Ойликдан яшаргача ёшдаги касал бола а£волини ба£оланг ва таснифланг

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
5.2. ҚИЗАМИҚНИ БАҲОЛАНГ 
 
КЎРИНГ, ҚИЗАМИҚҚА ишора қиладиган белгилар борми? 
Иситмалаб турган боланинг аҳволига баҳо беринг ва қизамиққа ишора қиладиган 
белгилар борми, аниқланг. Баданда ялпи тошма ва мана бу белгилардан бирортаси: 
йўтал ёки тумов ёки кўзларннг қизаргани бор-йўқлигини излаб кўринг. 
Бадандаги ялпи тошмалар 
Қизамиқда баданга қизил тошма тошиши қулоқлар орқаси ва бўйиндан бошланади. У 
юзга тарқалади. Эртаси кун давомида у бутун тана бўйлаб, қўл ва оёқларга тарқалиб 
боради. 4 – 5 кундан кейин тошма йўқола бошлайди ва бадан териси пўст ташлай 
бошлаши мумкин. Kасалликнинг оғир хили билан оғриган баъзи болаларда тошма 
баданнинг кўп қисмга тарқалиши мумкин. Тошманинг ранги ўзгаради (тўқ жигарранг 
ёки қорамтир бўлиб қолади) ва терининг пўст ташлаши кўпаяди. 
Қизамиқ тошмаси везикулалар (ичида сувсимон суюқлик бўладиган пуфакчалар, 
қаварчиқлар) ёки пустулалар пайдо қилмайди. Бадан қичишига сабаб бўлмайди. 

---

58 
Қизамиқ тошмасини сув чечак, қўтир ва иссиқлик сингари болаларда кўп учрайдиган 
бошқа тошмалар билан адаштирманг. (Сув чечакда баданга везикулали тошма тошади. 
Қўтир қўлларда, оёқ панжалари, тўпиқлар, тирсаклар, думба ва қўлтиқ ости 
чуқурчалари соҳасида бўлади. Қўтир тошмаси қичиштиради. Иссиқлик тошмаси
майда бўртмалар ва везикулалар ҳолида, тарқоқ ва қичиштирадиган бўлиши мумкин. 
Иссиқлик тошган бола касал ҳисобланмайди). Сиз яшаб турган жойда қизамиқ чиқиб 
қолган бошқа ҳоллар учраётган бўлса, қизамиқни аниқлаб олишингиз осонроқ бўлиши 
мумкин. 
Йўтал, Тумов ва Kўзларнинг қизариши 
Иситмалаб турган болани қизамиқ билан оғриган деб таснифлаш учун унинг баданида 
ялпи тошма ва: йўтал, тумов ва кўзларнинг қизаргани сингари белгиларнинг биттаси 
бўлиши керак. Kўз оқлари, яъни склералар қизариб турган бўлса, бу касаллик белгиси 
бўлиб ҳисобланади. Соғлом кўз склералари беғубор тиниқ оқ тусда бўлади. 
Иситманинг бошқа мумкин бўлган сабабларини АНИҚЛАНГ. Тасниф қўйишдан олдин 
иситманинг бошқа мумкин бўлган сабабларини, масалан, куйиш ёки абсцесс борлигини 
аниқланг. 

---

59