Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

Клиник манзараси:
Киска продромал даврдан сўнг касалликнинг 
ўткир даври бошланади. Тана ҳарорати. кутарилиб, бола безовталана 
бошлайди, бир оз вақт ўтиб - ҳолсизланади ва бош огриги ҳамда сўлак бези 
соҳасидаги оғриқка шикоят қилади. 
Зардобли кечаётган сиалоаденитда без катталашади, пайпаслаганда 
огрийди. Сўлак одатдагидек бўлади. Жағ орти ва жағ ости лимфа тугунлари 
катталашади. Шу даврда касаллик ташхисланиб, етарли куламда даволаш 
чоралари ўтказилмаса, киска вақт ичида яллиғланиш касалликнинг йирин-
гли шаклига утади. 
Йирингли сиалоаденитда
без атрофидаги тўқималарда шиш пайдо 
бўлади. Тери қоплами кизара бошлайди. Сўлак найининг дахлизи буртиб 
чиқади, атрофи кизаради. Лойқаланган ипир-ипир кўринишда йиринг ара-
лаш сўлак ажралади. Йирингли сиалоаденитда дастлаб микроабсцесс л ар 
276 

---

пайдо бўлади, кейинчалик улар қўшилиб катта йиринг учогини ҳосил қила-
ди. Сўлак найидан кўп микдорда йиринг ажралади. 
Ташхис: 
Шикоятлар ва клиник белгилар (сўлак безининг катталашиши 
ва унинг устидаги тери таранглашиб, ялт-ялт кизариши, безни уқалаганда 
сўлак йўлидан кўп микдорда йиринг аралаш лойқа сўлак чиқиши) асосида 
куйилади. Касалликнинг ўткир даврида сиалография усули ёрдамида тек-
шириш ўтказилмайди. 
Киёсии ташхис: 
Эпидемик ва вирусли паротит, қулоқ олди чайнов 
соҳаси абсцесс ва флегмонаси, ўткирлашган сурункали паротит, Герценберг 
сохта паротити ҳамда ўткир лимфаденит касалликлари билан солиштирган 
ҳолда куйилади. 
Даволаш чоралари
: 
Сиалоаденитнинг сабабчиси бўлган микроорга-
низмларни йўқотишга ва организм заҳарланишини камайтиришга қаратила-
ди. Бугунги кунда макролид антибиотиклар (азитромицин, азивок, зомакс) 
юқори самара бериши аниқланган. Пенициллин каторидаги дорилар билан 
даволаш ҳам ижобий натижалар беради. Шунингдек, Антигистамин, симп-
томатик ва иммуностимулловчи препаратлар кулланилади. Сўлак ажрали-
шини тезлигини ошириш, оқсиллар ва нуклеин кислоталар алмашинувини 
яхшилаш мақсадида натрий нуклеинат, ингибиторлар таъсирида инактива-
цияга учраган каллекреин протеазаларини тиклаш учун трасилол, контрикал 
каби ферментатив препаратлар буюрилади. Шулар билан бирга даволаш 
схемасига замбуруглар ривожланишига қарши дорилар ҳам киритилади. 
Овқат юқори каллорияли, витаминларга бой, сўлак ҳайдовчи ҳусусиятга эга 
бўлиши керак.