Ochiq dars uchun ma‘ruza (Ingliz tili t/y, 102-103-104-guruhlar, 2017 yil 2 noyabr, 1-juftlik, 2-19 xona)



Download 130,97 Kb.
bet1/3
Sana12.01.2020
Hajmi130,97 Kb.
#33385
  1   2   3
Bog'liq
505 rinboyeva

Ochiq dars uchun ma‘ruza

(Ingliz tili t/y, 102-103-104-guruhlar, 2017 yil 2 noyabr, 1-juftlik, 2-19 xona)

Mavzu:

Funksiya hosilasi va uning tatbiqlari.

Vaqti – 2 soat

Talabalar soni: 86 nafar

Ma’ruza mashg‘ulotining rejasi

  1. Hosila tushunchasiga olib keladigan masalalar.

  2. Fuksiya hosilasi.

  3. Differensiallash, uning asosiy qoidalari va formulalari.

  4. Hosilaning geometrik va mexanik ma‘nosi.



  1. Hosila tushunchasiga olib keladigan masalalar. Hosila tushunchasiga olib keladigan masalalar jumlasiga qattiq jismni to‘g‘ri chiziqli harakatini, yuqoriga vertikal holda otilgan jismning harakatini yoki dvigatel silindridagi porshen harakatini tekshirish kabi masalalarni kiritish mumkin. Bunday harakatlarni tekshirganda jismning konkret o‘lchamlarini va shaklini e‘tiborga olmay, uni harakat qiluvchi moddiy nuqta shaklida tasavvur qilamiz. Biz bitta masalani olib qaraymiz.

Harakat tezligi masalasi. Aytaylik, M moddiy nuqtaning to‘g‘ri chiziqli harakat qonuniga ko‘ra uning t=t0 paytdagi tezligini (oniy tezligini) topish talab qilinsin. Nuqtaning vaqtlar orasidagi bosib o‘tgan yo‘li bo‘ladi. Uning shu vaqtdagi o‘rtacha tezligi ga teng.

Ma‘lumki, qanchalik kichik bo‘lsa, o'rtacha tezlik nuqtaning t0 paytdagi tezligiga shunchalik yaqin bo‘ladi. Shuning uchun nuqtaning t0 paytdagi tezligi quyidagi limitdan iborat.



2. Fuksiya hosilasi. y=f(x) funksiya (a,b) intervalda aniqlangan bo‘lsin (a,b) intervalga tegishli x0 va x0+ nuqtalarni olamiz.

Argument biror (musbat yoki manfiy - bari bir) orttirmasini olsin, u vaqtda y funksiya biror orttirmani oladi. Shunday qilib argumentning x0 qiymatida y0=f(x0) ga, argumentning x0+ qiymatdaga ega bo‘lamiz. Funksiya orttirmasi ni topamiz.

Funksiya orttirmasini argument orttirmasiga nisbatini tuzamiz.



Bu – nisbatning 0 dagi limitini topamiz.



Agar bu limit mavjud bo‘lsa, u berilgan f(x) funksiyaning x0 nuqtadagi hosilasi deyiladi va bilan belgilanadi. Shunday qilib, ta'rifga ko‘ra yoki

Demak, berilgan y=f(x) funksiyaning argument x bo‘yicha hosilasi deb, argument orttirmasi ixtiyoriy ravishda nolga intilganda funksiya orttirmasi ning argument orttirmasi ga nisbatining limitiga aytiladi.

Umumiy holda x ning har bir qiymati uchun hosila ma'lum qiymatga ega, ya’ni hosila ham x ning funksiyasi bo‘lishini qayd qilamiz. Hosilada belgi bilan birga boshqacha belgilar ham ishlatiladi.

Hosilaning x=a dagi konkret qiymati yoki bilan belgilanadi.

Funksiya hosilasini hosila ta'rifiga ko‘ra hisoblashni ko`ramiz.


Download 130,97 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish