O ’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti fiziologiya kafedrasi

Ish uchun kerakli jihozlar: shtativ ilmoqchasi bilan, 0,23 % sul‘fat kislota eritmasi solingan stakan, suv bilan to’ldirilgan stakan, natriy xlorid kislotasi, jarrohlik asboblar yig’indisi, paxta, sovuqqonlilar uchun izoosmatik eritma 0,65 % li natriy xlorid eritmasi, sekundometr.


1-Ishni bajarish tartibi. Baqani dokaga o’rab, chap qo’lga oling va ko’rsatish barmoq bilan uning boshini pastga bosing. Baqa boshining terisini "P" shaklida qirqing va teri parchasini (laktay) orqaga suring. Uchi o’tkir qaychi bilan kalla suyagini ko’zning sal yuqoriroq qismidan ko’ndalang qilib kesing. Sekinlik bilan miya qopqog’ini oching. Uning ichida joylashgan miyani jarohatlamaslik uchun qaychini miya qopqog’iga tirab pastga tushirmaslikka harakat qilish kerak. Bosh miyani to ko’rish do’mboqlarigacha oching va bosh miya bilan ko’rish do’mbog’ini oldingi qutbi oldi o’rtasidan qirqing. Qirqilgan qismidan keraksiz qismini olib tashlang. Tayyorlangan baqani shtativ ilmog’iga osish va qon to’xtaguncha uni tinch qo’ying, qotgan qonni esa sekinlik bilan olib tashlang. Qirqilgan miya sathini paxta bilan quriting va tajrabani boshlang. (1-rasm)
a) Tyurk metodi bilan refleks vaqtini aniqlang. Ta`sirlash uchun sul‘fat kislotasining 0,3% ligidan foydalaning. Ta`sir etgandan so’ng baqa oyog’ini suvga yuvib tashlang.
b) Refleks vaqtini 2-3 marta qaytarib aniqlagandan so’ng ko’rish dumbog’ining qirqilgan satxiga osh tuzi kristalini qo’ying /osh tuzini qo’yishdan oldin ko’rish dumbog’ini yaxshilab paxta bilan quriting, aks holda tuz erib uzunchoq va orqa miyaga oqib tushishi va ularga ta`sir etib changak holatiga olib kelishi mumkin.
v) Refleks vaqtini yana aniqlang. Refleks vaqti uzayadi yoki umuman namoyon bo’lmaydi.
g) Tuz kislotani miyadan oling va quyilgan miya qismini fiziologik eritma bilan yuving. Tajribani qaytarib refleks vaqtini aniqlang va uning tiklanishiga ishonch hosil qiling.
1-jadval

№