Odam va uning salomatligi 8 B. Aminov, T. Tilavov, O. Mavlonov

I   b o b
.  
ODAM ORGANIZMI HAQIDA
UMUMIY MA’LUMOT

---

7
jayrada moddalar almashinuvi jarayonida muhim ahamiyatga ega.
Membrananing yana bir muhim xususiyati shuki, u hujayra ichi-
dagi va hujayra tashqarisidagi (hujayralararo) suyuqliklardagi
ionlar tarkibi ma’lum muvozanatda bo‘lishini ta’minlaydi.
Hujayra 
sitoplazmasi
ni membrana o‘rab turadi. Sitoplazmaning
tarkibi organik va anorganik moddalardan iborat.
Yadro hujayraning eng muhim tarkibiy qismlaridan biri bo‘lib,
u qizil qon hujayralaridan tashqari, deyarli hamma hujayralarda
bo‘ladi.
Yadro quyidagi funksiyalarni bajaradi: 1) hujayrada kecha-
digan hamma fiziologik  jarayonlarni boshqaradi; 2) hujayrada
moddalar almashinuvi va oqsillar sintezlanishini boshqaradi; 3) irsiy
axborotni saqlaydi.
Hujayra yadrosi quyidagi tarkibiy qismlardan tashkil topgan:
1) yadroni sirtdan o‘rab turuvchi parda; 2) yadro shirasi; 3)
yadrocha; 4) xromosomalar.
Odamning somatik (tana) hu-
jayralari yadrosida 46 ta xromoso-
ma, jinsiy hujayralarda 23 tadan
xromosoma  bo‘ladi. Har qaysi
xromosoma tarkibida mingtaga-
cha va bundan ham ko‘proq gen
bo‘ladi.  Xromosoma va genlar
hujayraning  irsiy  apparati hisob-
lanadi.