Олабўжи романдан катта хикоя

Шунинг учун шу ўринда уқтириб ўтмоқ лозимки, ёзувчилар (ҳақиқий 
ёзувчи албатта) гоҳо қаҳрамоннинг ўйларини баён этиш асноси 
уларнинг ҳаракатларини изоҳласа, гоҳо қаҳрамоннинг фақат хатти-
ҳаракатини тасвирлашдан бошқа илож тополмайди: бироқ шу нарсага 
амин бўлиб турадики (аниқроғи, ҳис этиб турадики), холис киши 
(китобхон / ушбу хатти-ҳаракатларга асло шубҳа билан қарамайди. 
Одамзод – мураккаб жонзот, қалам аҳлиям унинг бир қавми, холос. 
Ушбу изоҳдан мурод шулки бундай ҳоллар кўп марта юз бериши 
мумкин, шунда биргалашиб уларни кузатамиз. 
 
 
 
 
 
31 
Баҳор нариги хонага ўтди-ю, Ултон ҳам дивандан тушди. Ва 
чопонини олиб эгнига солди, бир пойи гиламнинг ўртасида ётган 
туфлисини кийиб, эшикчага югурди. Очиб, ташқарига чиққач, дарҳол 
ёпдида, тек қотиб қолди. Ана шунда эшитди у: от қурт-қурт чайналар ва 
пишқириб қўяр, қурвақалар қуриллар, сой бўғиқ шивирлар эди. Сўнг у 
совқотгандек дийдираб осмонга, ой ботиб бораётган томонга қаради. Бу 
орада яқин-атроф хийла ёришгандек бўлди. Ултон чопонига ўраниб, 
афсонавий махлуқдек ялпайиб ўтаётган сувга тикилганча соҳилга етди 
ва “тез ёрдам” келиб тўхтайдиган ўтлоққа қаради. У ёқда кимдир-
нимадир бордек-пойлаётгандек, сал пасайди. Сўнг саритолга қўл чўзди, 
танасидан ушлади-ю, бирдан тортилиб, унинг тагига борди. Шунда 
туфлиси лойга ботаётгани, ичига сув кираётганини англаб, хурсанд 
бўлиб кетди: шу ерда туриб ювинса бўлади. 
Ултон тўнни елкасидан олиб, ортига ташлади-да, баттар 
дийдираган ҳолда сувга туша бошлади. Оёғидаги туфлини ечиб 
қўйишни ўйламасди: илло ҳали ўзи бўш шишами отган сой тагида ҳар 
бало бўлиши мумкин. Тиззагача сувга киргач, апил-тапил ювина