O‘ zbekiston respublikasi oliy va o‘ rta max sus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

Tijorat banklarida kredit operatsiyalarini 
tekshirish audit dasturi 
№
 
Muolajalar r
o‘
yxati 
Bajaruv 
chi 
Auditorlik ishchi 
hujjatlari 
1.
 
Bank kredit siyosatini tekshirish. 
Auditor 
Bank kredit siyosati 
2.
 
Bank kredit portfeli auditi. 
Auditor 
Kredit portfeli 
3.
 
Kredit hujjatlari yi
g‘
ma jildlarini 
tekshirish. 
Auditor 
Kredit hujjatlari yi
g‘
ma jildlari 
4.
 
Kredit hujjatlarini yuritishni tekshirish. 
Auditor 
Kredit hujjatlari 
5.
 
Kredit operatsiyalar b
o‘
yicha bank va 
mijoz 
o‘
rtasida tuzilgan shartnomani 
tekshirish. 
Auditor 
Bank va mijoz 
o‘
rtasida tuzilgan shartnoma 
6.
 
Kredit monitoringini tekshirish. 
Auditor 
Kredit monitoringi dalolatnomasi 
7.
 
Kredit b
o‘
yicha foizli daromadlarni 
tekshirish. 
Auditor 
Shaxsiy hisobvaraqlardan k
o‘
chirma, saldo-
oborot qaydnomasi, t
o‘
lov hujjatlari, kunlik 
balans, foyda va zararlar t
o‘g‘
risidagi 
hisobot 
8.
 
Kredit b
o‘
yicha k
o‘
rilishi mumkin 
b
o‘
lgan zararlarni tekshirish 
Auditor 
Shaxsiy hisobvaraqlardan k
o‘
chirma, saldo-
oborot qaydnomasi, t
o‘
lov hujjatlari, kunlik 
balans, foyda va zararlar t
o‘g‘
risidagi 
hisobot 
9.
 
Bank hisob siyosatida kredit 
operatsiyalarini buxgalteriya hisobida 
aks ettirilishini tekshirish. 
Auditor 
Bank hisob siyosati 
 
Bankni tekshirish jarayonida auditorlik ish hajmi va auditorlik riski 
darajasini baholashda auditorning bilim va tajribasi katta yordam beradi. 
Auditorlik ish hajmi aniqlangandan keyin, tekshirishni qaysi usul yoki 
shaklda olib borish tanlanadi. 
 Tekshirishning usullari: nazorat usuli; analitik usul; muomalalarni 
sinchiklab 
o‘
rganish usuli. 
 Nazorat  usuliga  bank  boshqaruvi  nazoratining  sifati,  kompyuter 
nazorat  tizimining  mavjudligi,  fizik  nazorat  va  haqiqiy  aktivlar  (pul 
belgilari, qimmatli qo
g‘
ozlar va boshqalar)ni tekshirish kiradi. 

---

118 
 
 Analitik  usulga  kredit  summasining  qoldi
g‘
ini  tasdiqlash  uchun 
mijozlarga  xat  bilan  murojaat  qilish,  muomalalar  darajasining 
k
o‘
tarilishi yoki pasayishi, mavjud daromad k
o‘
rsatkichlari bilan oldingi 
yillar k
o‘
rsatkichlarini solishtirish kiradi. Nazorat va analitik usullar tez 
va kam ish talab qiladigan usullardir. 
Ma’lumotlarni  sinchiklab  o‘
rganish  usuli  buxgalteriya  hisobi 
hujjatlarining tekshirilish natijalarini, hisob yozuvlarining hujjatlar bilan 
mosligini va solishtirma tekshiruvlar 
o‘
tkazishni 
o‘
zida aks ettiradi. 
Audit  rejasiga  asosan  audit  dasturi  tuziladi.  Ushbu  dasturda 
rejadagi  vazifalarga  yanada  aniqliklar  kiritilib  bajaruvchilar 
o‘
rtasida 
taqsimlanadi. 
Dasturda 
audit 
obyektlari, 
ularni 
tekshirishda 
q
o‘llaniladigan  va  auditorlik  isbotini  ta’minlaydigan  “usullar”, 
auditorlarning  ishchi  hujjatlari  keltirilgan  b
o‘
ladi. 
O‘
zining  mazmun 
mohiyatiga k
o‘
ra, auditorlik dasturi audit 
o‘
tkazish uchun uslubiy manba 
va  nazorat  vositasi  b
o‘
lib  xizmat  qiladi.  Auditor  audit 
o‘
tkazish 
jarayonida  ayrim  operatsiyalarni  chuqurroq  tekshirish  zaruriyati  kelib 
chiqsa, bunday hollarda audit dasturiga tegishli 
o‘
zgarishlar kiritiladi va 
qabul  qilingan  tartiblarga  asosan  hujjatlashtiriladi.  Yuqoridagi  audit 
rejasiga  asosan  13-jadvalda bank kredit operatsiyalarini tekshirishning 
audit dasturi keltirilgan: 
Audit  rejasi  va  dasturi  asosida 
o‘tkazilgan  tekshiruvlar  ma’lum 
tartibda  umumlashtirilib  boriladi  va  hujjatlashtiriladi.  Ushbu  hujjatlar 
o‘
z navbatida auditorlik hisoboti va auditorlik xulosalarini tuzishga asos 
b
o‘
lib xizmat qiladi.