Олабўжи романдан катта хикоя

– Нега? 
– А, нега келдингиз бўлмаса? 
– Ҳим, биринчидан эркин қушни қафасга солиб қуйсангиз, у ҳам 
чиқишга ҳаракат қилади, – деди Ултон ва шу мақомда гап сотишга майл 
сезди-ю, унинг вақтимаслиги учун қисқа қилди. – У билан гаплашиб 
олишим керак. 
Дунё йўл бошлаб, зинадан чиқди ва муюлишга кеп турган итни 
тағин ҳайдади-да: 
– Ана... отни пастга эндириб боғласангиз ҳам бўлади, – деди. – 
Қаранг! Бизда зираям ўсади... 
– Билади-да қаерда ўсишни. – Ултон отни арча орқасига тортди. 
Шунда: “Келиб қолишса-чи?” деган ўй кўнглидан ўтди-ю, узун 
иморатнинг шимол томонига қаради: ўша ёққа боғлаб қўйса, 
кетишигаям қулай бўлади... 
– Кечирасиз, мен анави ёққа ўтказсам... 
– Бемалол, – дея Дунё ўзи айвон ёқалаб йўл тортди. Бостирма, 
ошхона, тандир тепасига бориб, жой кўрсатди. – Пастроққа оптушинг... 
Қочиб кетишингизга қулай бўлади... Да-а, сизга қойил қолиш керак, 
ўртоқ Султонов! Ундай қафасдан қочиш... Берди тентак ёрдам қипти-
да? 
Ултон бўғотидан чиқиб турган тўсин учига чилвирни боғлаб: 
– Нима бўлса, бўлди, – деди, – Лекин... сизларга қойил қолиш 
керак. – Бу ёққа кўтарила бошлади. – Сиз эса авлиёгина эмас, ў-ў-ў! 
– Кесатманг. – Дунё изига қайрилди. – Тур! Йўқол-e! – Эшикни 
очиб четланди. – Ечиб ўтирманг. Бу мачитмас... 
Ултон унга қаради. 
– Таракановнинг уйи чиндан ҳам мачитдан қолишмайди. 
– Биламан, – деди Дунё. – Лекин ундай мачит қурадиганни 
тошбўрон қилиш керак. Мачит – омонатлар, хайриялар ҳисобига 
қурилса керак... У ўғирлик билан бино қилган... Ў-ў, қуролингиз ҳам 

---

508 
бор-му? 
– Ҳар эҳтимолга... – Ултон унга боқди. – Қайси маънода