Odatda irodaviy harakatlar 2 XIL böladi: jismoniy va aqliy

Iroda kishining öz xatti-harakatlarini ongli ravishda boshqarishni,1 qator intilish vq istaklarni tiyib turishini taqozo etadi.Irodaviy harakat shundan iboratki,bundan odam öz-özini idora qiladi,ozini qölga oladi,oz his-tuygularini nazorat qilib turadi va kerak bölib qolgan paytda ularni bosa oladi.Irodaviy namoyon bölishi ish-harakatlarda ongning ishtirok qilishi bilan boğliq bölgan shaxs faolligidir.

• Iroda kishining öz xatti-harakatlarini ongli ravishda boshqarishni,1 qator intilish vq istaklarni tiyib turishini taqozo etadi.Irodaviy harakat shundan iboratki,bundan odam öz-özini idora qiladi,ozini qölga oladi,oz his-tuygularini nazorat qilib turadi va kerak bölib qolgan paytda ularni bosa oladi.Irodaviy namoyon bölishi ish-harakatlarda ongning ishtirok qilishi bilan boğliq bölgan shaxs faolligidir.

Irodaviy harakatlarning mexanizmini bosh miyadagi harakat markazi faoliyati,suyak-muskul sistemasining faoliyati,shartli reflekslar va 2-signallar sistemasi tashkil qiladi.

• Irodaviy harakatlarning mexanizmini bosh miyadagi harakat markazi faoliyati,suyak-muskul sistemasining faoliyati,shartli reflekslar va 2-signallar sistemasi tashkil qiladi.
• Irodaviy harakatlarning dastlabki boshlanğich nuqtasi harakat maqsadining vujudga kelishi va shu maqsadning örtaga qöyilishidir.

Odatda irodaviy harakatlar 2 xil böladi:jismoniy va aqliy.

• Odatda irodaviy harakatlar 2 xil böladi:jismoniy va aqliy.
• Jismoniy harakatlarga har xil mehnat operatsiyalari,öyin va sport mashğulotlari va boshqalar kiradi.
• Aqliy harakatlarga esa masala yechish,yozma ishlar,dars tayyorlash,ilmiy tadqiqot ishlari olib borish kabilar kiradi.

Irodaning ikki vazifasi bor:undovchi va tormozlovchi.

• Irodaning ikki vazifasi bor:undovchi va tormozlovchi.
• Undovchi vazifasi bizni biror faoliyatga undasa,tormozlanish vazifasi shaxs faoliyati,uning ideallari,qadriyatlari,mulohazalari va dunyoqarashining maqsadlariga mos kelmaydigan motivlar va istaklarnintiyishdan iborat.

Irodaning dastlabki tabiiy-ilmiy talqinlaridan biri I.P.Pavlovga tegishli,u irodani «erkinlik instinkti»,jonli organizm faolligining uni cheklovchi qarshilik bilan töqnash kelgandagi ifodasi sifatida körib chiqadi.

• Irodaning dastlabki tabiiy-ilmiy talqinlaridan biri I.P.Pavlovga tegishli,u irodani «erkinlik instinkti»,jonli organizm faolligining uni cheklovchi qarshilik bilan töqnash kelgandagi ifodasi sifatida körib chiqadi.
• Freydning fikriga köra,jinsiy mayllarning psixoseksual energiyasi.A.Adler,K.Yung,K.Xorni,E.Fromlar iroda ifidalanishini ijtimoiy omillar bilan boğlaydi.K.Yung fikricha,bu har bir madaniyatda asos solingan xulq-atvor va tafakkurning universal arxetiplari,Adler–hokimiyat va ijtimoiy hukmronlikka intilish,Xorni va Fromm fikricha–shaxsning madaniyatda özini joriy etishga intilishi.

Bir qator hollarda qarorga kelish boshqa kuchli ehtiyojlarning ta’sirini zaruriy tarzda yengish bilan bogliq bölgan jiddiy harakterdagi ichki zör berish bilan boğliq böladi.Özidagi qarshiliklarni yengish bilan boğliq bölgan bunday jarayon irodaviy zör berish deyiladi.Irodaviy zör berish ongning,avvalo,nerv-muskul apparatining maxsus zöriqishida ifodalanadi va organizmning tashqi özgarishlarida namoyon böladi.Bundan tashqari,zör berish uchun yana kuch sarflashga ham tuğri keladi.

• Bir qator hollarda qarorga kelish boshqa kuchli ehtiyojlarning ta’sirini zaruriy tarzda yengish bilan bogliq bölgan jiddiy harakterdagi ichki zör berish bilan boğliq böladi.Özidagi qarshiliklarni yengish bilan boğliq bölgan bunday jarayon irodaviy zör berish deyiladi.Irodaviy zör berish ongning,avvalo,nerv-muskul apparatining maxsus zöriqishida ifodalanadi va organizmning tashqi özgarishlarida namoyon böladi.Bundan tashqari,zör berish uchun yana kuch sarflashga ham tuğri keladi.

Irodaviy sifatlar

• Irodaviy sifatlar
• Maqsadga intiluvchanlik–shaxs faoliyatida ma’lum natijaga erishishga bölgan ongli va faol yönalganlik.
• Tirishqoqlik–insonning öta murakkab sharoitlarda ham közlangan maqsadga erishishdagi intilishi.
• Tashabbuskorlik–odamda paydo böladigan ğoyalarni joriy etishga harakat qilish layoqati.

Mustaqillik–ongli ravishda qaror qabul qilish layoqati va közlangan maqsadga erishishga tösqinlik qiluvchi turli omillar ta’siriga berilmaslik asosida namoyon böladi.

• Mustaqillik–ongli ravishda qaror qabul qilish layoqati va közlangan maqsadga erishishga tösqinlik qiluvchi turli omillar ta’siriga berilmaslik asosida namoyon böladi.
• Qat’iyatlilik–motivlar kurashida oz fursat va vaqtida,ortiqcha ikkilanish va shubhalarsiz qaror qilish.

Iroda boshqa psixologik jarayonlar singari,insonning yosh taraqqiyoti jarayonida shakllanadi.

• Iroda boshqa psixologik jarayonlar singari,insonning yosh taraqqiyoti jarayonida shakllanadi.
• Irodaviy harakatlar ma’lum maqsad asosida amalga oshiriladigan,töla anglangan harakat bölgani uchun bunday murakkab harakatlar hali chaqaloqlar bolalarda bölmaydi.Irodaviy jarayonlar bilan boğliq bölgan asosiy ixtiyoriy harakatlar boğcha yoshidan boshlab yuzaga kela boshlaydi.