақамлар
1.
Катта-кичик
2.
Арриқ-семиз
3.
Оқ-қора
4.
Чиройли,
гўзал
5.
Катта, буюк
6.
Етти, етти
7.
Олма, олма
8.
Оз-кўп
9.
Юз, афт, бет
10. Калта-узун
Жавоб:
Сўзнинг семантик
маъноси
Маъно тури
Рақамлар
1.
Катта-кичик
2.
Арриқ-семиз
3.
Оқ-қора
4.
Чиройли,
гўзал
5.
Катта, буюк
6.
Етти, етти
7.
Олма, олма
8.
Оз-кўп
9.
Юз, афт, бет
Синоним
4, 5, 9
Антоним
1, 2, 3, 8, 10
Омоним
6, 7
157
10. Калта-узун
8.
Берилган фонетик ўзгаришларга мос рақамларни ёзинг, аниқланг.
(шевага оид сўзлар)
1.
Турпо
қ
2.
Ра: он
3.
Камма
ғал
4.
Махто
в
5.
Девол
6.
Абзал
7.
Соғат
Фонетик
ўзгаришлар
Рақамлар
Ассимиляция
Диссимиляция
Спонтан
Спирантизация
Метатоза
Товуш тушиши
Товуш
орттирилиши
Кўп жавобла ностандарт тест жавоби
1.
Турпо
қ
2.
Ра: он
3.
Камма
ғал
4.
Махто
в
5.
Девол
6.
Абзал
7.
Соғат
Фонетик
ўзгаришлар
Рақамлар
Ассимиляция
Диссимиляция
Спонтан
Спирантизация
Метатоза
Товуш тушиши
Товуш
орттирилиши
3
5
6
4
1
2
7
158
9.
Фонетик ўзгаришларни аниқланг ва жадвалга ҳар бирига мос
рақамларни ёзинг.
1) спонтан 2) метатеза 3) ассимиляция 4) спирантазация 5)
диссимиляция 6) элизият 7) товуш ортирилиши
на:
от
Йоғмир
хамчин
Девол
афғон
каммағал
соғат
Кўп жавобли ностандарт тест жавоби
6
2
4
5
1
3
7
10
. Ўзбекча (А), арабча (В), тожикча (С) сўзларни аниқланг ва
жадвалнинг чап “жавоб” қисмига ёзинг.
1.
Шараф
2.
Беҳи
3.
Ўғил
4.
Соат
5.
Барг
6.
Туҳмат
7.
Жувон
8.
Йўл
9.
Фақир
10.
Она
11.
Эркин
12.
Бағир
13.
Атлас
14.
Посбон
15.
Соч
16.
Гавҳар
17.
Бобо
18.
Ғавғо
19.
Оғиз
20.
Тоғ
А-
В-
С-
А- 3, 8, 10, 12, 15,
В- 1, 4, 6, 9, 13, 16,
С- 2, 5, 7, 11, 17
159
19, 20
18
Талабаларнинг Блум таксономияси бўйича тушунишга оид ўқув
мақсадига эришганлик даражасини назорат қилиш ва бахолашда
фойдаланадиган ностандарт тест топшириқлари.
1.
Синоним, антоним, омоним сўзларни ажратинг ва мос
рақамларни жадвалнинг жавоб рақамлар қисмига ёзинг.
1) чиройли; 2) оқ; 3) гўзал; 4) китобни олма; 5) кўхли; 6) қора; 7)
катта; 8) қизил олма; 9) кичик; 10) латофатли; 11) яхши; 12)
соҳибжамол;
13) ёмон; 14) етти.
Маъно тури
Жавоб рақамлар
Синоним
Антоним
Омоним
Жавоби:
Маъно тури
Жавоб рақамлар
Синоним
Антоним
Омоним
1, 3, 5, 10, 12,
2, 6, 7, 9, 11, 13
4, 8, 14
2.
Антонимларни уларнинг морфологик хусусиятлари билан
жуфтланг.
160
1
.
От антоним
A
Белги – хусусиятларни
англатиб, мантиқан бири
иккинчисини инкор этади.
2
.
Феълантоним
B
Маънолар
зиддиятидаги ҳаракатнинг
ҳолатини ижро этилиши
ўрнини юзага келиш
пайтини ҳаракат ёки
белгининг миқдорини
билдиради.
3
.
Сифат антоним
C
Кишиларнинг ўзаро
муносабатлари, иқтисодий
ҳаёти, дунё қараши, урф-
одати билан боғлиқ
тушунчаларни ифодалайди.
4
.
Равиш антоним
D
Иш – ҳаракатдаги бир-
бирига зид тушунчаларни
англатади.
Жавоб:
1-
2-
3-
4-
Жавоб:
1-
С
2-
Д
3-
А
4-
В
3.
Фонетик ҳодисаларни хусусиятлари билан жуфтланг.
1
.
Элизия
A
Ундош товушларнинг
ўрин алмашиши.
2
Метатеза
B
Нутқда унли ва ундош
161
.
товушларнинг тушиб
қолиши.
3
.
Эпентиза
C
Бир унли фонеманинг
тушиб қолиши.
4
.
Синкона
D
Товуш орттирилиши.
Жавоб:
1-
2-
3-
4-
Жавоб:
1-
B
2-
A
3-
D
4-
C
4.
Қарлуқ чигил уйғур (А), қипчоқ (В), ўғуз (С), адабий тил (Д)
Лаҳжаларига хос хусусиятларни аниқланг ва жадвалнинг
“жавоб” қисмига ёзинг.
1.
Жер
2.
Тур
3.
Сас
4.
Гал
5.
Афтоп
6.
Укун
7.
Ер
8.
Тўрт
9.
Алма
10.
Гум
11.
Чуқурлик
12.
Овоз
13.
Кел
14.
Ғилак
15.
Олма
16.
Энди
17.
Бақир
18.
Куби
19.
Офтоб
20.
Челак
Жаво
б:
А-
В-
С-
Д-
162
Жавоб:
А-
2, 5,
6, 9, 4
В-
1, 17,
20
С-
3, 4,
18
Д-
7, 8,
11, 12, 13, 15,
16, 20
5.
Бадий асар тилининг ўзига хос хусусиятларига мос рақамларни
жадвалнинг ўнг томонига ёзинг.
1) лаҳжа; 2) қипчоқ; 3) диалект; 4) изоглосса; 5) транскрипция; 6)
транслятция; 7) меъёр; 8) орфографик.
Бадий асар тили
Жавоб рақамлар
Адабий тил
Шевалар
Do'stlaringiz bilan baham: |
