Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

Танглай тугма нуқсонлари 
Шикоятлар:
Ота-оналар боланинг танглайида туғма ёриқ борлиги, 
чақалоқ эмаолмаслиги, сўрғич ёрдамида сунъий овқатлантирилганда, 
аралашманинг маълум қисми бурундан қайтиб чиқиши, танглай, тилчасининг 
бўлинганлигига шикоят қиладилар. Танглайдаги туғма кемтик яширин бўлса, 
чақалоқлик даврида аниқланмаслиги мумкин, бироқ бола тилга кира 
бошлаганида, тўғри талаффуз қила олмайди. Эътиборли ота-оналар бола 
нутқининг равон эмаслигига шикоят қилишлари мумкин. 
Клиник манзараси
. Юз қиёфасида ўзгариш сезилмайди. Оғиз бўшлиғи 
кўздан кечирилганда, анатомик бузилишга оид уч белгини кузатиш мумкин: 
Танглай кемтик; (дефект) мавжудлиги; 
Танглай ўлчами (узунлиги) қисқарган (калта)лиги; 
Оғиз-ҳалқум (ўрта ҳалқум)нинг кенгайганлиги. 
Танглай кемтигининг шакли ва даражасига кўра клиник манзара турлича 
намоён бўлиши мумкин.
431 

---

Яширин кемтикда, танглай чодирида сагиттал чок бўйлаб шиллиқ парда 
юпқалашганлиги ва чуқур бўлмаган “эгатчани” кўриш мумкин. Пайпаслаб, 
шиллиқ парда остида бирикмаган мушаклар, танглай суягининг кўндаланг 
пластинкаси ва буруннинг орқа ўткир қиррали ўсиқчасининг бир биридан 
ажралганлиги, шунингдек, кемтик борлигини сезиш мумкин. Туғма нуқсони 
бўлган мактабгача ёшдаги болалар “а” товушини талаффуз қилганларида танглай 
чодири яхши кўтарила олмай, ҳалқумнинг орқа деворига етмай қолади. 
Тўлиқ кемтикда нуқсон аниқ кўринади. Тилча ва юмшоқ танглай иккига 
ажралган бўлади кемтик чўққиси тилча асосида (1а, 1б); юмшоқ танглайдан ўтиб 
(II а) танглай горизонтал пластинкасида тугайди (II б); қаттиқ танглай кесув 
тешигига етмайди (III а); ёки кесув тешигигача (III б) давом этади. Кемтик 
четлари текис, нафас олиш ёки талаффуз қилиш вақтида юмшоқ танглай 
ҳаракатланиб, қисқаради. Бурун тўсиғи ўртада, танглай ўсиқларига бирикмаган 
ҳолда эркин туради (III а, III б). 
Функционал 
бузилишлар—чақалоқлар 
ва 
гўдакларда 
ичилган 
суюқликнинг бурундан чиқиши — (танглай чодирининг етишмовчилиги сабабли 
оғиз бўшлиғидан суюқликнинг бурун бўшлиғига ўтиб кетиши) кузатилади. Бола 
димоғ билан гапиради (ринолалия). Танглай ва танглай тил иштирокида ҳосил 
бўладиган товушлари яхши талаффуз қилинмайди. Бурун бўшлиғига доимо 
юмшоқ овқат ва суюқликларнинг тушиши шу соҳа шиллиқ пардасида сурункали 
яллиғлаш ўчоғини юзага келтиради.