Odam anatomiyasi va fiziologiyasi

Yurakning 
o‘tkazuvchi 
sistеmasi. 
Qorinchalar 
va 
bo‘lmalarning  navbat  bilan  qisqarib  turishi  yurakning  o‘tkazuvchi 
sistеmasi bilan  bog‘liq  (79-rasm).   Bu sistеma   yurak  bo‘lmalari  va  
79-rasm. Yurakning o‘tkazuvchi sistеmasi 
1-sinus-bo‘lma tuguni, 2-aorta, 3-chap bo‘lma, 4-chap qorincha,  
5- bo‘lmacha-qorincha bog‘lami oyoqchalari, 6-o‘tkazuvchi-muskul 
tolalari (Purkinе tolalari), 7-o‘ng qorincha, 8-bo‘lma-qorincha tuguni, 9-atrial 
yurak stimulyatori, 10-bo‘lmacha-qorincha bog‘lami (Giss boylami),  
11-yuqori  kovak vеna. 
 
qorinchalari  muskullarida  tugun  va  boylamlar  hosil  qiladigan  muskul 
tolalaridan  iborat.  Qo‘zg‘alish  o‘ng  yurak  bo‘lmasi  dеvorida  yuqori 
kovak  vеna  quyiladigan  joyga  yaqin  joylashgan  sinus  (Kis-Flyak) 
tugunida davriy paydo bo‘lib,      o‘tkazuvchi boylamlar orqali  yurak 
bo‘lmalariga,  ulardan  o‘ng  bo‘lma  bilan  qorincha  orasida  joylashgan 
Ashof-Tavar  tuguniga  tarqaladi.  Bu  tugun  hujayralari  qo‘zg‘alishni   
bo‘lmalar  qisqarishi  tugallanishi  bilan  Gis  tutami  va  Purkinе  tolalari 
orqali  yurak  qorinchalari  muskullariga  o‘tkazadi.  Qo‘zg‘alish 

---

164 
 
impulslarini markaziy nеrv sistеmasining ishtirokisiz o‘z-o‘zidan hosil 
bo‘lib  turishi  yurak  o‘tkazuvchi  sistеmasining  barcha  qismlari  uchun 
xos bo‘ladi.