Обсуждены и интерпретированы основные вопросы компьютерной лингвистики



Download 53,48 Mb.
Pdf ko'rish
bet44/163
Sana26.07.2021
Hajmi53,48 Mb.
#128715
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   163
Bog'liq
Kompyuter lingvistikasi. A.Rahimov

Aux will, can  ...
8
— fe’l so'z turkumining simvoli,  u inglizcha «Verb» 
so'zidan olingan.
V = see,  know  ...
Jadvaldagi  5 -  8-q ato rlard a k o ‘rsatilgan  sim vollar (D et,  N , Aux,  V)  ter­
m inal  simvollar  deyiladi,  chunki  ular  lug‘atdagi  aniq  so 'zlard ir.  1  -   4-qa- 
tordagi  sim vollar  esa  noterm inal simvollar  deb  ataladi.
G a p   hosil  qilish ja ray o n i  noterm inal  sim vollarni  o ‘ng qism ga  davom iy 
o 'rin   alm ashtirish  asosida  yuz  beradi.  B unda  bo sh lan g 'ich   simvol  S  o'ziga 
m os keluvchi  sim vollar birikuvi  N P  ham da  VP ga alm ashtiriladi.  S o ‘ng  NP 
va VP sim vollari ham , o ‘z nav b atid a, Det +  N h am d a Verb +  N P ga alm ash­
tiriladi.  Bu  ja ra y o n   b arch a  sim vollar  noterm inal  b o ‘lguncha  davom   eta-
45  Ш а ум я н   С .К .  Теоретические  основы  трансф орм ационной  грамматики  // 
Новое  в  лингвистике.  В ы п .II.  -  С.408.


44
A. Rahimov
veradi.  M asalan ,  ingliz  tilidagi  quyidagi  ju m lan i  bevosita  ish tiro k ch ilar 
m odeli  asosida  tahlil  etaylik.  Birinchi  bosqichda jum la  N P   va  V Pga  ajrati- 
ladi:  The  old man  |  saw  a  black  dog  there  -   K eksa  odam  и yerda  qora  itni 
ко ‘rdi.  Keyingi bosqichda yuqoridagi ajralish, o ‘z navbatida, yana ikki qism- 
ga  ajratiladi:  The  ||  old man  \  saw  a  black  dog  ||  there.  So'nggi  bosqichda 
ju m la   bev o sita  ish tiro k ch ilar  m odeli  aso sid a  « d a rax t»   («sentence  tree») 
k o ‘rinishida  tasvirlanishi  m um kin:44

Download 53,48 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   163




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish