Оила психологияси


-savol. O’smirlik davri haqida tushuncha



Download 1,81 Mb.
Pdf ko'rish
bet52/136
Sana01.04.2021
Hajmi1,81 Mb.
#62313
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   136
Bog'liq
oila psixologiyasi

1-savol. O’smirlik davri haqida tushuncha  
Psixologiya  fanining  muhim  sohalaridan  biri  bo’lmish  yosh  psixologiyasi  fani 
bevosita  inson  psixologiyasining  namoyon  bo’lishi  va  rivojlanishini  turli  yoshlarda 
qanday  kechish  xususiyatlari,  qonuniyatlari,  mexanizmlarini  o’rganadi.  Psixologik 
xususiyatlarni namoyon bo’lishining yosh xususiyatlari  
o’rganilar  ekan,  shuni  nazarda  tutish  kerakki,  yosh  psixologiyasida  turli  yosh 
davrlari  bir-biridan  sezilarli  farqlanadi.  Bular:  chaqaloqlik,  ilk  bolalik,  maktabgacha 
ta’lim  yoshi,  kichik  maktab  yoshi,  o’smirlik,  ilk  yoshlik,  yoshlik,  etuklik  va  keksalik 


 
47 
davrlaridir. Bu davrlarning har biri o’ziga xos xususiyatlarga, sifatlarga ega bo’lib, ular 
bir-biridan  odamning  xronologik  yosh  ko’rsatkichlariga  ko’ragina  emas,  balki  shu 
davrda  inson  ruhiyatida  kechadigan  hodisalar,  ro’y  beradigan  o’zgarishlar,  uning 
ruhiyatidagi  umumiy  qonuniyatlarga  ko’ra  ham  farqlanadi.  Biz  o’smirlik  davri 
psixologiyasi haqida to’xtalib o’tamiz.  
O’smirlik davri insonni bolalikdan — yoshlikka o’tuvchi va o’z navbatida boshqa 
davrlardan o’zining nisbatan keskinroq, murakkabroq kechishi bilan farqlanib turuvchi 
davrdir. Bu davr taxminan bolalarning 5—8-sinflarda o’qish paytlariga to’g’ri keladi va 
11—12  yoshdan  14—15  yoshgacha  bo’lgan  davr  oralig’ida  kechadi.  Ayrim  bolalarda 
bu davr 1—2 yil ertaroq yoki kechroq kuzatilishi ham  mumkin. O’smirlik davri ayrim 
maxsus  psixologik  adabiyotlarda  «o’tish  davri»,  «og’ir  davr»,  «inqiroz  davri»  kabi 
nomlar  bilan  ham  ataladi.  Bu  davrning  «og’irligi»,  «keskinligi»,  «murakkabligi» 
nimalar  bilan  asoslanadi?  O’smirlik  davrining  og’ir,  murakkab  davr  ekanligi  ko’plab 
psixologik, fiziologik, ijtimoiy omillar bilan bog’liq. Bu davrda rivojlanishning barcha 
jihatlari:  jismoniy,  aqliy,  axloqiy,  ijtimoiy  va  shu  kabilarning  mazmun  mohiyati  ham 
o’zgaradi.  Bu  davrda  o’smir  hayotida,  uning  ruhiyati,  organizmining  fiziologik 
holatlarida,  uning  ijtimoiy  holatida  jiddiy  o’zgarishlar  sodir  bo’ladi.  Aksariyat 
holatlarda  ularda  bir-biriga  qaramaqarshi  bo’lgan  turli  xil  an’analar  kuzatiladi.  Bu 
davrga  kelib  bola  endi  «bola»  emas  va  shu  bilan  birga  hali  «katta»  ham  emas.  Uning 
o’z-o’ziga  va  atrofdagilarga  nisbatan  bo’lgan  munosabatlari  butunlay  boshqacha 
xarakter  kashf  etib  boradi.  Uning  qiziqishlari  tizimi,  ijtimoiy  yo’nalganligi  qaytadan 
shakllanadi,  o’z-o’zini  anglashi,  baholashi,  qadriyatlari  o’zgaradi.  Uning  uchun  o’z 
«men»i va shu «men»ning ahamiyati ortadi.  

Download 1,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   136




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish