Odil Kurbanov

kommunikatsion protokollar steki deb aytiladi. ISO/OSI modeli va ISO/OSI protokollar stekini aniq ajrata olish kerak. ISO/OSI modeli ochiq tizimlar o’zaro aloqasining konseptual sxemasi hisoblanadi, ISO/OSI protokollar steki esa ISO/OSI modelida aniqlangan yettita daraja uchun aniq va konkret bo’lgan protokollar spetsifikatsiyasini o’zida akslantiradi.
Kommunikatsion protokollar ham dasturiy ham apparat vositalar yordamida tashkil etilishi mumkin. Quyi daraja protokollari odatda dasturiy va apparat vositalar kombinatsiyasi orqali, yuqori daraja protokollari esa – qabul qilinganidek faqat dasturiy vositalar yordamida tashkil etiladi.
Qo’shni daraja protokollarini tashkil etuvchi va tarmoqning bir uzelida joylashgan modullar bir - birlari bilan ham mos ravishda qat’iy aniqlangan qoidalar va standartlashtirilgan xabarlar asosida o’zaro aloqa qilishlari zarur. Bu qoidalarni darajalararo interfeys deb atash qabul qilingan. Darajalararo interfeys bir darajadan qo’shni darajaga ma’lumot yetkazib beradigan xizmatlar to’plamini aniqlaydi. Umuman olganda, protokol va interfeys bir – biriga yaqin tushuncha hisoblanadi, ammo tarmoqda ularga turli sohalardagi vazifalar yuklatilgan: protokollar bitta darajadagi, ammo turli tarmoq uzellaridagi modullar o’zaro aloqasi qoidalarini aniqlaydi, interfeyslar esa bir uzeldagi qo’shni darajalar orasidagi modullar o’zaro aloqasi qoidalarini aniqlaydi.