ajrim chiqarishga haqli.
Oila kodeksining 39-moddasiga muvofiq, er xotinining homiladorligi
vaqtida va bola tug‘ilganidan keyin bir yil mobaynida xotinining
roziligisiz nikohdan ajratish to‘g‘risida ish qo‘zg‘atishga haqli emas.
O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2011-yil 20-iyuldagi 6-sonli
qarorida ko‘rsatilishicha, “Bolaning otasi deb qayd etilmagan hollarda ham, er bola
tug‘ilganidan keyin bir yil mobaynida xotinining roziligisiz nikohdan ajralish
to‘g‘risida da’vo qo‘zg‘atishga haqli emas. Ushbu qoida bola o‘lik tug‘ilgan yoki bir
yoshgacha yashamay, vafot etgan hollarda ham tatbiq qilinishi lozim. Nikohdan
ajralish to‘g‘risidagi ishni qo‘zg‘atish uchun xotinining roziligi bo‘lmasa, sud eridan
da’vo arizasini qabul qilishni rad etadi, agar qabul qilingan bo‘lsa, ish yurgizishni
tugatadi. Xotin sudda ish qo‘zg‘atishdan oldin erining arizasi bo‘yicha nikohdan
ajralishga rozilik berib, ishni ko‘rishda unga qarshilik bildirsa ham ishni yurgizishni
tugatish lozim bo‘ladi. Ko‘rsatilgan holatlar xotinning o‘zi nikohdan ajratish
masalasini qo‘yishiga to‘sqinlik qilmaydi”. Bu ko‘rsatmadan ko‘zlangan asosiy
maqsad ona va bolaning sihat-salomatligini muhofaza qilishdir. Shuningdek,
ayolning boshqa erkakdan homilador bo‘lishi va undan bola tug‘ilishi ham erkakka
bu xotindan ajralish uchun da’vo qilishga to‘siq bo‘lishi mumkin. So‘zsiz, bunday
holatda er otalik to‘g‘risida hamma vaqt da’vo qilishi mumkin. Agar xotin
homiladorlik vaqtida yoki bola tug‘ilganidan keyin bir yil mobaynida ajralish haqida
da’voga rozi bo‘lsa, erga da’vo qilishga haqli. Xotin homiladorlik vaqtida yoki bola
tug‘ilganidan so‘ng bir yil mobaynida erning nikohdan ajralish to‘g‘risidagi
da’vosiga xotinning roziligini olishning bir qancha usullari mavjuddir. Bu - nikohdan
ajralish uchun birgalikda ariza berish, erning arizasiga uning rozi bo‘lishi va
nihoyat, bunday arizaning xotin tomonidan berilishidir.
Fuqarolarning sha’ni va qadr-qimmati O‘zbekiston Respublikasi
Fuqarolik kodeksining 20-100-moddasiga muvofiq himoya qilinadi.kodeksining
20-moddasiga binoan, “Nikoh tuzish vaqtida er va
xotin o‘z xohishi bilan eri yoki xotinining familiyasini umumiy familiya
qilib tanlaydi yoki ularning har biri nikohgacha bo‘lgan o‘z familiyasini
saqlab qoladi.
Respublika sudlari ota-onalar o‘rtasidagi bolalarga doir nizolarni
to‘g‘ri hal qilishga amaldagi oila qonunlari bilan bir qatorda,
Do'stlaringiz bilan baham: