O zbekiston badiiy akademiyasi kamoliddin behzod nomidagi milliy rassomchilik va dizayn instituti


Uyg‘onish davri kabinet va galereyalari



Download 3,68 Mb.
Pdf ko'rish
bet10/75
Sana08.07.2022
Hajmi3,68 Mb.
#757456
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   75
Bog'liq
muzejshunoslik

Uyg‘onish davri kabinet va galereyalari
1. U yg‘onish davri tushunchasi.
2. U yg‘onish davri galereya va kabinetlari ilk galereya va kabinet- 
laming qanday ko‘rinishga ega boiganligi:
a) kunstkamera;
b) myunskamera;
d) vunderkamera;
e) shatskamera tushunchasi.
3. Renessans xususiy kolleksiyalari.
4. “Muzey” atamasining Renessans davrida qayta tiklanishi.
5. Studiola.
Uyg‘onish davri 
deyilgan madaniy va m a’rifiy tafakkur yuksa- 
lish davri hisoblanadi. XIV-XVI asrlarda G ‘arbiy Yevropada bu davr 
boshlanib, 
Renessans 
deb atalgan.
Bu masala bilan shug‘ullanuvchi olimlar U yg‘onish davrini o ‘rta 
asrlar turg‘unligidan yangi davrga o ‘tish bosqichi deb atashgan. 
G ‘arbiy Yevropada uyg‘onish davri o ‘z -o‘zidan yuz berib qolmagan, 
G ‘arbiy Yevropa Uyg‘onish davrining asosiy belgilaridan iborat.
1-insonni ulug‘lash, uning iste’dodi, aqliy mohiyatlarini yuzaga 
chiqarish;
2-antik davrlar (qadimgi Yunon va Rim madanyayini tiklash va 
boyitish.
Ilm-fan sohasida qo‘lga kiritilgan yutuq va buyuk geografik kash- 
fiyotlar odamlaming olam haqidagi taassurotlarini o ‘zgartirib yubor- 
di. Ayni paytda madaniy aloqalami kengayishiga imkon yaratdi. 
Uyg‘onish davrining vatani Italiya bo‘ldi. Italiyaning boy savdo- 
garlari manufaktura egalari, bankirlar bo‘sh vaqtlarini o ‘qish va ilm 
o ‘rganish bilan o ‘tkazganlar. Ular kundalik hayotlarini chiroyli qi- 
lishga, u dunyoning emas, bu dunyoning hayotiy n e’matlaridan bah-


ramand bo‘lishga intilganlar, qolaversa, ular ilm-fan va san’at ravna- 
qiga homiylik qilganlar. Badavlat kishilar mahobatli binolar qurishni 
boshlashgan, ularning ichini suratlar, devoriy bezaklar va haykallar 
bilan bezashgan, noyob san’at asarlarini yig‘a boshlashgan.
Renessans davri o ‘z taraqqiyotini XV-XVI asrlar boshidan ke- 
chirgan, y a’ni madaniyat tarixida U yg‘onish deb nom oldi.
Bu iborani Italiyalik rassom va sanatshunos Jorjo Vazari Italiyada 
uzoq o ‘rta asrdan so‘ng yana qaytadan uyg‘onganligi sababli ishlat- 
gan va asosan Jotto ijodiga nisbatan qo‘llanilgan edi. Keyinchalik esa 
keng mazmunni kasb etib, Italiyada, so‘ngra Yevropaning boshqa 
mamlakatlarida vujudga kelgan. 0 ‘rta asrlar davridan farq qiladigan 
san’atni ta’riflash uchun qo‘lanila boshlagan. Renessans davri o ‘z 
taraqqiyotini Italiyada to ‘liq namoyon etib, qator bosqichlarni boshi­
dan kechirdi. Bu, asosan quydagilardan iborat:
1 .Uyg‘onish arafasi davri - Protorenessans (XIII-XIV asr 2-yarmi).
2.11k U yg‘onish davri - Botrachento (bu atama adabiyotlardagi 
italiyancha atama), (XV asr).
a) Duchento - XIV asr;
b) Trachento - XV asr;
d) Kvatrachento XVI asr;
e) Chinkvechento XVI asming ikkinchi yarmi.
3. Yuqori U yg‘onish davri (XV asming 90-yillari, XVI asming 
20-30-yillari)
4. So‘nggi Uyg‘onish davri (XVI asrning ikkinchi yarmi)
U yg‘onish davri taraqqiyoti hamma davlatlarda bir xil bo‘lmagan.
Masalan: Germaniyada So‘nggi U yg‘onish davri, Niderlandiyada 
esa Yuqori U yg‘onish davri taraqqiyotini boshidan kechirmagan. 
Uyg‘onish davri insoniyat taraqqiyotidagi muhim bosqich edi. Bu 
insoniyat shu davrgacha o ‘z boshidan kechirgan hamma o ‘zgarishlar 
ichida eng buyuk progressiv o ‘zgarish edi. XV asrda Florensiyada 
yashab ijod etgan san’atkorlar Mozachcho, Donatello, Bruneleski va


ulaming izdoshlari o ‘z ijodlarida Uyg‘onish davri san’ati prinsiplarini 
namoyon etdilar. Ilk U yg‘onish davrida antik san’atga qiziqish yana- 
da ortdi, hayotni chuqur o ‘rganish asosida san’atkorlar fikr doirasi 
yanada kengaydi bu davrda ulkan binolar, g ‘oyat katta gumbazli va 
qator ustunli sobor, saroy va ibodatxonalar qurildi.
Renessans kolleksionerlari o ‘zlarining yig‘malarini tarqatishda 
har xil atamalardan foydalanishgan. Bu atamalar ichida eng keng 
tarqalgani-galereya va kabinet so‘zlaridir.

Download 3,68 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   75




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish