Оила ва никоҳ (Диний ва дунёвий таҳлил) Фалсафа кафедраси

«Одам бахтлиман дейишга қанчалик ҳаққи бор? Агар оиланг билан сен бахтли бўлсанг, бахтлиман дейишга ҳаққинг бор. Фақат оилам эмас, халқим бахтли бўлса мен ўзимни бахтли деб биламан»

Шавкат Мирзиёев

«…бундан 2700 йил муқаддам Осиё ҳудудида яратилган энг кўҳна ёзма ёдгорлик - “Авесто” китобида инсон ҳуқуқ ва эркинликлари, миллатлараро муносабатларни ўзаро ҳурмат ва ишонч тамойиллари негизида барпо этиш ғоялари муҳим ўрин тутади, зўравонлик ва адолатсизлик рад этилади».

Шавкат Мирзиёев, Инсон ҳуқуқлари бўйича Осиё форумига мурожаатидан 2018-йил 22-ноябрь.

«АВЕСТО»ДА ОИЛА ВА АЁЛ ЭРКИ ТАЛҚИНИ

• «аёл ҳуқу­қи­ни таҳқир этмоқ ёмон амалдир, у нодонлик белгисидир»
• «Энди мен сизларга шахсан мурожаат этаман:­ пандимга қулоқ солинг ва айтганларимни хотирангизга муҳрлаб олинг. Ҳалоллик билан кун кечириш йўлида ғайрат ва шижоатли бўлинг. Ҳар бирингиз ях­ши хулқингиз билан бир-бирингизга меҳр қўйинг, токи муқаддас эр-хотинликни хурсандлик ва хушбахтлик билан ўтказинг».
• Зардуштийларда никоҳ бир умр­га муҳрланган, бир эркакка икки никоҳ ёки вақтинча никоҳ раво бўлган эмас. Эру хотиннинг бир-бирига хиёнати қаттиқ лаънатланган, бегона эркак билан жуфт­лашган аёл бадном қи­линиб, жазоланган ва никоҳдаги эри учун ҳаром ҳи­собланган.

Ҳамиджон ҲОМИДИЙ,
филология фанлари доктори, профессор
ҲУҚУ ВА БУРЧ ижтимоий-ҳуқуқий журнали
03.03.2012

Инсон ҳуқуқлари умумжаҳон декларациясида оила ва никоҳ масаласи. (1948 йил, 10 декабр. БМТ)

12‐модда.

Ҳеч ким инсоннинг шахсий ёки оилавий ҳаётига ўзбошимчалик билан аралашиши, инсоннинг уй‐жойи дахлсизлигига, унинг хатларидаги сирларга ёки ор‐номуси ва шаънига ўзбошимчалик билан тажовуз қилиши мумкин эмас. Ҳар бир инсон ана шундай аралашиш ёки ана шундай тажовуздан қонун йўли билан ҳимоя ҳуқуқига эгадир.

Инсон ҳуқуқлари умумжаҳон декларациясида оила ва никоҳ масаласи. (1948 йил, 10 декабр. БМТ)

• 16‐модда
• Балоғатга етган эркаклар ва аёллар, ирқи, миллати ёки динига қараб бирор бир чеклашсиз никоҳдан ўтиш ва оила қуриш ҳуқуқига эгадирлар. Улар никоҳдан ўтаётганида ҳам, никоҳда бўлган вақтида ҳам ва никоҳ бекор қилинаётганида ҳам бир ҳуқуқлардан фойдаланадилар.
• Никоҳ, никоҳдан ўтаётган иккала томоннинг хоҳиши ва батамом розилиги билангина тузилиши мумкин.
• Оила жамиятнинг табиий ва асосий ҳужайрасидир ва у жамият, давлат томонидан муҳофаза этилиши ҳуқуқига эгадир.