Одил судлов /2019 Судьянинг онгида адолат, тилида ҳақиқат, дилида поклик бўлиши шарт

ОДИЛ СУДЛОВ
1/2019
17
ОЛИЙ СУД ПЛЕНУМИ ҚАРОРЛАРИ
уч нафар судьядан иборат таркибда ФПК 397, 417-моддаларида назарда тутил-
ган истисноларни инобатга олган ҳолда, биринчи инстанция судида иш юритиш 
қоидалари асосида амалга оширилади.
Бунда дастлаб шикоят берган шахс ва унинг вакилининг тушунтиришлари 
тингланади. Суд ҳужжати устидан ҳар иккала тараф шикоят қилган бўлса, бирин-
чи бўлиб даъвогар ва унинг вакили сўзга чиқади.
Ишда иштирок этувчи шахслар ўзларининг тушунтиришларида шикоят (про-
тест)да кўрсатилмаган важларни келтиришга ва қўшимча материаллар тақдим 
этишга ҳақли.
17. Судлар шуни назарда тутиши лозимки, апелляция, кассация инстанция-
си суди ҳар қандай далилларни, улар биринчи инстанция суди муҳокамасида 
бўлганлигидан ва янгидан тақдим этилганлигидан қатъи назар, текширишга 
ҳақли.
Апелляция, кассация инстанцияси суди янги тақдим қилинган далилларни 
текширишни рад қилишни ажримда асослантириши лозим.
Апелляция, кассация инстанцияси суди ишда иштирок этувчи шахсларнинг 
экспертиза ўтказиш, далилларни таъминлаш ва талаб қилиб олиш, гувоҳларни 
сўроқ қилиш ҳақидаги ва бошқа илтимосномаларини улар биринчи инстанция 
суди томонидан рад этилганлиги сабаблигина, рад этишга ҳақли эмас. 
Далиллар биринчи инстанция суди учун белгиланган тартиб бўйича 
текширилади.
18. Судларнинг эътибори биринчи инстанция судида муҳокама предмети 
бўлмаган, шу жумладан, қарши даъво тариқасида келтирилган янги моддий-
ҳуқуқий талаблар, шунингдек тарафнинг даъво муддатини қўллаш ҳақида арз 
қилган талаби апелляция, кассация инстанцияси суди томонидан қабул қилиниши 
ва кўрилиши мумкин эмаслигига қаратилсин. 
Бу қоида апелляция, кассация инстанцияси суди ишни биринчи инстанция су-
дида иш юритиш қоидалари бўйича кўриш чоғида ишда иштирок этишга жалб 
қилинмаган ёки хабардор қилинмаган жавобгар томонидан берилган талабларга 
нисбатан қўлланилмайди.
19. Апелляция, кассация инстанцияси суди томонидан иш юритишни тўхтатиб 
туриш ФПК 10-бобида назарда тутилган асослар ва тартибда амалга оширилади.
Иш юритиш тикланганлиги тўғрисида тегишли инстанция суди ажрим 
чиқаради ва ишда иштирок этувчи шахсларни иш кўриладиган кун тўғрисида ха-
бардор қилади.
20. Апелляция, кассация инстанцияси суди шикоят (протест) бўйича ишни 
кўриш натижалари юзасидан ажрим чиқаради.
Апелляция, кассация инстанцияси судининг эътибори шикоят (протест)да кел-
тирилган ҳар бир важни, унинг асосли ёки асоссиз эканлиги ҳақидаги хулосани 
ажримда кўрсатган ҳолда муҳокама қилиш зарурлигига қаратилсин. 

---