Oksidlanish qaytarilish reaksiyasi Matn

Metallarning ichki tuzilishi. "Elektron gaz" nazariyasi. 1900 yilda Drude taklif etgan "elektron gaz" nazariyasiga muvofiq, metall musbat zaryadli ionlar va ular orasida tartibsiz harakat qiluvchi erkin elektronlardan iborat, bu elektronlar gaz molekulalari bo’ysungan qonunlarga bo’sunadi. Shunga ko’ra, "elektron gaz" termini kiritilgan. Drude fikricha,"elektron gaz" o’zining "temperaturasi", "bosimi", "hajmi" va "zichligiga" ega.
"Elektron gaz" ning metall ichidagi bosimi minglab atmosfera bilan o’lchanadi. Masalan, (64 g Cu)odatdagi sharoitda 7,1 ml hajm egallaydi. Uning har atomi bittadan- erkin elektron bersa, 7,1 ml misdagi erkin elektronlar soni 6,06*10²³ ga teng bo’ladi; binobarin, "elektron gaz" ning bosimi, Mendeleev-Klapeyron tenglamasiga muvofiq. (27°C da):
_{D elementlar}
ga teng bo’ladi.
Metallda "elektron gaz" ning zichligi ham nihoyatda katta: 1 ml metallda 10²²-10²³ dona elektron bor.
Shunday bo’lsa ham, odatdagi temperaturada elektronlar metall sirtidan chiqib keta olmaydi, chunki metallda erkin elektronlarni musbat zaryadli ionlar katta kuch bilan tortib turadi.
Metallarga tashqaridan elektr maydoni berilganida, elektronlar tartibsiz harakatini yo’qotib ma'lum yo`nalishda yugura boshlaydi. Elektronlarning bu harakatiga musbat ionlar to`sqinlik qiladi.Temperatura ko’tarilishi bilan ionlarning tebranish harakati kuchayib, tebranish amplitudalari kattalashadi. Shunda ionlarning elektronlar bilan tutashish ehtimolligi ortadi. Binobarin elektronlarning ma'lum yo’nalish sari harakati qiyinlashadi. Boshqacha aytganda, metallning elektr o’tkazuvchanligi temperatura ortganida kamayadi. Lekin, Drude nazariyasi, absolyut nolga yaqin temperaturalarda metallar "o’ta o`tkazuvchanlikka" ega ekanligini va metallarning issiqlik sig’imini tushuntira olmadi. Drude nazariyasiga ko’ra metallning issiqlik sig’imi 37,7 J/mol bo’lishi kerak edi. Lekin ko’p metallarda issiqlik sig’im 25,1 J/mol ga teng. Endilikda bu nazariyadan "metallarda erkin elektronlar bor" degan g’oyagina saqlanib qoldi, xolos.