O ’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti ijtimoiy-iqtisodiy fakultet

II. Tashqi omillar.

1. 
   Eng avvalo, sobiq Ittifoqning tarqalib ketishi yakka terrorchilarning birlashishiga, diniy xalifalik davlatini barpo etishni ko‘zlab yurgan kuchlarning uyushishiga sabab bo‘ldi.
   
2. 
   Mazkur muammo shuningdek, hozirgacha “xalqaro terrorizm” tushunchasiga umumiy to‘xtamda ta’rif berilmagani bilan ham izohlanadi. Bundan ba’zan ayrim davlatlarning terrorchilik harakatlarini o‘zicha “ozodlik harakatlari” sifatida talqin qilishi, bu bilan esa o‘z geosiyosiy maqsadlari yo‘lida ulardan muayyan davlatga siyosiy bosim o‘tkazish uchun foydalanishi kabi yakdillikka zid hisoblanadigan holatlar vujudga keladi.
   
3. 
   Terrorchilarning o‘z g‘arazli maqsadlarini amalga oshirishiga sharoit yaratib beradigan shunday holatlar vujudga kelmoqdaki, bu xalqaro munosabatlarda “ikki standart siyosati” deb ataladi.
   

4. 
   G‘arb mamlakatlarida yuz berayotgan ma’naviyat bobidagi noxush hodisalar, kishilarni sharqona qadriyatlar, xususan islomga nisbatan mensimaslik nazari bilan qarashi ekstremistik kuchlar uchun bahona bo‘lmoqda. Islom dini payg‘ambari Muhammadning rasmiga karikatura ishlanishi, aksilterror harakatlarida aholining diniy qadriyatlarini e’tiborga olmaslik shular jumlasidandir.
   
5. 
   Evropa davlatlarining Osiyo va Afrikani bosib olishi, g‘arb urf-odatlarini shu hududda singdirishga intilishi, mahalliy xalq urf-odatlarini, milliy qadriyatlari bilan hisoblashmasliklari ekstremistik kuchlarning paydo bo‘lishiga olib keldi. Avvaliga ular mustaqillikni saqlab qolish, g‘arb ta’siriga tushib qolmaslik, qadimgi islom g‘oyalarini qayta tiklash uchun kurashgan bo‘lsalar, keyinchalik hokimiyatni egallash uchun harakat qila boshladilar.
   

Sanab o‘tilganlardan tashqari, xalqaro terrorizmning rivojlanishiga ta’sir ko‘satayotgan omillarni sohasiga ko‘ra ham tasniflash mumkin. YA’ni: