4.
Таш килий
аварияларнинг олдини олувчи гадбирларни
бажармаслик, мехнат ингизомининг иастлиги, ишчи нерсонапларнииг
малакасиниш- пасглиги.
Аварияларни бартараф этиш учун турли ушлагич асбоблар
ишлатилади.
М етчик
легирланган
пулатлардан
тайёрланади
ва унинг
резьбали кисми гермик иш ловланган булади.
К а п а диаметрдаги кудукдардан
бургулаш кувурларини тутиш
учун йуналтирувчи воронкага эга булади.
Колокол - ички конуссимон юзасидан унг ёки чап резьба
очилган булади. Айлантирилганда кувурустидан резьба очади
Гидравлик труболовка - ТГ ечиладиган турболовка Метчик
билан уланган бургулаш кувури кисилиб колган булса, метчикни
ажратиб булмайди. Бундай холларда гидравлик труболовкаларни
ишлатиш максадга мувофик. Насос босими берилганда труболовка
остидаги
плаш калар
кувурни
ички
томонидан
ушлайди.
Труболовкани бушатиш
учун насос босимини тушириб, снарядим
паст га босамиз, шунда снаряд ажралади.
Бургулаш ёки колонкавий кувурлар каттик кисилиб колганда
бургулаш кувури бир кисмини сакдаб колиш максадида кувур
кесувчи - труборез (ТРТ) ишлатилади.
Фрезер - забойда кисилиб колган колонкавий кувурларни кесиб
ташлаш учун фрезерли коронкалар ишлатилади.
Д омкрат - обсадка кувурларини ва каттик ушланиб колган
инструментларни чикариб олиш учун ишлатилади.
М агнитли лавуш ка - забойда колиб кетган майда металл
колдикларини чикариб олиш учун ишлатилади. Магнитли лавуш ка
доимий магнитдан, хал ка, прокладка ва
переходникдан иборат
булади. Бургулаш натижасида металл булаклари магнитга тортилади.
Авария ни бартараф этиш тартиби:
Бургулаш кувури узилганлиги буровчи моментни камайиши вэ
насос боеимининг камайиши билан сезилади
1. Замер олинади.
2. Узилган кием кутарилади ва узилиш характерига
караб
уш ловчи авария асбоби танланади.
3. Узилиш нукгасигача булган масофа \и со б л аб чикилади.
4 . Танланган асбоб билан бургулаш кувури забойга туширилади.
5.
Узилган ж ойга 1-2м. етмасдан туш ириш тухтатилади, насос
иш га туш ирилади, ушловчи асбоб ювилади.
68
6. Ю вишии тугатгач, асбоб аста пастга туширилади ва метчик
ёки колокол айлантирилади ва у бургулаш кувури билан уланади.
7. Гидравлика ёрдамида снаряд кутарилиб курилади. Агар
снаряд кутарилмаса, кудукка виш суюкпиги хайдалади.
8. Метчик ёки колокол каттикрок бурапади ва снаряд кудукдан
кутарилади.
Авариялар
табий
сабаблар,
ишчиларнинг
хатолари
ёки
асбоблар сифати пастлиги сабабли вужудга келиши мумкин ва
куйидаги холатларда кузатилиши мумкин:
А. Бургулаш ускунасининг кисилиб (заклинка) колиши.
1) ш гангга хомут билан котирилган бабкани юкорига караб уруш
туфайли колонна бушагилади;
2) штаннга вибратор котирилиб айлантирилганда вибрация
сабабли колонна бушатилади.
3) тог жинси булаклари кудукка тушиб кисиб колиш купайганда
кудукниш шу оралиги тампонаж килинади.
4) шлам куп чикувчи юмш ок тог жинсларида снаряд кутариб-
тушириб турилади (расхаживание).
Б. Ш танга узилиши. Ш танга узил ганда кунгирок (колокол),
оверш ог ёки метчик урнатилган ускуна ёрдамида бургуланади (33-
расм).
Кунгирок (колокол - ички конуссимон юзасидан унг ёки чап
резба очилган булади, Айлантирилганда кувур устидан резба очади)
штангни ташкаридан марказга караб
бургулайди ва резба очилади,
колонна кутариб олинади.
Мегчик (метчик — конуссимон формада булиб, обсадка ва
колонкавий кувурларни ушлаш учун ишлатилади. Метчикнинг
конуссимон юзасида уч бурчакли унг ёки чап резба очилган булади)
марказдан ташкарига караб бургулайди ва резба очилади, колонна
кутариб олинади.
Овершот
узилган бургулаш кувурини муфтасидан тутиш
учун ишлатилади.
в
33-расм.
М етчик
(а)
ва
кунгирок
(колокол).
69