Odam anatomiyasi

Boldir-panja bugimi katta boldir suyagini distal uchi oshik suyagiga birikishi natijasida xosil buladi. Uni ikki tomonidan tashki va ichki tupik tusib turadi. Bu bugim murakkab galtaksimon shaklga ega. Kundalang uk galtakdan utib, uning atrofida bukish va yezish xarakatlari bajariladi. Tik turgan xolda oyoq panjasini yezish chegarasi 15-25 є ga teng, bukishi - 45-50є , pronatsiya, supinatsiya xarakatlari 13 є atrofida., uzoklashtirish va yakinlashtirish xarakatlari esa 12 є ga teng. Boldir-panja bugimi lateral va medial tomonlaridan pishik paylar bilan mustaxkamlangan.
Oyoq-panjasining bugimlari oyoq panjaning turli kismlariga mansub bulgan suyaklari orasida kup mikdorda xosil buladi. Tovon usti suyagi bilan tovon suyagi bilan o’rtasidagi va tovon usti suyagi bilan kayiksimon suyagi o’rtasidagi bugimlar bir-biri bilan kushilib bitta bugim xosil kiladi.
Boldir –panja oldi bugimlari panja oldi suyaklarining ponasimon va kubsimon suyaklaridan xamma panja suyaklarining asoslaridan xosil buladi.
Panja suyaklarining bosh kismlari bilan barmoklar falangalar asoslari orasida sharsimon bugimlar xosil buladi.
Oyoq panjasining barmok falangalari orasida falangalararo bugimlar xosil buladi. Falangaaro bugimlar oddiy, shakli jixatdan galtaksimon va bir ukli buladi. Kundalang uk atrofida fakat bukish va yezish xarakatlari bajariladi.
Jismoniy ish va sport faoliyati taьsirida oyoq skeletida moslashuv uzgarishlar ruy beradi. Turli mutaxasisli sportchilarda oyoq skeletida xosil bulgan uzgarishlar beraladigan jismoniy ish xajmiga va muddatiga boglik. Suyaklarda fakat morfologik uzgarishlar vujudga kelmay, balki ularni bir-biri bilan birikishlarida., bir-biriga nisbatan joylashuvida xam uzgarishlar paydo buladi. Futbolchilarda va shtangachilarda son suyagining kundalang kattaliklari, ayniksa distal epifizdagi lateral va medial bugim usti dunglar orasidagi kattaliklar ancha oshadi. Velosipedchilarda son va boldir suyaklari ayniksa yaxshi rivojlanadi va katta ulchovlarga ega. Birinchi panja suyagini kompakt katlami kalinlashadi. Sportchilarda muayyan uzgarishlar tovon oldi suyaklarda, ayniksa, tovon suyagida vujudga keladi.