Олий таълим йўналишлари ва мутахассисликларининг давлат таълим стандартлари асосида фанлар бўйича ўқув дастурларини ишлаб чиқиш ва татбиқ этиш Тартибига

2.Ma’ruza mashg‘ulotlari

1- jadval

№	Ma’ruzalar mavzulari	Dars soatlari hajmi
1-semestr
1	Dasturlash asoslari faniga kirish.	2
2	C++ tili dasturining tuzilishi va shakli.	2
3	C++ tilining ma’lumotlar turlari. O’zgaruvchilar va ifodalar.	2
4	Amallar: inkrement, dekrement, sizeof, mantiqiy, razryadli, taqqoslash.	2
5	Oqimlar. Kiritish va chiqarish oqimlari (cin, cout).	2
6	Operatorlar. Shart operatorlari.	2
7	Takrorlash operatorlari.	2
8	Boshqaruvni uzatish va variant tanlash operatorlari.	2
9	Massivlar. Massivlarni tartiblash.	2
10	Massivlarning o’rta, maksimal va minimal qiymatlarini xisoblash.	2
11	Massivlarni skalyar ko’paytmasi.	2
12	Matritsani vektorga. Matritsani matritsaga ko’paytirish.	2
1-semestr bo’yicha jami:		24
2-semestr
1	Funksiyani elon qilish va aniqlash.	2
2	Local va global o’zgaruvchilar.	2
3	Rekursiv funksiyalar. Standart kutubxona funksiyalari.	2
4	Ko’rsatgichlar va adres oluvchi o’zgaruvchilar.	2
5	Dinamik massivlar. Funksiya va massivlar.	2
6	Matematik funksiyalar. Transendent tenglamalarini xar xil usullar bilan yechish.	2
7	Tenglamalar sistemasini yechish.	2
8	Differensial va integral xisoblash funksiyalari.	2
9	Satr va ular ustida amallar.	2
10	Satrlar bilan ishlovchi funksiyalar	2
11	Tuzilmalar va birlashmalar.	2
12	Dinamik tuzilmalar.	2
13	Fayl tushunchasi	2
14	Matn va binary fayllar	2
15	Fayl va satr oqimlari	2
16	Fayldan o’qish yozish funksiyalri.	2
17	Fayl ko’rsatkichini boshqarish funksiyalari	2
2-semestr bo’yicha jami:		34

Jami 58 soat

Ma’ruza mashg‘ulotlari multimedia qurilmalari bilan jihozlangan auditoriyada akademik guruhlar oqimi uchun o‘tiladi.

3. Amaliy mashg‘ulotlar

2- jadval

№	Amaliy mashg‘ulotlar mavzulari	Dars soatlari hajmi
1-semestr
1	Sanoq sistemalari bir sanoq sistemasidan ikkinchisiga o’tish	2
2	Berilganlarni kompyuter xotirasida tasvirlash. Kodlash.	2
3	Masalani yechish algoritmini tuzish.	2
4	Algortm xossalari va turlari.	2
5	Butun sonli arifmetik masalalar.	2
6	Ichma ich jaylashgan takrorlanuvchi jarayonlar	2
7	C++ tili sintaksisi. C++ tilida dastur tuzilishi.	2
8	C++ dasturlash muxitida ishlash.	2
9	O’zgaruvchilar, amallar, ifodalar bilan ishlash	2
10	Oqimlar. Chiqarish oqimi va undan foydalanish(cout)	2
11	Kiritish oqimi va undan foydalanish(cin)	2
12	Shart operatori va u bilan ishlash. Boshqarishni uzatish operatori va u bilan ishlash	2
13	Takrorlash operatori bilan ishlash	2
14	Massiv xaqida tushuncha.	1
1-semestr bo’yicha jami:		27
2-semestr
1	Bir o’lchovli massivlar bilan ishlash	2
2	Ko’p o’lchovli massivlar bilan ishlash	2
3	Massivlarning o’rta, maksimal va minimal qiymatlarini xisoblash.	2
4	Massivlarni skalyar ko’paytmasi.	2
5	Matritsani vektorga. Matritsani matritsaga ko’paytirish.	2
6	Funksiyani elon qilish va aniqlash.	2
7	Local va global o’zgaruvchilar.	2
8	Rekursiv funksiyalar. Standart kutubxona funksiyalari.	2
9	Ko’rsatgichlar va adres oluvchi o’zgaruvchilar.	2
10	Dinamik massivlar. Funksiya va massivlar.	2
11	Matematik funksiyalar. Transendent tenglamalarini xar xil usullar bilan yechish.	2
12	Tenglamalar sistemasini yechish.	2
13	Satr va ular ustida amallar.	2
14	Satrlar bilan ishlovchi funksiyalar	2
15	Tuzilmalar va birlashmalar.	2
16	Fayl tushunchasi. Matn va binary fayllar	2
17	Fayldan o’qish yozish funksiyalri.	2
2-semestr bo’yicha jami:		34

Jami 36 soat
Amaliy mashg‘ulotlar multimedia qurulmalari bilan jihozlangan auditoriyada har bir akademik guruhga alohida o‘tiladi. Ko’rgazmali materiallar, tarqatma topshiriqlar, axborotlar talabalarga qog’ozda yoki multimedia qurulmalari yordamida uzatiladi.

4. Mustaqil ta’lim

4-jadval

№	Mustaqil ta’lim mavzulari	Dars soatlari hajmi
1-semestrda
1	Algoritmlar va ularning turlari	6
2	C++ dasturlash tilining ma’lumotlar turlari	6
3	Sanoq sistemalari va ular ustida amallar.	6
4	Kiritish va chiqarish operatorlari yordamida dastur tuzish	6
5	Shart operatori bilan takrorlanuvchi jarayonlar xosil etish	6
6	Variant tanlash operatori.	6.
7	Qidirish algoritmlari	7
8	Massivlar	8
1-semestr bo’yicha jami:		51
2-semetrda
10	Funksiyalar va ularni yaratish.	6
11	Parametrli va parametrsiz funksiyalar	6
12	Lokal va global o’zraruvchilar	6
13	Rekurtsiya va u bilan ishlash	6
14	Ko’rsatkich va ulardan foydalanish	6
15	Satrlar va ular ustida amallar.	6
16	Satrlar bilan ishlovchi funksiyalar	8
17	Strukturalar va birlashmalar.	8
18	Fayllar va ulardan foydalanish	8
19	Fayldan o’qish yozish funksiyalri.	8
2-semestr bo’yicha jami:		68

Jami 119 soat
Mustaqil o‘zlashtiriladigan mavzular bo‘yicha talabalar tomonidan referatlar tayyorlanadi va uni taqdimoti tashkil qilinadi.


5. Fan bo‘yicha talabalar bilimini baholash va nazorat qilish me’zonlari
Baholash mezoni

O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirining 2018 yil 9 avgustdagi 19-2018-son buyrug’iga asosan tasdiqlangan “Oliy ta’lim muassasalarida talabalar bilimini nazorat qilish va baholash tizimi to’g’risida”gi nizomga muvofiq Oliy ta’lim muassasalarida talabalar bilimini nazorat qilish oraliq va yakuniy nazorat turlarini o’tkazish orqali amalga oshiriladi.

Mazkur nizomga muvofiq talabalar bilimini baholash 5 baholik tizimda amalga oshiriladi. Shunga muvofiq talabalarning bilimi quyidagi mezonlar asosida baholanadi:

talaba mustaqil xulosa va qaror qabul qiladi, ijodiy fikrlay oladi, mustaqil mushohada yuritadi, olgan bilimini amalda qo’llay oladi, fanning (mavzuning) mohiyatini tushunadi, biladi, ifodalay oladi, aytib beradi hamda fan (mavzu) bo’yicha tasavvurga ega deb topilganda — 5 (a’lo) baho;

talaba mustaqil mushohada yuritadi, olgan bilimini amalda qo’llay oladi, fanning (mavzuning) mohiyatni tushunadi, biladi, ifodalay oladi, aytib beradi hamda fan (mavzu) bo’yicha tasavvurga ega deb topilganda — 4 (yaxshi) baho;

talaba olgan bilimini amalda qo’llay oladi, fanning (mavzuning) mohiyatni tushunadi, biladi, ifodalay oladi, aytib beradi hamda fan (mavzu) bo’yicha tasavvurga ega deb topilganda — 3 (qoniqarli) baho;

talaba fan dasturini o’zlashtirmagan, fanning (mavzuning) mohiyatini tushunmaydi hamda fan (mavzu) bo’yicha tasavvurga ega emas deb topilganda — 2 (qoniqarsiz) baho.

Mazkur mezonlar asosida talabaning amaliy mashg’ulotlar va mustaqil ta’lim topshiriqlarini bajarishi, shuningdek uning ushbu mashg’ulotlardagi faolligi fan o’qituvchisi tomonidan baholab boriladi. Talabani oraliq nazorat turi bo’yicha baholashda, uning o’quv mashg’ulotlari davomida olgan baholari inobatga olinadi.

Oraliq va yakuniy nazoratlarni o’tkazish

Oraliq nazorat semestr davomida ishchi fan dasturining tegishli bo’limi tugagandan keyin talabaning bilim va amaliy ko’nikmalarini baholash maqsadida o’quv mashg’ulotlari davomida o’tkaziladi. Yakuniy nazorat esa semestr yakunida talabaning nazariy bilim va amaliy ko’nikmalarini o’zlashtirish darajasini aniqlash maqsadida o’tkaziladi.

Oraliq nazorat turini o’tkazish shakli 3 xildir: Og’zaki, yozma va test.

Og’zaki va yozma.

Oraliq baholashlarda 1 tadan nazariy topshiriq va 2 tadan amaliy topshiriq beriladi.

Yakuniy baholashlarda 2 tadan nazariy topshiriq va 2 tadan amaliy topshiriq beriladi.

Talabalar bilimini baholash mezonlari quyidagicha:

O‘zlashtirish bahosi		Talabaning bilimi va faoliyatiga qo‘yiladigan talablar
5	A’lo	hulosa va qaror qabul qilish; ijodiy fikrlay olish; mustaqil mushohada yurita olish; olgan bilimlarini amalda qo‘llay olish; mohiyatini to‘la tushunish; bilish, tushuntirib berish, isbotlash;
4	Yaxshi	mustaqil mushohada yurita olish; olgan bilimlarini amalda qo‘llay olish; mohiyatini tushunish; bilish, tushuntirib berish; tasavvurga ega bo‘lish;
3	Qoniqarli	mohiyatini asosan tushunish; bilish, tushuntirib berish; muayyan tasavvurga ega bo‘lish;
2	Qoniqarsiz	aniq tasavvurga ega bo‘lmaslik; javoblarda xatoliklarga yo‘l qo‘yilganlik; bilmaslik.

Test. Nazoratning bu shaklida standart va nostandart test topshiriqlaridan foydalanish maqsadga muvofiq. Talabalar egallagan bilim, ko’nikma va malakalarni baholashda Blum taksonomiyasi asosidagi nostandart test topshiriqlari muhim ahamiyatga ega. Chunki, bunday nostandart testlar talabalar o’quv maqsadlari ya’ni bilish, tushunish, amaliyotga qo’llash, tahlil, sintez, hulosalash darajasini aniqroq baholash imkoniyatini yaratadi. Shu maqsadda oraliq nazoratning test shakli 25 ta test topshiriqlaridan iborat bo’lib, ulardan 15 tasi standart yana 10 tasi esa nostandart test topshiriqlaridan iborat bo’ladi. Har bir test topshirig’i 0,2 bahodan baholanib, so’ngra barcha berilgan to’g’ri javoblar jamlanib, nazoratning umumiy bahosi quyidagi shkala asosida qo’yiladi:

5 (a’lo)	4 (yaxshi)	3 (qoniqarli)	2 (qoniqarsiz)
4,6 – 5,0	3,6 – 4,4	3,0 – 3,4	3,0 dan kam

Oraliq va yakuniy nazorat topshiriqlari kafedra professor-o’qituvchilari tomonidan ishlab chiqiladi va kafedra mudiri tomonidan tasdiqlanadi. Nazorat turini o’tkazish shakli esa kafedra tomonidan belgilanadi.

Oraliq nazorat turini o’tkazish va mazkur nazorat turi bo’yicha talabaning bilimini baholash fan bo’yicha o’quv mashg’ulotlarini olib borgan professor-o’qituvchi tomonidan amalga oshiriladi. Yakuniy nazorat turini o’tkazish va mazkur nazorat turi bo’yicha talabaning bilimini baholash o’quv mashg’ulotlarini olib bormagan professor-o’qituvchi tomonidan amalga oshiriladi.

Yakuniy nazorat turi oliy ta’lim muassasasining tegishli fakultet dekani yoki o’quv-uslubiy bo’lim tomonidan ishlab chiqiladigan hamda o’quv ishlari bo’yicha prorektor tomonidan tasdiqlanadigan Yakuniy nazorat turlarini o’tkazish jadvaliga muvofiq o’tkaziladi.

Oraliq va yakuniy nazoratlar o‘tkazish taxminiy jadvali

	Nazorat turi	ON	YaN
1	Shakli	yozma	yozma
2	Muddati (haftalarda)	12	18

6. Asosiy va qo‘shimcha o‘quv adabiyotlar hamda axborot manbaalari
Tavsiya etiladigan adabiyotlar

Asosiy darsliklar va o‘quv qo‘llanmalar

1. 
   Svetin Yakov, Veselin Kolev & Co. FUNDAMENTALS OF COMPUTER PROGRAMMING WITH C#. Sofia, 2013.
   
2. 
   Endryu Troelsen. C# i platforma .NET.  – SPb.: Piter, 2012g. – 796s.:
   
3. 
   M.Aripov, M.Fayziyeva, S.Dottayev. Web texnologiyalar. O’quv qo’llanma. T.: “Faylasuflar jamiyati”. 2013. 350 bet.
   
4. 
   M.Aripov, A.Madraximov. Informatika, informatsion texnologiyalar. Darslik. T:TDYul.,2004.
   
5. 
   Tom Archer. Osnovы S#. – M.: Izd.-torgovыy dom «Russkaya redaksiya», 2010 g.
   

Qo‘shimcha adabiyotlar

1. 
   Mirziyoev Sh.M. “Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta’minlash-yurt taraqqiyoti va xalq farovonligining garovi”. O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi qabul qilinganining 24 yilligiga bag‘ishlangan tantanali marosimdagi ma’ruza. 2016 yil 7 dekabr - Toshkent: “O‘zbekiston”, NMIU, 2017.– 32b.
   
2. 
   Mirziyoev Sh.M. “Erkin va farovon, demokratik O‘zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz”. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti lavozimiga kirishish tantanali marosimiga bag‘ishlangan Oliy Majlis palatalarining qo‘shma majlisidagi nutq, Toshkent, O‘zbekiston, NMIU, 2017. – 32b.
   
3. 
   Mirziyoev Sh.M. “Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz”. Toshkent: “O‘zbekiston”, NMIU, 2017. -482 bet.
   
4. 
   O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi ” to‘g‘risidagi farmoni (Xalq so‘zi, 2017 yil, 8 fevral)
   
5. 
   O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori “Oliy ta’lim tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari” to‘g‘risida (Xalq so‘zi, 2017 yil, 21 aprel)
   
6. 
   Labor V.V. Si SHarp: Sozdanie prilojeniy dlya Windows/ V.V.Labor. - Mn.: Xarvest, 2013.
   
7. 
   Usmonov A.I., Baxramov F.D. Kompyuter texnologiyalari asoslari. O’quv qo’llanma-T:, “O’zdavJTU”, 2010.
   
8. 
   Aripov M.M., Kabiljanova F.A., Yuldashev Z.X. “Informatsionnыe texnologii” Elektronnoye posobiye dlya studentov VUZov (CD), Tashkent 2008, NUUz.
   
9. 
   M.Aripov, B.Begalov, U.Begimqulov, M.Mamarajabov. Axborot texnologiyalari. O’quv qo’llanma. T.: “Noshir”.2009.
   

Internet saytlari:

1. http://www.ctc.msiu.ru/materials/Book1,2/index1.html

2. http://www.ctc.msiu.ru/materials/CS_Book/A5_book.tgz