Oda miyli k mul ki ( I - qis m)
Tohir Malik
46
library.ziyonet.uz/
Deyilmoqchiki, agar bir ahlillohning koʻnglida qalampir urugʻichalik Allohdan
boshqaning muhabbati boʻlsa, oʻsha kimsaning koʻngil koʻzi Alloh taoloning sirlaridan
pardalanadi. Ya’ni u kishiga Alloh taoloning sirlari yopiq boʻladi.
Nechukkim, zarrayi xas tushsa koʻzga,
Qilur, albatta, koʻrmakliking oʻzga.
Chunki, masalan, agar zarradek biror narsa koʻzga tushsa, albatta, koʻzning koʻrishini
oʻzgartiradi. Uning koʻrishi narsa tushmasdan ilgarigidek boʻlmaydi. Shuning kabi
yuqoridagi baytga qaytilsa, bir ahli muhabbatning koʻngliga Allohdan boshqa narsaning
muhabbati tushsa, albatta, Alloh taoloni sevmogʻi oʻzgaradi. Shu sababdan ahlillohning
koʻnglida zarra miqdori Allohdan gʻayrining muhabbati boʻlmaydi. Ertayu kech Alloh
rizoligi talabida boʻladi.
Ibodat bandaning manzuri boʻlsa,
Beh ul erning uyinda huri boʻlsa.
Bir bandaning zavqi va ishqi Allohning ibodatida boʻlsa, uning uyida bir hur qiz boʻlsa
ham, oʻsha goʻzal qizga maylu muhabbat bildirmas. Hamisha Allohning Ishqida boʻlib,
toatu ibodatini qilur.
Rivoyat qilurlarkim, bir zohid ibodatda edi, ayol oʻtib, xayoli boʻlindi. Tanbeh berib
dediki: «Men Allohim bilan band edim, sen uni buzding.» Ayol dediki: «Men ham
Allohim bilan band edim, sizning bunda oʻlturganingizni sezmabman.» Ishqning
quvvatiga oʻzingiz baho bera qoling.
Rus adibi Lev Tolstoyning Islomga muhabbat qoʻya boshlagani haqida ma’lumotlar bor.
Lenin uning nasroniylikdan chiqqan hisoblagan, ammo Islomga munosabatini tan olmay,
uni xudosiz hisoblab, «rus revolyutsiyasining otasi», deb ta’riflagan edi. Yozuvchini
nasroniylarning qabristoniga qoʻyishmagan. U oʻz bogʻiga dafn etilgan, qabri tepasida
xoch qoʻyilmaganini avvalgi risolamizda batafsil bayon etib edik. Lev Tolstoyning
«Tarki dunyo Sergiy» deb nomlangan asari bor. Nima uchundir uni «Avliyo Sergiy» deb
tarjima qilishgan. Holbuki u avliyo (svyatoy) emas, aynan dunyodan kechgan (otщelʼnik)
kishidir. Bir vaqtlar e’tiborli oilaning farzandi sanalmish bu odam ofitserlar orasida
baobroʻ boʻlgan. Uning sevgilisiga podsho tomonidan koʻz tashlangach, u dunyodan
nafratlanadi va voz kechadi. Ha, u dunyodangina voz kechadi, Yaratganga oshiq boʻlish
martabasiga yetadi. Zero, tarkidunyochilik boshqa, oshiqlik boshqa. Bu ikki tushuncha
bir-biriga bogʻliq boʻlsa-da, bir narsa emas. Yozuvchi bayonidagi Sergiy boshqalar kabi
rohiblikni tanlamaydi, balki undanda battarini - yolgʻizlikni afzal biladi. Xarob
kulbalarda hayot kechiradi. Uni yoʻldan urgisi kelgan birodarlari turli nayranglar
ishlatadilar. Oxiri bir qizni uning kulbasiga kiritadilar. Tunda shayton vasvasasidan
qutulish uchun Sergiy boltani olib oʻz panjasini chopib tashlaydi. Bu voqea bayoni necha
yuz yil avval bitilgan yuqoridagi baytning isboti kabi tuyuladi.
Kel, e tolib, koʻzing ibrat bilan och,
Muhabbatsiz kishidan qush boʻlib qoch.
Do'stlaringiz bilan baham: |