Odam anatomiyasi

Bachadon

Bachadon noksimon shaklga ega bulgan, muskul - bezli a’zo. U kichik chanokda kovuk bilan tugri ichak o’rtasida joylashgan. Bachadonda xomila rivojlanadi. Bachadonning buyini, tanasi va tubi tafovut kilinadi. Bachadoning tubi yukoriga karagan, tanasi kengaygan kism bulib, pastga yunalgan va kinga yondoshib ketadi. Keng boylam va yumalok boylam bachadonni kichik tos bushligining markazida tutib turadi.
Bachadon devori uch kavatdan iborat: ichki kavat - endometriy, o’rta kavat - miometriy, tashki kavat - perimetriy. Bachadon buyinchasi korinparda bilan fakat orka tomondan qoplangan,en tomonlari esa yeg kletchatkasi bilan uralgan bulib parametriy deyiladi. Endometriy shillik pardadan iborat. SHillik parda tsilindrsimon epiteliy bilan qoplangan bulib, tarkibida naycha tuzilishdagi mayda bezlar bor. Bachadon tanasida boshka xildagi bezlar kup mikdorda uchrab, bu bezlar tarmoklanib ketadi, shoxchalari esa muskul kavatigacha yetadi. SHillik parda tarkibidagi bezlardan farkli, bu bezlar ishkoriy muxitga ega bulgan sekret ishlab chikaradi SHu sababli kinning shillik pardasi ishkoriy muxitga ega. Miometriy sillik muskul tukimadan tuzilgan. Muskul tolalari uzunasiga va tsirkulyar xolda joylashgan bulib, uch kavatni tashkil etadi. Perimetriy seroz pardadan iborat. Seroz parda bu bachadon devori bilan bitishib ketgan korinpardadir. U bachadonni xamma tomondan urab oladi va bachadon boylamlarini xosil bulishida xam ishtirok etadi.
Qin- bachadonni buyin va tashki jinsiy a’zolar o’rtasida joylashgan, uzunligi 8-10sm teng nayi xisoblanadi. Ustki tomonda kin kengayib, bachadon buynining oxirgi kismini urab oladi va kin gumbazini xosil kiladi. Kin gumbazida oldingi, orka va ikkita yen kismlari ajratiladi. Orka kismi old kismiga nisbatan uzunrok va chukurrok buladi. Kinni old tomonidan kovuk va siydik chikarish yo’li, orka tomondan tugri ichak joylashgan. Kin devori 3 kavatdan tuzilgan: 1) ichki shillik kavati old va orka devorlarida, kuyi bulimida burmalar xosil kiladi. Kin bushligi bilan kin oldi orasida joylashgan xalkasimon burma kup kavatli yassi epiteliy bilan qoplangan va kizlik pardasi deyiladi. 2) O’rta muskul kavatida buylama joylashgan muskul tolalari aylanma muskul tolalarga nisbatan kuchli rivojlangan. 3) tashki kavat kinni sirtdan fibroz parda bilan qoplagan.