Ob`yektning tahlili
Berilganlar bazasi modellashtirish uchun vazifa sifatida“Oliy Ta`lim” sohasi tahlil qilishdan boshlasak. Biz , “Oliy ta`lim” soha sifatida Respublikamiz hududidagi Oliy ta`limlarni olishimiz mumkin. Chunki, yaratilgan modelimizni ixtiyoriy “Oliy Ta`lim” amaliyotida tadbiq qilsak bo`ladi. Biz Oliy Ta`lim turlarini ko`pligini hisobga olib, shularni ichidan bazilarini tanlaymiz va shuni misolida o`quv loyihamizning “mohiyat – aloqa” modelini yaratamiz. Ushbu modelimizda barcha OTMlar ro`yxati, o`quv yo`nalishlari, mutaxassisliklari, fakultetlari , Oliy Talim Musassasi nomi ,o`quv shakli ma`lumotlari aniq bayon qilingan.
Ana shu to`liq ma`lumotlarni tahlil qilish asosida, biz modelimizdagi asosiy omillarni turlicha nisbiy yondashuv asosida ajratib olamiz:
Birinchi nisbiy yondashuv. Biz OTMlar asosiy omil sifatida olsak , OTMlar kesimida model qurishimiz kerak bo`ladi. Bu albatta eng qulay, lekin bazaning soni birmuncha ko`p bo`ladi. Ushbu omil asosida yaratilgan modelimizning ustinligi , har bir OTM faqatgina o`zining fakultetlari ustidagi amallarni bajarish imkoniyatiga ega bo`ladi. Biror OTM umumiy natijalarni boshqa OTM ko`ra olmaydi, va tahlil qila olmaydi.Ushbu yondashuv ko`p miqdordagi OTMlarga ega bo`lgan mutaxassisliklari uchun yaratilagan berilganlarni boshqarish tizimining modeli , deb qabul qilsak bo`ladi.
Ikkinchi nisbiy yondashuv. Mutaxassisliklarni asosiy omil sifatida olsak,
Mutaxassisliklar modelining markaziy qismiga aylanadi va shunga asosan OTMlar va Fakultetlar yordamchi mexanizm sifatida ishtirok etadi.Bu yondashuv mutaxassisliklarni hammasini yagona markaziy tuzilmaga jamlash va qolgan tuzilmalarni yordamchilar sifatida qarash mumkin.
Mutaxassisliklar loyixasini modellashtirish uchun , biz ikkinchi nisbiy yondashuvni tanlagan holda , unga yuqoridagi tahlil natijasida kirishi kerak bo`lgan ma`lumotlarning ham bazasiga kiritmaymiz. Lekin bu torroq doiradagi “mohiyat –aloqa” modeli uni yaratish jarayoniga aslo ta`sir ko`rsatmaydi.
Mohiyatlar
“Mohoyat – aloqa” modelini qurishni nomzod mohiyatlarni aniqlashdan boshlash kerak. Hujjatlarda yoki suhbatlarda mohiyatlar odatda ot sifatida taqdim etiladi , ya`ni joy, insonlar, voqealar, asbob-uskunalar va h.k.
Yuqoridagi ma`lumotlarni berilgan modeliga nisbatan , eng muhum so`z yoki ifoda nuqtayi nazardan tahlil qilish natijasida, biz Mutaxassisliklar o`quv loyihamizda ishtirok etadigan quyidagi mohiyatlar ro`yxatini taqdim etamiz:
Barcha mutaxassisliklar
OTMlar
Fakultetlar
O’quv turi
Berilganlarni modellashtirish jarayonida fan qancha miqdorni tashkil qilsa , san`at ham shuncha miqdorni tashkil etadi. Shuning uchun biz qabul qilgan qarorimiz , ana shunday yechimlardan birini tashkil etadi xalos. Muqobil variantalar orasidan to`g`risini tanlash uchun qo`yilgan talablarga javob beruvchisini hamda berilganlar tizimining tuzilishiga qanday ta`sir ko`rsatishini aniqlash zarur. Ba`zida mohiyatlarni atributlarni ko`rib chiqish juda foydali. Masalan, agarda mohiyatlarda uni aniqlovchi atributdan tashqari hech qanday atribut ishtirok etmasa , bunday mohiyatlardan voz kechish zarur. Shu nuqtai nazardan hosil qilingan har bir mohiyatimizni ko`rib chiqamiz . * - bilan belgilangan so`zlar kalitli maydon hisoblanadi
Do'stlaringiz bilan baham: |