Олий таълим йўналишлари ва мутахассисликларининг давлат таълим стандартлари асосида фанлар бўйича ўқув дастурларини ишлаб чиқиш ва татбиқ этиш Тартибига

Elektrik distansion ko'rsatishni masofaga uzatish sistemalari.
Reostatli uzatish sistemasi. O'lchov asboblari sezgir elementi bilan kinematik bog'langan reostatli (potensiometrik) o'zgartgichlar reostatli uzatish sistemasining asosiy elementi bo'lib hisoblanadi. Reostatli o'zgartgichning surgichi o'lchanayotgan kattalik o'zgarishi bilan harakatlanadi. Shunday qilib, sezgir elementning chiqish harakati reostatning elektr qarshiligini o'zgarishi hisobiga o'zgarmas yoki o'zgaruvchan tokka aylantiriladi.

37 - rasm. Reostatli distansion uzatish sistemasini prinsipial sxemasi.

Biror-bir fizik yoki texnologik kattalikni o'lchashda reostat surgichi 2 potensiometr bo'ylab, o'lchanadigan kattalik o'zgarishiga proporsional suriladi. O'zgartgichning elektrik qarshiligini o'zgarishi esa chiqish kuchlanishini o'zgartiradi va ulash yo'li 3 bo'ylab, ikkilamchi asbob 4 ga uzatiladi. Shunday qilib, potensiometr surgichi o'lchanadigan kattalik o'zgarishiga proporsional harakatlanadi, ikkilamchi asbob yordamida o'lchanadigan chiqish kuchlanishi o'lchanadigan kattalik o'zgarishiga proporsionaldir. Shuning uchun ikkilamchi asbob o'lchanadigan kattalik birligida graduirovkalanadi. Bu uzatish sistemalari bilan avtomatik ko'priklar, potensiometrlar va avtomatik rostlash sistemalarida elektrik ijro etuvchi mexanizmlar bilan boshqarishning transformator - differensial sistemasi ikkilamchi asboblari jihozlanadi. Bu sistemalarning asosiy kamchiligi - kontaktlarni tez ifloslanishi his oblanadi.