Old yetakchi bo‘lgan avtomobilning transmissiyasi

Asosiy uzatmaning sxemasi: 

1-flanes;2-yetaklovchi val shesternyasi; 3-yetaklanuvchi shesternya; 4-yetakla-

nuvchi shesternya; 5-yetaklovchi (orqa) hildirak; 6-yarim o‘qlar; 

 7-asosiy uzatma ‘g‘ilofi. 

Asosiy uzatma tishli g‘ildiraklarining yetakchisi kichik diametrli 

yetaklanuvchisi esa, katta diametrli qilib yasalgani uchun yarim 

o‘qlarning aylanishlar chastotasi (uzatish soniga qarab) kardan valning 

aylanishlar chastotasiga qaraganda kam bo‘ladi. Yarim o‘qlarning va u 

bilan bog‘liq bo‘lgan yetakchi g‘ildiraklarning aylanishlar chastotasi 

kardan val aylanishlar chastotasiga nisbatan qancha kam bo‘lsa, ulardagi 

burovchi moment shuncha ko‘p bo‘ladi. Demak, yetakchi g‘ildirak-

lardagi burovchi momentning, kardan valnikiga nisbatan ortishi asosiy 

uzatmaning uzatish soniga bog‘liq bo‘ladi. Asosiy uzatmaning uzatish 

soni asosan dvigatelning quvvatiga va tezyurarligiga, shuningdek, 

---

 80

avtomobilning massasi va qanday ishga mo‘ljallanganligiga bog‘liq 

bo‘lib, u yuk avtomobillarida 6,5...9,0; yengil avtomobillarda esa 

3,5...5,5 oralig‘ida bo‘ladi (52-rasm). 

52-rasm

.