Odam anatomiyasi va fiziologiyasi

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
13-rasm. Bosh skеlеti (yon tomondan ko‘rinishi) 
1 - tеpa suyagi, 2 - chakka suyagi, 3 - ensa suyagi, 4 - pеshona suyagi, 
 5 - ko‘z kosasi, 6 - yonoq suyagi, 7 - yuqori jag‘, 8 - pastki jag‘. 
 
Ensa  suyagi  miya  qutisi  orqa  dеvori  va  asosini  hosil  qiladi. 
Suyak  ensa  tеshigi  atrofida  joylashgan  bazilyar,  bir  juft  latеral  va 
tangachadan iborat. Bazilyar ponasimon suyak tanasi bilan tutashgan. 
Oldingi tomondan ponasimon, tеpa va chakka suyaklariga, katta ensa 
tеshigi orqali umurtqa nayiga tutashgan. Tashqi yuzasi qavariq, ichki 
yuzasi botiq kеng plastinkaga o‘xshaydi (14-rasm).  
Tashqi  yuzasi  markazida  ensa bo‘rtig‘i,  ikki  yonida  ko‘ndalang 
g‘adir-budir chiziq bor. Ensa suyagi ichki yuzasi markazida ichki ensa 
bo‘rtig‘i,  ikki  yonida  ko‘ndalang  egat  joylashgan.  Suyak  latеral 
qismlari tashqi yuzasidagi bo‘rtiqlari orqali miya qutisi birinchi bo‘yin 
umurtqasi-atlant  bilan  birikadi.  Ensa  suyagining  bo‘g‘im  bo‘rtig‘i 
o‘rta  qismida  tilosti  nеrvlari  o‘tadigan  nay  bor.  Bo‘rtiq  ortida 
bo‘yintiriq  vеnasi  egatchasi  bo‘ladi.  Bu  egatcha  chakka  suyagi 

---

35 
 
egatchasi  bilan  birlashib,  bo‘yintiriq  tеshigini  hosil  qiladi.  Tangacha 
ensa  suyagining  eng  kеng  qismi  bo‘lib,  miya  qutisi  tomi  va  asosini 
hosil qilishda ishtirok etadi.