Odilqoriyev X. T

Umumiy huquqiy prinsiplar butun huquqiy tizim asosida turishi bilan

tavsiflanadi. Bu prinsiplar tahlili orqali u yoki bu mamlakat huquqiy tizimining mazmun-mohiyati, tabiati, xususiyatlari, harakatlanish sifatlari haqida xulosa chiqarish mumkin. Bunday huquqiy prinsiplar qatoriga quyidagilar kiradi:

Huquqni shakllantirish va amalga oshirishda demokratizm prinsipi.

Mazkur prinsip huquqni yaratish sohasida xalqning, bevosita xalq vakillari bo‘lmish deputatlarning, jamoat birlashmalari va nodavlat tashkilotlar, siyo- siy partiyalar va fuqarolarning huquqiy siyosatni shakllantirish hamda qonun-

chilikni takomillashtirishda keng ishtiroki orqali namoyon bo‘ladi. Huquqni amalga oshirish jabhasida demokratizm tamoyili huquqni qo‘llovchi va huquqni muhofaza qiluvchi organlarni tashkil etish va faoliyat yuritish tartibida, dastav- val odil sudlovni amalga oshirish jarayonida, ularning fuqarolarga yaqinligida, aholi uchun yuridik yordamning realligi darajasida o‘z aksini topadi. Xusu- san, O‘zbekistonda keng rivojlanayotgan sud-huquqiy islohotining zaminida ham demokratik jihatlarni chuqurlashtirish yotadi. Bunda advokatlar mavqeini kuchaytirish, sud jarayonida prokuror bilan advokatning huquqiy mavqeini tenglashtirish, prokuratura va ichki ishlar organlari xodimining faoliyatini in- son huquqlarini ta’minlash nuqtayi nazaridan isloh etish kabilar ko‘zda tutiladi.

«Jamiyatda demokratiya qay darajada ekanligini belgilovchi kamida uchta me- zon bor. Bular – xalq qarorlar qabul qilish jarayonlaridan qanchalik xabardor- ligidir. Hukumat qarorlari xalq tomonidan qanchalik nazorat qilinishi, oddiy fuqarolar davlatni boshqarishda qanchalik ishtirok etishidir. Ana shu uch so- hada haqiqiy siljishlar bo‘lmas ekan, demokratiya haqidagi hamma gap-so‘zlar yo xalqqa xushomad qilish yoki oddiy siyosiy o‘yin bo‘lib qolaveradi»¹.