71
ОҒИЗ ВА KЎЗЛАРГА АСОРАТ БЕРГАН ҚИЗАМИҚ
Боланинг кўзи йиринглашган ёки оғзида юзагина ва кичикроқ яралари бўлса, унинг
касаллигини ОҒИЗ ВА KЎЗЛАРГА АСОРАТ БЕРГАН ҚИЗАМИҚ деб таснифланг.
Бундай тасниф берилган бола касалхонага юборишга муҳтож эмас.
Қизамиқнинг бошқа асоратларини (пневмония, диарея, қулоқ
инфекцияси ва
озиқланишнинг бузилишини) бошқа баҳолаш босқичларида баҳолаб, таснифлайсиз.
Давоси
Қизамиқ асоратларини касалликнинг илк босқичларида аниқлаб олиш ва даволаш
кўпгина пайтларда ўлим ҳолларининг олдини олиши мумкин. Болага витамин А ёрдами
билан даво қилинг. Бу – витамин А етишмовчилигига барҳам
бериши ва асоратларни
енгиллаштириши мумкин. Боладаги кўз инфекцияси ва оғзидаги яраларга уй
шароитларида даво қилишни онасига ўргатинг. Боланинг оғзидаги яраларга даво қилиш
унинг тез орада одатдаги овқатланишни тиклашга ёрдам беради.
ҚИЗАМИҚ
Мазкур пайтда қизамиқ билан оғриб турган ёки сўнгги 3 ой
давомида шу касаллик
билан оғриб ўтган ва қизил ёки сариқ қаторларда кўрсатиб ўтилган асоратлари
бўлмаган бола касаллиги ҚИЗАМИҚ деб таснифланади. Қизамиқ
асоратлари пайдо
бўлишининг олдини олиш учун болага витамин А беринг.
Қизамиқ бўлган болаларнинг ҲАММАСИ витамин А олишлари керак.
72
МАШҚ Л
Бу машқда Сиз иситма белгилари бор болаларни ва агар бўлса, қизамиқ белгилари бор
боланинг касаллигини таснифлайсиз. Олдин касаллик тарихларини ўрганиб чиқинг.
Kейин машқни бажаришга киришинг.
Мисол
қилиб кўрсатиш учун, шу бетдан бошланадиган касаллик тарихини ўқиб
чиқинг. Боланинг касаллигини тиббий ходим қандай таснифлаганига ҳам аҳамият
беринг. Қатнашчиларнинг ҳаммаси тайёрланиб олганларидан кейин ушбу мисол
гуруҳда муҳокама қилиб чиқилади.
* * *
МИСОЛ: Дониёр 10 ойлик. Вазни 8,2 кг. Танасининг ҳарорати 37,5°С даража.
Онасининг гапларига қараганда, бу боланинг баданида тошмалар бор ва у йўталиб,
иситмалаб туради.
Тиббий ходим Дониёрда умумий хавф белгилари бор-йўқлигини текшириб кўрди.
Дониёр суюқликни
ича олади, унда қайт қилиш, шайтонлаш ҳодисаси бўлмаган, у
летаргик ҳолатда эмас ва хуши ҳам жойида.
Kейин тиббий ходим Дониёрнинг йўтали тўғрисида суриштириб кўрди. Онаси
боланинг 5 кундан бери йўталаётганини айтди. Тиббий ходим боланинг минутига 43
мартадан нафас олаётганини аниқлади. У кўкрак қафасининг ичга тортилиш
ҳодисасини топмади. Тинч ҳолатда сезиладиган стридорни ҳам топгани йўқ.
Дониёрда диарея йўқ.
Kейин тиббий ходим иситма тўғрисида суриштириб кўрди. Онаси Дониёрнинг бадани 2
кундан бери қизиб турганини айтди. Дониёрда энса мускулларининг ригидлиги йўқ.
Онаси шу касаллик вақтида болада тумов бўлганини айтди.
Дониёрнинг бутун баданига ялпи тошма тошган. Кўзлари қизариб турибди. Тиббий
ходим болада қизамиқ асоратлари бор-йўқлигини текшириб кўрди. Боланинг оғзида
яралар йўқ. Кўзлари йиринглашган эмас, кўз шох пардасининг хиралашуви ҳам йўқ.
1.
Тиббий ходим Дониёр тўғрисидаги умумий ахборотни ва
бола касаллигининг
белгиларини қуйидагича қилиб ёзиб қўйди:
Do'stlaringiz bilan baham: