Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

Шикоятлар:
юз терисида 
тез катталашаётган қизариш ва оғриқли шишга, ҳолсизлик, тана ҳароратини кўтарилиши, 
эт увишиб танада оғриқ туришига. 
Клиник манзара.
Маҳаллий белгилар намоён бўлишига кўра, қуйидаги 
кўринишлари фарқланади: эритематоз, эритематоз-буллёз, эритематоз-геморрагик, буллез-
геморрагик. Маҳаллий яллиғланиш жараёнининг кўламига кўра эса – локал ва тарқалган 
(адашган, ўрмаловчи, миграцияловчи), метастатик шакллари фарқланади. Сарамас 
касаллиги, интоксикация даражасига боғлиқ ҳолда: енгил, ўртача оғирликда ёки оғир 
клиник кечишига эга бўлиши мумкин. 
Дастлаб, лоҳаслик, дармонсизлик, бош оғриғи кузатилиб, сўнг иситма, эт увишиши 
ҳамда кўнгил айнаши, боланинг ичи кетиши мумкин. Шунингдек, мушак ва бўғимларда 
оғриқ пайдо бўлади, қувватсизлик ва бош оғриғи кучаяди. 
Сарамас юзага келадиган соҳа терисида шиш, ачишиш, қизиш пайдо бўлади. Бир 
неча соатдан сўнг шу жойда қизил ёки пушти доғ ҳосил бўлиб, қисқа вақт ичида сарамас 
касаллигига ҳос эритемага айланади. Сарамаснинг эритематоз шакли – гиперемияга 
ҳолатидаги терининг аниқ чегараланган, четлари нотекис соҳаси бўлиб, терининг 
инфильтрацияси, солқиши (керккиши), ушлаб кўрилганда қизиганлиги, оғриши билан 
характерланади. Баъзи ҳолларда эритеманинг периферик қисмида инфильтрацияланган 
четлари ҳосил қилган –демаркацион болиш аниқланади. Кейинчалик, шу эритема соҳасида 
пуфаклар (эритематоз-буллез шакли); геморрагиялар (эритематоз-геморрагик шакли) ва 
220 

---

пуфаклар (буллез-геморрагик шакли) да геморрагик экссудат ҳамда фибринли фасод 
(йиринг) ҳосил бўлиши мумкин. 
Касаллик енгил кечганда, интоксикация белгилари жуда кам ифодаланган ёки 
умуман бўлмаслиги ҳам мумкин. Инфекцион жараён фақат маҳаллий яллиғланиш 
белгилари билан чегараланади. Сарамаснинг оғир турдаги клиник кечишида болаларда 
кучли заҳарланиш аломатлари: бошнинг қаттиқ оғриши, адинамия, қайта-қайта қусиш, 
қисқа вақтга хушдан кетиш, менингизм белгилари, тана ҳароратининг 40
0
С гача ёки ундан 
баланд бўлиши ва маҳаллий жараён кенг тарқалган кўламга эга. 
Реконвалесценция даври касалликнинг 8-15 кунлари оғир клиник формаларида эса, 
3-
5 ҳафталарда бошланади.