Britaniya bilan ham hamkorlik qilmoqda. 1993 yil 22-25 noyabr kunlari O’zbekiston
Prezidenti I.Karimov boshliq respublikamiz delegatsiyasining rasmiy amaliy tashrif bilan
Buyuk Britaniya va Shimoliy Irlandiya birlashgan qirolligida bo’lishi ikki mamlakat
o’rtasidagi hamkorlik tarixida buyuk voqea bo’ldi. Mamlakatimiz rahbarining qirolicha
Elizaveta II, Bosh vazir J.Meyjor bilan samimiy, ochiq o’zaro manfaatli suhbatlari,
muzokaralari bo’lib o’tdi. Safar samarali bo’ldi. O’zbekiston Respublikasi bilan Buyuk
Britaniya qirolligi o’rtasida o’zaro iqtisodiy aloqalar to’g’risida shartnoma,
sarmoyadorni o’zaro rag’batlantirish va himoyalash to’g’risida bitim, havo yo’llarini
ochish to’g’risida bitim, ikki mamlakat hududida fuqarolarning erkin yurishi haqida
memorandum imzolandi. "Toshkent-London" havo yo’lida samolyot qatnovining yo’lga
qo’yilishi aloqalarni yaxshilashda muhim ahamiyatga ega bo’ldi. 1996 yilning boshlarida
O’zbekistonda Britaniya Kengashi bo’limining ish boshlashi hamkorlikni
mustahkamlash va kengaytarish yo’lidagi yangi qadam bo’ldi.
O’zbekistonning Finlyandiya, Avstriya, Belgiya, Shveytsariya, Italiya, Ispaniya,
Gretsiya, Polsha, Vengriya, Chexiya, Slovakiya, Xorvatiya, Bolgariya kabi Evropa
mamlakatlari bilan siyosiy, diplomatik, iqtisodiy va madaniy aloqalari o’rnatildi va
kengayib bormoqda. Shveytsariyaning Altendorf shahrida O’zbekiston Savdo uyining
ochilishi muhim voqea bo’ldi. Bu maskan bugungi kunda savdo uyigina bo’lib qolmay,
O’zbekistonning Evropa va jahonda biznes va savdo markazi hisoblanadigan mamlakat -
Shveytsariyadagi vakolatxonasiga ham aylandi.
O’zbekiston bilan Evropa Ittifoqi o’rtasida aloqalarning yo’lga qo’yilishi
mamlakatimizning Evropa mamlakatlari bilan hamkorligini yangi bosqichga ko’tardi.
1996 yilda Evropa Ittifoqi Kengashi bilan O’zbekiston o’rtasida sheriklik va hamkorlik
bitimi imzolandi. Bitim tufayli O’zbekiston Evropa Ittifoqi va unga a’zo bo’lgan 15 davlat
bilan siyosiy, huquqiy, iqtisodiy, investitsiya, moliya, bojxona, ilm-fan, madaniyat,
tibbiyot, telekommunikatsiya, transport va boshqa sohalarda sheriklik va hamkorlik
munosabatlari o’rnatdi.
O’zbekiston Oliy Majlisi bilan Evroparlament o’rtasida ham aloqalar o’rnatildi. Bu
aloqalar O’zbekiston parlamenti bilan Evroparlament o’rtasida 1998 yilda tuzilgan
hamkorlik qo’mitasi darajasida kengayib bormoqda. O’zbekiston bilan Evropa Ittifoqi
388
o’rtasida imzolangan sheriklar va hamkorlik to’g’risidagi bitim bunga aloqador davlatlar
parlamentlari tomonidan ratifikatsiya qilindi.
O’zbekiston tashqi siyosatida iqtisodiy omillar hal qiluvchi rol o’ynaydi. Xorijiy
mamlakatlardan respublikaga ilg’or texnologiyalar, sarmoyalar kirib kelishi, ko’plab
qo’shma korxonalarning qurilishi oqilona tashqi siyosatning natijasidir.
2003 yilda respublikamizda xorijiy sarmoya ishtirokida barpo etilgan 2087 ta
qo’shma korxona jahondagi 80 mamlakatdan kelgan sheriklari bilan birgalikda faoliyat
ko’rsatdi. Ular 386,7 mlrd. so’m hajmida iste’mol mollari, eksport uchun sifatli tovarlar
ishlab chiqardi, aholiga xizmat ko’rsatdi. Jahondagi 80 dan ortik xorijiy bank bilan o’zaro
munosabatlar o’rnatilgan. Mustaqillik yillarida O’zbekistonga kiritilgan chet el
investitsiyalari 14 mlrd. AQSh dollaridan oshdi. Bir yilda taxminan 1 mlrd. AQSh dollari
o’zlashtirilmoqda. O’zbekiston jahondagi 140 mamlakat bilan savdo-sotiq qilmoqda. Ґar
yilgi tovar ayirboshlash hajmi 6-8 mlrd. AQSh dollarini tashkil etmoqda. Ilg’or
mamlakatlar kadrlar tayyorlashda, bank sohasida va boshqaruvda, axborot tarmoqlarini
yo’lga qo’yishda, etakchi birjalar bilan aloqalar o’rnatishda, qonunchilik tajribasini
o’rganishda respublikamizga ko’maklashmoqdalar.
Xulosa qilib aytganda, O’zbekistonda tarixiy jihatdan qisqa bir davrda xalqaro
munosabatlarni yo’lga qo’yish va rivojlantirish bobida asrlarga arziydigan ishlar amalga
oshirildi. O’zbekiston o’zining tinchliksevar, yaxshi qo’shnichilik, o’zaro foydali
hamkorlikka qaratilgan siyosati va faoliyati bilan butun dunyoga tanildi, jahon
hamjamiyatida o’zining munosib o’rnini egalladi, uning mavqei yildan-yilga
mustahkamlanib bormoqda.
Sinov savollari
1. Xalqaro vaziyatda qanday o’zgarishlar sodir bo’ldi?
2. Xavfsizlikka qanday omillar tahdid solmoqda?
3. O’zbekistonning geosiyosiy jihatdan qulay imkoniyatlari nimalardan iborat?
4. Qanday geosiyosiy jihatlar O’zbekistonga qiyinchiliklar tug’dirmoqda?
5. Mustaqil tashqi siyosat yuritish borasida qanday huquqiy zaminlar yaratildi?
6. O’zbekistonning tashqi siyosati qanday tamoyillarga tayanadi?
7. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 17-moddasini daftaringizga yozib
oling.
8. Dunyodagi qaysi davlatlar Toshkentda o’z elchixonalarini ochgan?
9. Qaysi mamlakatlarda O’zbekistonning elchixonalari faoliyat ko’rsatmoqda?
10. O’zbekiston nima uchun jahon hamjamiyatiga qo’shilish yo’lidan bormoqda?
11. O’zbekistonning BMT bilan aloqalari haqida so’zlab bering.
12. O’zbekistonning EXHT bilan hamkorligi haqida nimalarni bilasiz?
389
13. O’zbekistonning YuNESKO bilan hamkorligi haqida so’zlab bering.
14. Shanxay hamkorlik tashkilotining tuzilishi va faoliyati haqida nimalarni bilasiz?
15. GUUAM tashkiloti to’g’risida nimalarni bilasiz?
16. MDH qachon tashkil topdi, unga qaysi respublikalar a’zo bo’lib kirdi?
17. MDH muassislari tomonidan qabul qilingan Almati Deklaratsiyasida nimalar
haqida bayonot berildi?
18. MDH faoliyati haqida nimalarni bilasiz?
19. MDH faoliyatidagi salbiy va ijobiy tomonlar nimalarda o’z ifodasini topdi?
20. O’zbekiston va Rossiya o’rtasida davlatlararo munosabatlarning o’rnatilishi haqida
so’zlab bering.
21. O’zbekiston bilan Ukraina o’rtasidagi o’zaro manfaatli aloqalar haqida so’zlab
bering.
22. Markaziy Osiyo respublikalari o’rtasida aloqalarning yo’lga qo’yilishi haqida
nimalarni bilasiz?
23. Orol muammosini hal qilish yo’lida qanday tadbirlar amalga oshirilmoqda?
24. O’zbekistonning Qozog’iston, Qirg’iziston va Tojikiston bilan tuzilgan abadiy
do’stlik to’g’risidagi shartnomalarning mohiyati nima?
25. Nima sababdan MOIH Markaziy Osiyo Hamkorlik Tashkiloti etib qayta tuzildi?
26. O’zbekistonning Qozig’iston bilan hamkorligi haqida so’zlab bering.
27. O’zbekiston va Turkiya aloqalari haqida so’zlab bering.
28. O’zbekistonda Pokiston sarmoyadorlari bilan qanday qo’shma korxonalar barpo
etilgan?
29. O’zbekiston va Hindiston o’rtasidagi hamkorlik aloqalari haqida referat yozing.
30. O’zbekiston va Xitoy o’rtasidagi aloqalar haqida nimalarni bilasiz?
31. O’zbekiston bilan Koreya Respublikasi o’rtasida qanday sohalarda hamkorlik
qilinmoqda?
32. O’zbekiston va Yaponiya o’rtasida o’zaro manfaatli aloqalar nimalarda o’z
ifodasini topmoqda?
33. O’zbekiston bilan AQSh o’rtasidagi hamkorlik haqida nimalarni bilasiz?
34. O’zbekistonning Evropa mamlakatlari hamkorlik aloqalari haqida so’zlab bering.
35. Siz yashayotgan viloyat, shahar va tumanda chet el sarmoyalari ishtirokida qanday
qo’shma korxonalar tuzilgan? Ular faoliyatini o’rganing va referat yozing.
390
XOTIMA
Aziz talaba, Siz mazkur darslikni qo’lga olib, uni mutolaa qilib, dono xalqimizning
necha ming yilliklar bilan bo’ylasha oladigan, o’ziga xos betakror tarixi, betimsol osori
atiqalari, yuksak ma’naviy qadriyatlari bilan tanishib chiqdingiz. Shubhasizki, buning
natijasida tarixiy xotirangiz, tasavvur olamingiz yanada boyidi, aqlu zehningiz, shuuringiz
tag’inda charxlandi. Eng muhimi, Siz ulug’ ajdodlarimiz tomonidan yaratilgan noyob
bisotlar, tarixiy merosni o’rganish barobarida o’zligingizni tanish, kimlarning qonuniy
vorislari, davomchilari ekanligingizni yana bir bor anglab etishga musharraf bo’ldingiz.
Shu o’rinda muhtaram Yurtboshimizning «Haqqoniy tarixni bilmasdan turib esa
o’zlikni anglash mumkin emas», degan donishmandona so’zlari beixtiyor yodga keladi.
Ha, haqqoniy tarix tom ma’noda bilimlar manbai, ma’naviyat negizi, qolaversa, chinakam
tarbiya maktabidir.
Ne baxtki, milliy mutaqillikka erishganimiz tufayli ona tariximiz to’g’risidagi chin
haqiqat yuzaga chiqdi, uning qiyofasini to’sib kelgan g’uborlar, «oq» va «qora» dog’lar
butkul supirib tashlandi. Buning orqasida katta tarix yaratgan xalqimizning yuksak dahosi,
ne-ne buyuk ajdodlarimizning yorqin siymosi, ularning mangulikka daxldor o’lmas
merosi yangidan to’la kuch bilan namoyon bo’ldi.
Qo’lingizdagi ushbu darslik ham milliy istiqlol sharofati bilan tug’ilgan bebaho
imkoniyatdan foydalanib, Vatan tarixiga yangicha tamoyillar nuqtai nazaridan
yondashilib, asrlar silsilasini xolis, haqqoniy va ilmiy asosda o’rganilib yaratilgandir. Siz
uning sahifalarini qunt bilan o’rganib, bu azim yurt bag’rida uzoq davrlar davomida yuz
bergan xilma-xil tarixiy jarayonlarni, voqea, hodisalarni ko’z o’ngingizdan birma-bir
o’tkazdingiz hamda ularning nechog’lik murakkab, ziddiyatli kechganligiga guvoh
bo’ldingiz. Ayni chog’da ne-ne ulug’ tarixiy siymolarimizning o’z kindik qonlari
to’kilgan shu muqaddas yurt uchun, uning erki, ozodligi, hurligi va mustaqilligi uchun
fidoyilik bilan kurashganligiga, o’z ongli hayoti, faoliyatini shu oliyjanob maqsadlarga
baxshida etganligiga amin bo’ldingiz. Boshqa bir o’rinda esa buyuk
bobokalonlarimizning boy ilmiy, madaniy meros yaratib, yurt dovrug’ini dunyoga
ma’lumu mashhur etganligini anglab, o’zingizda faxru iftixor tuyg’usini his qildingiz.
Davlatimiz rahbari Islom Karimov Amir Temur siymosi haqida to’xtalib «Amir
Temur bizning faxrimiz, iftixorimiz, g’ururimiz», deb bejiz aytmaganligining boisi ham
mana shundan.
Xullas, o’z tarixini puxta bilish, undan yaxshi xabardor bo’lish, navqiron
avlodimizning Sizdek namoyandalari uchun bamisoli suv bilan havodek zarurdir. Negaki,
u Sizni shu muborak Vatanni farzand yanglig’ sevish, uning har bir siqim tuprog’ini
ko’zga to’tiyo etish, ona yurt xizmatiga kamarbasta bo’lish, uning sarhadlarini har qanday
yovuz kuchlardan, g’animlardan himoyalash, kerak bo’lsa aziz jonni ham fido qilishga
chorlaydi. Bunda ulug’ ajdodlarimizning ibrati, jasorati Sizga ruhiy madadkor bo’ladi.
Bizu siz Vatanimiz tarixini chuqur, asosli o’rganish orqaligina milliy istiqloldek
bebaho ne’matning qadrini yanada teran tushunamiz. Va, u bizning qo’limizga osonlik
bilan kelmaganligiga, unga erishish yo’li og’ir, mashaqqatli kechganligiga, bu borada
mislsiz qurbonlar berilganligiga jonli guvoh bo’lamiz. Binobarin, istiqlol ne’matini
391
avaylab asrash, uni non kabi, jon kabi ulug’lash, bugina emas, uni mustahkamlash va
kuchaytirish borasida doimiy sa’y-harakatlarda bo’lishlik har birimizning jonajon ishimiz,
fuqarolik burchimiz bo’lmog’i ayni muddaodir. Siz, minnatdor o’g’il-qizlarimiz, buni
hamisha yodingizda tutmog’ingiz kerak bo’ladi.
392
MUHIM VOQEALAR SOLNOMASI
Mil. av. VIII-VII asrlar
Qadimgi Xorazm va Baqtriya ilk davlat tuzilmalarining vujudga
kelishi
Mil. av. 530-329 yillar
O’rta Osiyo Eron ahomaniylari hukmronligi ostida.
Mil. av. 522 yil
Marg’iyonada ahomaniylarga qarshi Frada boshchiligida
qo’zg’olon.
Mil. av. 329 yil
Iskandarning O’rta Osiyoga yurishi.
Mil. av. 329-327 yillar
O’rta Osiyo xalqlarining Spitamen boshchiligida Iskandar
qo’shinlariga qarshi kurashi.
Mil. av. 312-250 yillar
O’rta Osiyoda Salavkiylar hukmronligi.
Mil. av. 250-140 yillar
Baqtriya davlatining qayta tiklanishi, rivojlanishi va inqirozi
Mil. av. III-II asrlar
Qang’ davlatining tashkil topishi, rivojlanishi
Mil. av. 175-140 yillar
Qang’ davlatining So’g’d va Shoshni qo’shib olishi.
Mil. av. III-I asrlar
Davan (Farg’ona) davlatining tashkil topishi, rivojlanishi
Mil. av. I-melodiy IV asrlar
Kushonlar sulolasi hukmronligi.
305 yil
Xorazmda Afrig’iylar sulolasi hukmronligining boshlanishi.
V-VI asrlar
Eftaliylar sulolasi hukmronligi.
551-715 yillar
Markaziy Osiyo xalqlari Turk hoqonligi tarkibida.
VI asrning 80-yillari
Turk hoqonligining g’arbiy va sharqiy qismlarga bo’linib ketishi.
VII asrning ikkinchi yarmi
Arablarning O’rta Osiyoga harbiy yurishlari.
704-715 yillar
Arablarning Movarounnahrni zabt etishi. Qutayba ibn Muslim
hukmronligi.
769-783 yillar
Muqanna qo’zg’oloni.
806 yil
Rofe ibn Lays boshchiligidagi qo’zg’olon.
821-873 yillar
Xurosonda Tohiriylar sulolasi hukmronligi.
393
864-888 yillar
Movarounnahrda Nasr ibn Ahmad Somoniy hukmronligi.
873-900 yillar
Xurosonda Safforiylar hukmronligi
888-907 yillar
Ismoil Somoniy hukmronligi.
977-997 yillar
Sobuqteginning G’aznaga hukmronligi
995 yil
Xorazmda Afrig’iylar sulolasining tugatilishi
995-997 yillar
Xorazmdan Ma’mun ibn Muhammad xukmronligi
999-1005 yillar
Buxoroning Nasr Bug’roxon tomonidan zabt etilishi.
Movarounnahrda Qoraxoniylar xukmronligining o’rnatilishi
998-1030 yillar
Mahmud G’aznaviy hukmronligi
999-1017 yillar
Xorazmda Abdul Abbos Ma’mun ibn Ma’mun hukmronligi
1040 yil
Dondaniqon jangi
1043 yil
Saljuqiylarning Xorazmni zabt etishi
1074 yil
Mahmud Qoshg’ariyning «Devoni lug’ati turk» asarining
yaratilishi.
1077-1097 yillar
Xorazmda Anushtagin hukmronligi
1097-1127
Xorazmda Qutbiddin Muhammad hukmronligi.
XII asr birinchi yarmi
Qoraxitoylarning Movarounnahrga bostirib kirishi.
1118-1157 yillar
Saljuqiy Sulton Sanjar hukmronligi
1127-1156 yillar
Xorazmshoh Otsiz ibn Qutbiddin Muhammad hukmronligi.
1141 yil
Qatvon cho’lida Sulton Sanjar qo’shinlarining qoraxitoylar
tomonidan tor-mor qilinishi.
1156-1172 yillar
Xorazmda Elarslon ibn Otsizning hukmronligi
1172-1200 yillar
Xorazmshoh Takash ibn Elarslon hukmronligi
1200-1220 yillar
Muhammad Xorazmshoh hukmronligi
394
1219 yil
Chingizxonning O’rta Osiyoga yurishi
1219-1220 yillar
Mo’g’ullar tomonidan O’tror, Buxoro va Samarqand
shaharlarining bosib olinishi. Temur Malik tomonidan Xo’jand
shahrining mudofaa qilinishi
1221 yil
Mo’g’ullar tomonidan Termiz, Balx, Urganch shaharlari, Xuroson
va Afg’onistonning zabt etilishi
1220-1231 yillar
Xorazmshoh Jaloliddin Manguberdining mo’g’ullarga qarshi
kurashi
1225-1238 yillar
Savdogar Mahmud Yalavoch Movarounnahr noibi
1227-1347 yillar
Chig’atoy ulusi
1238 yil
Buxoroda Mahmud Torobiy qo’zg’oloni
1238-1289 yillar
Mahmud Yalovochning o’g’li Mas’udbekning Chig’atoy ulusiga
noibligi
1337 yil
Xurosonda sarbadorlar harakatining boshlanishi
1336 yil 9 aprel
Amir Temur tavalludi
1358-1361 yillar
Mo’g’uliston xoni Tug’luq Temurning Movarounnahrga yurishi
1365 yil
Ilyosxo’janing Movarounnahrga yurishi
1365-1366 yillar
Samraqandda sarbadorlar qo’zg’oloni
1370-1405 yillar
Sohibqiron Amir Temur saltanati
1386-1389 yillar
Amir Temurning Eronga (uch yillik) yurishi
1389 yil
Amir Temurning To’xtamishga qarshi yurishi
1391 yil
Qunduzcha yonidagi jang
1392-1396 yillar
Amir Temurning besh yillik yurishi.
1394-1395 yillar
Amir Temurning To’xtamishga qarshi uchinchi yurishi.
1398 yil
Amir Temurning Ґindistonga yurishi.
395
1398-1404 yillar
Amir Temurning etti yillik yurishi.
1402 yil
Anqara jangi
1405 yil
Amir Temurning vafoti.
1409-1449 yillar
Movarounnahrda Ulug’bek hukmronligi.
1417 yil
Buxoroda madrasa qurilishi.
1417-1425 yillar
Samarqandda Ulug’bek madrasasi qurilishi.
1428 yil
Ulug’bekning pul islohoti.
1428-1429 yillar
Ulug’bek rahbarligida Samarqand rasadxonasining bunyod
etilishi.
1441-1501 yillar
Alisher Navoiyning hayoti va faoliyati.
1449 yil
Mirzo Ulug’bekning fojiali vafoti.
1451-1469 yillar
Movarounnahr va Ґirotda temuriy Abusaid Mirzo hukmronligi.
1455-1537 yillar
Kamoliddin Behzod hayoti va faoliyati.
1469-1594 yillar
Movarounnahrda temuriy Sulton Ahmad Mirzo hukmronligi.
1483-1530 yillar
Zahiriddin Muhammad Bobur hayoti va faoliyati.
1500-1501 yillar
Shayboniyxon tomonidan Samarqand va Buxoroning egallanishi.
1507 yil
Ґirotni Shayboniyxon tomonidan egallanishi.
1510 yil
Shayboniyxonning Eron shchohi Ismoil I bilan to’qnashuvi va
halok bo’lishi.
1510-1530 yillar
Ko’chkunchixon hukmronligi.
1511 yil
Mustaqil Xiva xonligining tashkil topishi.
1533-1539 yillar
Ubaydullaxon hukmronligi.
1539 yil
Ubaydullaxon tomonidan Xorazmning zabt etilishi.
396
1551-1556 yillar
Navro’z Ahmad (Baroqxon) hukmronligi.
1557-1598 yillar
Abdullaxon II hukmronligi va markazlashgan davlat tuzishi.
1588 yil
Toshkentda Abdullaxon II ga qarshi qo’zg’olon.
1598-1601 yillar
Shayboniyxonlarning so’ngi vakillari Abdulmo’min va
Pirmuhammad II hukmronligi.
1601-1605, 1605-1661 yillar
Ashtarxoniy Boqimuhammad va Valimuhammad hukmronligi.
1602-1623 yillar
Xorazmda Arab Muhammad hukmronligi.
1611-1642 yillar
Buxoro xonligida Imomqulixon (Ashtarxoniy) hukmronligi.
1613 yil
Toshkentda Imomqulixonga qarshi xalq qo’zg’oloni.
1613-1619 yillar
Samarqandda amir Yalangto’sh tomonidan Sherdor va Tillakori
madrasalarining qurilishi.
1616 yil
Xivada Arab Muhammad madrasasining qurilishi.
1623-1642 yillar
Xorazmda Asfandiyorxon hukmronligi.
1643-1663 yillar
Xivada Abdulg’ozi I hukmronligi.
1645-1681 yillar
Buxoroda Abdulazizxon hukmronligi.
1663-1687 yillar
Xivada Anushaxon hukmronligi.
1681-1702 yillar
Buxoroda Subxonqulixon hukmronligi.
1681 yil
Qoraqalpoqlar qo’zg’oloni.
1688 yil
Xorazmning Buxoro xonligiga qo’shib olinishi.
1688-1702 yillar
Xivada Shohniyoz Eshik og’asining hukmronligi.
1702-1711 yillar
Buxoroda Ubaydullaxon II hukmronligi.
1702-1714 yillar
Xivada Arab Muhammad II hukmronligi.
1708-1709 yillar
Samarqand va Buxoroda xalq qo’zg’oloni.
397
1710 yil
Shohruhbiy tomonidan Qo’qonda o’zbeklarning minglar urug’i
hukmronligining o’rnatilishi.
1711-1747 yillar
Buxoro xonligida Abulfayzxon hukmronligi.
1719 yil
Xivada Sherg’ozixon madrasasining qurilishi.
1740 yil
Eron shohi Nodirshohning O’rta Osiyoga yurishi.
1753-1758 yillar
Buxoroda mang’it amir Muhammad Rahimxon hukmronligi.
1770-1790 yillar
Qo’ng’irot urug’idan Muhammad Ali Inoqning Xivada
hokimiyatni egallashi.
1785-1800 yillar
Buxoroda Shohmurodxon hukmronligi.
1798-1810 yillar
Qo’qonda Olimxon hukmronligi.
1800-1825 yillar
Buxoroda Amir Ґaydar hukmronligi.
1804-1806 yillar
Xivada Eltuzarxon hukmronligi.
1806-1825 yillar
Muhammad Rahim I hukmronligi.
1822-1842 yillar
Qo’qonda Muhammadalixon (Madalixon) hukmronligi.
1826-1860 yillar
Buxoroda amir Nasrullo hukmronligi.
1841 yil
Qo’qonda Madalixonga qarshi qo’zg’olon.
1842 yil
Amir Nasrulloning Qo’qonni bosib olishi.
1864-1910 yillar
Xorazmda Muhammad Rahimxon II (Feruz) hukmronligi.
1845-1858 yillar
Qo’qon xoni Ґudayorxonning birinchi hukmronlik davri.
1853 yil
Ruslar tomonidan Oqmachit istehkomining bosib olinishi.
1855-1856 yillar
Qoraqalpoqlar qo’zg’oloni.
1858-1862 yillar
Mallaxon hukmronligi.
1860-1885 yillar
Amir Muzaffar hukmronligi.
398
1862-1863 yillar
Xudoyorxonning ikkinchi marta taxtni egallashi.
1864 yil
Rus qo’shinlarining Avliyoota, Turkiston va Chimkent
shaharlarini bosib olishi.
1865 yil, 17 iyun
Toshkentning rus qo’shinlari tomonidan bosib olinishi.
1866-1875 yillar
Xudoyorxonning uchinchi marta hukmronligi.
1866 yil, 2 va 18 oktyabr
Chor Rossiyasi tomonidan O’ratepa va Jizzaxning bosib olinishi.
1867 yil, 11 iyul
Turkiston general-gubernatorligi va Turkiston okrugining tashkil
topishi.
1868 yil, 2 iyun
Buxoro amiri qo’shinlarining Zirabuloqdagi mag’lubiyati
mag’lubiyati.
1868 yil, 23 iyun
Buxoro bilan Rossiya o’rtasidagi tuzilgan bitimga ko’ra
Buxoroning qaram davlatga aylantirilishi.
1868 yil
Toshkentda birinchi tipografiya va litografiyalar qurib, ishga
tushirildi.
1870 yil
Toshkentda kimyo laboratoriyasi ochildi. Toshkentda birinchi bor
shahar nizomi joriy qilindi. Toshkentda Turkiston ommaviy
kutubxonasi ochildi.
1873 yil, 18 sentyabr
Pomirga tutash bekliklarni Buxoro ixtiyoriga o’tkazish haqida
Rossiya va Buxoro o’rtasida tuzilgan shartnoma.
1873 yil, 29 may
Rus qo’shinlari tomonidan Xivaning bosib olinishi.
1873 yil, 12 avgust
Xiva bilan Rossiya o’rtasida Gandimiyon shartnomasining
tuzilishi. Xivaning Rossiyaga qaram davlatga aylantirilishi.
1873-1876 yillar
Farg’ona vodiysida Po’latxon qo’zg’oloni.
1876 yil, 19 fevral
Qo’qon xonligining tugatilishi va uning hududida Turkiston
general-gubernatorligi tarkibida Farg’ona viloyatining tashkil
etilishi.
1880 yil
Axaltekin harbiy ekspeditsiyasi tomonidan Mixaylovskiy
bo’g’ozidan Qizil Arvatgacha temir yo’l qurishga kirishildi.
399
1881 yil
Kaspiy orti viloyatining tashkil topishi.
1885-1910 yillar
Buxoroda Sayyid Abdulahad hukmronligi.
1886 yil
Farg’onada bug’ yordamida ishlaydigan birinchi paxta tozalash
zavodining qurilishi.
1887 yil
Zarafshon okrugining Samarqand viloyatiga aylantirilishi.
1887 yil
Amudaryo filotiliyasining ta’sis etilishi.
1888 yil
Temir yo’l Samarqandgacha etkazilgan.
1891-1892 yillar
Turkiston o’lkasiga rus dehqonlarining ommaviy ko’chirib
keltirilishi.
1892 yil, iyun
Toshkent qo’zg’oloni
1894 yil
Buxoroda birinchi rus-tuzem maktabining ochilishi.
1895-1899 yillar
Samarqand-Andijon temir yo’lining qurilishi.
1898 yil, may
Andijonda Dukchi eshon qo’zg’oloni.
1899 yil
Andijon va Yangi Marg’ilon shoxobchalari bilan Samarqand-
Toshkent temir yo’lning qurib bitkazilishi.
1900 yil
Birinchi o’zbek alifbosi «Ustodi avval»ning yaratilishi.
1890-1906 yillar
Toshkent-Orenburg temir yo’lining qurilishi.
1900 yil
Mirzacho’lda sug’orish ishlarining yo’lga qo’yilishi.
1906 yil
Toshkent temir yo’lining ishga tushirilishi. O’rta Osiyo va
Toshkent-Orenburg temir yo’llarining qo’shilishi.
1907 yil, 17 aprel
Toshkentda ikkinchi Davlat Dumasiga saylovlar.
1908 yil
Qadimshunos V.L.Vyatkin tomonidan Ulug’bek rasadxonasi
(Samarqand) xarobalarining ochilishi.
1910-1920 yillar
Buxoro amirligida Sayid Olimxonning hukmronligi.
400
1910-1911 yillar
Podsho qo’shinlari tomonidan Turkistonda yangi usul
maktablarining ommaviy tarzda yopilishi.
1912-1914 yillar
Turkistonda Qo’qon-Termiz, Qo’qon-Andijon-Farg’ona-
Jalolobod temir yo’llari qurilishi.
1912 yil
Gorchakovo-Skobelev, Qo’qon-Namangan, Kogon-Buxoro temir
yo’l shoxobchalarining ishga tushirilishi.
1916 yil
Front orti ishlariga mardikorlikka safarbarlikka qarshi O’rta
Osiyoda xalq qo’zg’olonlari.
1916 yil 13-29 iyul
Jizzax qo’zg’oloni
1917 yil 7 fevral
Rossiyada fevral burjua-demokratik inqilobi va samoderjaviening
ag’darilishi.
1917 yil 14 mart
Toshkentda “Sho’roi Islomiya“ tashkiloti tuzildi.
1917 yil 16 aprel
Butunturkiston musulmonlarining I qurultoyi ochildi.
1917 yil 1-2 may
Moskvada Butun rossiya musulmonlarining I Qurultoyi bo’lib
o’tdi.
1917 yil iyun
“Shuroi Ulamo” tashkiloti vujudga keldi.
1917 yil 21-31 iyul
Qozon shahrida Butunrossiya musulmonlarining II Qurultoyi
bo’lib o’tdi.
1917 yil 17-20 sentyabr
Butunturkiston musulmonlarining II qurultoyi bo’lib o’tdi.
1917 yil 1 noyabr
Toshkentda sovet hokimiyati o’rnatildi.
1987 yil 12-15 noyabr
Butunturkiston musulmonlarining III qurultoyi bo’lib o’tdi.
1917 yil 15-22 noyabr
Turkiston o’lka sovetlarining III qurultoyi bo’lib o’tdi. Unda
Turkiston Xalq Komissarlari Soveti tuzildi.
1917 yil 26-27 noyabr
Qo’qonda Turkiston musulmonlarining IV favqulodda qurultoyi
bo’lib o’tdi. Unda Turkiston Muxtoriyati tashkil etildi.
1917 yil 25 dekabr
Qo’qonda o’lka musulmon ishchi, askar va dehkonlarining I
favqulodda qurultoyi bo’lib o’tdi.
401
1918 yil 19-21 fevral
Turkiston Muxtoriyati fojiali ravishda tugatildi.
1918 yil mart
Buxoro-Kogon yo’nalishida Kolesov qonli voqeasi yuz berdi.
1918 yil mart-aprel
Farg’ona vodiysida sovet hokimiyatiga qarshi harakatiing
boshlanishi.
1918 yil 21 aprel
Toshkentda Turkiston Xalq universiteti ochildi.
1918 yil 20 aprel –
1 may
Toshkentda Butunturkiston Sovtelarining V Qurultoyi bo’lib o’tdi.
Unda Turkiston avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasi
(TASSR) tuzildi.
1918 yil iyun
O’lka bolsheviklari (kommunistlari)ning qurultoyi bo’lib o’tdi.
Unda Turkiston Kompartiyasi tashkil topdi.
1918 yil oktyabr
Turkiston o’lka sovetlarining IV qurultoyi bo’ldi. Unda
TASSRning birinchi Konstitutsiyasi qabul qilindi.
1919 yil 19 yanvar
Toshkentda Osipov isyoni uyushtirildi.
1919 yil mart
O’lka musulmon kommunistlari byurosi (o’lka Musbyuro) tuzildi.
1919 yil oktyabr
Markazdan Toshkentga katta vakolatlarga ega bo’lgan
Turkkomissiya yuborildi.
1920 yil 2 fevral
Xivada xonlik hokimiyati ag’darildi.
1920 yil 27-30 aprel
Butunxorazm xalq vakillari I qurultoyi Xorazm Xalq Sovet
Respublikasining tuzilishi.
1920 yil 2 sentyabr
Buxoroda amirlik hokimiyati ag’darildi.
1920 yil 13 sentyabr
Rossiya Federatsiyasi hukumati bilan XXSR o’rtasida ittifoq
shartnomasi tuzildi.
1920 yil 6-8 oktyabr
Butunbuxoro xalq vakillari I qurultoyi, Buxoro Xalq Sovet
Respublikasining tuzilishi.
1921 yil 4 mart
Moskvada BXSR bilan RSFSR o’rtasida ittifoq shartnomasi
imzolandi.
1921 yil
Tarixiy va madaniy yodgorliklarni muhofaza qilish va o’rganish
ishi bo’yicha Turkiston qo’mitasi tashkil qilindi.
402
1921-1922 yillar
Turkiston ASSRning Sirdaryo, Farg’ona, Samarqand viloyatlarida
dastlabki er-suv islohoti o’tkazildi.
1922 yil 30-31 dekabr
Moskvada Butunittifoq sovetlarining I s’ezdi bo’ldi. Unda SSSR
tuzish to’g’risidagi Deklaratsiya va ittifoq Shartnomasi imzolandi.
1923 yil 5-9 mart
Toshkentda O’rta Osiyo Respublikalarining I iqtisodiy
konferentsiyasi bo’ldi. Unda O’rta Osiyo iqtisodiy Kengashi
(Sredazbyuro) tuzildi.
1924 yil
Hukmron Markaz rahbarligida O’rta Osiyoda milliy-davlat
chegaralanishi amalga oshirildi.
1924 yil 27 oktyabr
O’zbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi tuzilganligi e’lon
qilindi.
1925 yil 6-12 fevral
O’zbekiston kompartiyasining I ta’sis s’ezdi bo’lib o’tdi. Unda
O’zbekiston Kompartiyasi tuzilganligi rasmiylashtirildi.
1925 yil 13 fevral
Buxoroda Butuno’zbek sovetlarining I qurultoyi ochildi. Unda
“O’zbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi tuzilganligi
to’g’risidagi Deklaratsiya” qabul qilindi.
1925 yil may
O’zbekiston SSR SSSR tarkibiga kiritildi.
1928 yil
Arab imlosi asosidagi o’zbek yozuvidan lotin yozuviga o’tildi.
1931 yil
Toshkent Moliya instituti tashkil etildi.
1933 yil
Toshkentda observatoriya ochildi.
1937 yil
Moskvada 1 o’zbek san’ati va adabiyoti dekadasi bo’lib o’tdi.
1939 yil
Farg’ona kanali qurildi.
1939 yil
Birinchi ovozli o’zbek kinofilmi – “Azamat” yaratildi.
1940 yil
O’zbekistonda lotin yozuvidagi alfavitdan krillitsa yozuviga
o’tildi.
1940 yil 9 yanvar
O’zbekiston davlat Fan qo’mitasi SSSR FAning filialiga
aylantirildi.
1941 yil 22 iyun
O’zbekiston ikkinchi jahon urushi girdobiga tortildi.
403
1943 yil 4 noyabr
O’zbekiston Fanlar Akademiyasi tashkil qilindi.
1944 yil mart
Bekobodda O’zbekiston metallurgiya zavodi ishga tushirildi.
1943 yil oxiri - 1944 yil
boshlari
O’z Vatanidan badarg’a qilingan chechenlar, ingushlar, qrim-
tatarlari, mesxeti turklari, ponteya greklari O’zbekistonga ko’chirib
keltirildi.
1945 yil 7 may
Bekobod shahrining tashkil topgan vaqti .
1951 yil 10 iyul
Olmaliq shahrining tuzilgan vaqti.
1952 yil 21-22 fevral
O’z KP (b) MQ ning X Plenumida «Respublikada mafkuraviy
ishlarning ahvoli va uni yaxshilash choralari to’g’risida» qaror
qabul qildi. Ko’plab ijodkor ziyolilar tanqid va badnom qilindi.
1953 yil 22 sentyabr
Taxiatosh shahrining tuzilgan vaqti
1956 yil 5 noyabr
Toshkent televizion markazi ishlay boshladi.
1957 yil 15 mart
Yangier shahrining tuzilgan vaqti
1959 yil
Farg’ona neftni qayta ishlash zavodi ishga tushirildi.
1958-1960 yillar
Jarqoq-Buxoro–Samarqand-Toshkent gaz quvuri
yo’li qurildi.
1961 yil 8 may
Guliston shahrining tuzilgan vaqti
1961-1965 yillar
Buxoro-Ural gaz quvuri yo’li qurildi.
1962 yil
Navoiy-Uchquduq temir yo’li qurildi.
1962 yil
Jizzax-Mehnat temir yo’li qurildi.
1963 yil 16 fevral
Sirdaryo viloyati tuzildi.
1964-1966 yillar
Muborak –Toshkent-Chimkent –Bishkek –Almata gaz quvuri
yo’li qurildi.
1965-1975 yillar
O’rta Osiyo-Markaz gaz quvuri yo’li qurildi.
1969 yil 21 yanvar
Qo’ng’irot shahrining tuzilgan vaqti.
1972 yil 20 iyul
Zaravshon shahrining tuzilgan vaqti.
404
1973 yil 29 dekabr
Jizzax viloyati tuzildi.
1977 yil 6 noyabr
Toshkent metrosining Chilonzor yo’nalishi ishga tushirildi.
1978-1979 yillar
Toshkentda balandligi 350 metrli televizion minora qurildi.
1982 yil 20 aprel
Navoiy viloyati tuzildi
1989 yil 23 iyun
Islom Karimov O’z KP MQ sining birinchi kotibi etib saylandi.
1989 yil 21 oktyabr
O’zSSR Oliy Kengashi «O’zbekiston SSR ning Davlat tili
to’g’risida» Qonun qabul qilindi.
1989 yil 1 dekabr
«Qoraqalpog’iston Assr davlat tili to’g’risida» Qonun qabul
qilindi.
1990 yil 24 mart
O’zbekiton Prezidenti lavozimi ta’sis etildi.
1990 yil 24 mart
Islom Karimov Respublika Oliy Sovet sessiyasida O’zbekiston
Prezidenti etib saylandi.
1990 yil 20 iyun
Respublika Oliy Soveti «Mustaqillik Deklaratsiyasi» ni qabul
qildi.
1990 yil 14 dekabr
Qoraqalpog’iston Oliy Soveti «Qoraqalpog’iston Respublikasi
davlat suverereniteti to’g’risida Deklaratsiya» qabul qildi.
1991 yil 31 avgust
O’zR Oliy Kengashning navbatdan tashqari oltinchi
sessiyasida Prezident Islom Karimov O’zbekiston
Respublikasining davlat mustaqilligini e’lon qildi.
«O’zbekiston Respublikasining davlat mustaqilligi asoslari
to’g’risida» konstitutsiyaviy Qonun qabul qilindi.
1991 yil 1 sentyabr
O’zbekiston Respublikasining Mustaqillik kuni, umumhalq
bayrami.
1991 yil 1 noyabr
O’zbekiston halq demokratik partiyasi tashkil topdi.
1991 yil 18 noyabr
O’zbekiston Respublikasining Davlat bayrog’i qabul qilindi.
1991 yil 29 dekabr
O’zbekiston Respublikasining Davlat mustaqilligi to’g’risida
referendum o’tkazildi.
405
1991 yil 29 dekabr
O’zbekiston Respublikasi Prezidentiga umumxalq saylovi bo’ldi.
I.A. Karimov O’zbekiston Respublikasining Prezidenti etib
saylandi.
1991 yil dekabr
O’zbekiston ishtirokida MDH tuzildi.
1992 yil yanvar
Viloyat, tuman shaharlarda xokimlik lavozimi ta’sis etildi.
1992 yil yanvar
Millatlararo madaniyat markazi Respublika Baynalmilal
madaniyat markaziga aylantirildi.
1992 yil yanvar
O’zbekiston Milliy olimpiya qo’mitasi tuzildi.
1992 yil 28 yanvar
«O’zbekiston xavo yo’llari» milliy kompaniyasi tashkil etildi.
1992 yil 26 fevral
O’zbekiston EXHT ga a’zo bo’ldi.
1992 yil 28 fevral
Prezident farmoni bilan 8 ta viloyat pedagogika inistitutlari
unversitetlarga aylantirildi.
1992 yil 2 mart
O’zbekiston BMT ga a’zo bo’ldi.
1992 yil 16 mart
Toshkentda birinchi bo’lib AQSh elchixonasi ochildi.
1992 yil 27 mart
Prezident farmoni bilan Ro’za hayitining birinchi kuni dam olish,
bayram kuni deb e’lon qilindi.
1992 yil 2 iyul
O’zbekiston Respublikasining Davlat gerbi qabul qilindi.
1992 yil 8 dekabr
O’zbekiston Respublikasining Konstituttsiyasi qabul
qilindi.
1992 yil 10 dekabr
O’zbekiston Respublikasi Davlat madhiyasi qabul qilindi.
1993 yil 14 yanvar
Vatan himoyachilari kuni.
1993 yil sentyabr
Bahouddin Naqshband tavalludining 675 yilligi nishonlandi.
1993 yil oktyabr
Toshkentda BMT ning vakolatxonasi ochildi.
1993 yil 29 oktyabr
O’zbekiston YuNESKO ga a’zolikka qabul qilindi.
1993 yil 1 noyabr
O’zbekistonda aholi qo’lidagi rubl o’rniga so’m-kupon (1 so’m-
kupon 1 rublga tenglashtirilgan holda) muomalaga kiritildi.
406
1994 yil aprel
Respublika «Ma’naviyat va ma’rifat» jamoatchilik markazi tuzildi.
1994 yil 30 aprel
Markaziy Osiyo Iqtisodiy Hamjamiyati tashkiloti tashkil topdi.
1994 yil 5 may
«O’zbekiston Qahramoni» unvoni, «Mustaqillik» ordeni ta’sis
etildi.
1994 yil 1 iyul
O’zbekiston Respublikasining milliy valyutasi-so’m (1so’m kursi
1000 so’m- kuponga tenglashtirilgan holda) muomalaga
kiritildi.
1994 yil iyul
O’zbekiston NATO ning «Tinchlik yo’lida hamkorlik» dasturiga
qo’shildi.
1994 yil 1 sentyabr
GFR poytaxti Bonnda O’zbekistonning Evropada birinchi
elchixonasi ochildi.
1994 yil oktyabr
Mirzo Ulug’bek tavaludining 600 yilligi jahon miqyosida
nishonlandi.
1994 yil 25 dekabr
O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisiga birinchi bor saylovlar
bo’lib o’tdi.
1995 yil 18 fevral
«Adolat» sotsial demokratik partiyasi tuzildi.
1995 yil
23-24 fevral
Birinchi chaqiriq O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining
birinchi sessiyasi bo’lib o’tdi. E. H. Xalilov Oliy Majlis Raisi etib
saylandi.
1995 yil 23 fevral
Inson huquqlari bo’yicha Oliy Majlis vakili (Ombudsman) instituti
ta’sis e’tildi.
1995 yil 26 mart
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti vakolat muddatini 1997
yildan 2000 yilgacha uzaytirish bo’yicha referendum o’tkazildi.
1995 yil 3 iyun
Milliy tiklanish demokratik partiyasi tuzildi.
1995 yil iyul
Toshkentda EXHT ning mintaqaviy byurosi ochildi.
1995 yil 21 dekabr
O’zbekiston Respublikasining «Davlat tili to’g’risida» yangi
tahrirdagi Qonuni qabul qilindi.
1996 yil yanvar
«Oltin meros» xalqaro xayriya jamg’armasi tuzildi.
407
1996 yil
mart-avgust oylari
«O’zbekiston - Vatanim manim» qo’shiqlar birinchi ko’rik tanlovi
bo’lib o’tdi.
1996 yil aprel
Amur Temur tavalludining 660 yilligi jahon miqyosida nishonlandi.
1996 yil 26 aprel
«Amir Temur» ordeni, «Buyuk xizmatlari uchun» ordeni ta’sis etildi.
1996 yil 25 iyun
O’zbekistonning AQSh da elchixonasi ochildi.
1996 yil iyul
O’zbekiston bilan Evropa Ittifoqi o’rtasida sherikchilik va hamkorlik
to’g’risida shartnoma imzolandi.
1996 yil 19 iyul
«O’zDEUavto» qo’shma korxonasining rasmiy ochilish marosimi
bo’ldi. «Damas», «Tiko», «Neksiya» rusumli avtomabillar ishlab
chiqarish yo’lga qo’yildi.
1996 yil 27 avgust
Prezident farmoni bilan har yili avgust oyining uchinchi yakshanba
kuni «O’zbekiston - Vatanim manim» qo’shiq bayrami kuni deb
e’lon qilindi.
1996 yil 18 oktyabr
Toshkentda Temuriylar tarixi davlat muzeyi ochildi.
1997 yil 9-10 yanvar
Bishkekda O’zbekiston, Qozog’iston, Qirg’iziston o’rtasida abadiy
do’stlik haqida shartnoma imzolandi.
1997 yil 22 avgust
Buxoro neftni qayta ishlash zavodi. Ishga tushirildi.
1997 yil
25 avgust–2 sentyabr
Samarqandda «Sharq taronalari» birinchi xalqaro festivali bo’lib o’tdi.
Har ikki yilda shunday festivalni o’tkazish an’anaga aylandi.
1997 yil 29 avgust
O’zbekiston Respublikasining «Ta’lim to’g’risida» Qonuni va
«Kadrlar tayyorlash milliy dasturi» qabul qilindi.
1997 yil oktyabr
Buxoro va Xiva shaharlarining 2500 yilligi nishonlandi.
1998 yil may
O’zbekiston alpinistlari Himolay tog’ining eng baland «Everest»
cho’qqisiga chiqdilar
1998 yil 17 avgust
«El-yurt xurmati» ordeni ta’sis etildi
1998 yil oktyabr
Samarqandda Imom al-Buxoriy tavalludining xijriy-qamariy tavqim
bo’yicha 1225 yilligi nishonlandi, yodgorlik majmui ochildi.
1998 yil oktyabr
Farg’ona shahrida Ahmad al-Farg’oniyga haykal o’rnatildi, bog’
yaratildi.
408
1998 yil 28 dekabr
«Fidokorlar» milliy demokratik partiyasi tashkil topdi.
1999 yil 16 fevral
Toshkentda terrorchi kuchlar tomonidan portlashlar sodir etildi.
1999 yil mart
«SamKochavto» qo’shma korxonasi ishga tushdi. «Otayo’l» rusumli
avtobus va yuk avtomabillari ishlab chiqarish boshlandi.
1999 yil aprel
O’zbekiston GUUAM tashkilotiga a’zo bo’ldi.
1999 yil 9 may
Toshkentda «Xotira maydoni» majmuasining ochilish marosimi
bo’ldi.
1999 yil may
Toshkentda o’zbek milliy kurashi bo’yicha birinchi jahon
chempionati bo’lib o’tdi. Xalqaro kurash assotsiatsiyasi tuzildi.
1999 yil
Toshkent islom universiteti ochildi.
1999 yil 5 noyabr
Jaloliddin Manguberdi tavalludining 800 yilligi nishonlandi, uning
xotirasiga bag’ishlangan ulug’vor haykal, yodgorlik majmui ochildi.
1999 yil 5 dekabr
O’zbekiston Respublikasi ikkinchi chaqiriq Oliy Majlisiga saylovlar
bo’lib o’tdi.
2000 yil 9 yanvar
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi bo’ldi. I.A.Karimov
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti etib saylandi.
2000 yil 12 may
Toshkentda «Shahidlar xotirasi» yodgorlik majmui ochildi.
2000 yil 21 iyun
MDH sammitida terrorchilikka qarshi kurash markazini tuzish haqida
qaror qabul qilindi.
2000 yil 30 avgust
«Jaloliddin Manguberdi» ordeni ta’sis etildi
2000 yil
16-17 noyabr
Burhoniddin Marg’inoniy tavalludining 910 yilliga va Imom Abu
Mansur Maturidiy tavalludining 1130 yilligi nishonlandi, ular
xotirasiga bag’ishlangan yodgorlik majmualari ochildi.
2001 yil 23 mart
«Kamolot»yoshlar ijtimoiy harakati tashkil topdi.
2001 yil 24 aprel
Navoiy-Uchquduq-Sulton Uvaystog’-Nukus yo’nalishi bo’ylab
qurilgan yangi temir yo’lda dastlabki yuk poezdi harakati boshlanadi.
2001 yil 14-15 iyun
O’zbkiston «Shanxay forumi»ga a’zo bo’ldi. Uning nomi Shanxay
Hamkorlik Tashkiloti deb o’zgartirildi.
409
2001 yil avgust
Toshkent metrosi Yunusobod yo’nalishining 6 ta bekatdan iborat
birinchi qismi ko’rilib foydalanishga topshirildi.
2001 yil
16-17 noyabr
O’zbekiston-Qozog’iston davlat chegarasi to’g’risida shartnoma
imzolandi.
2001 yil dekabr
Sho’rton gaz-kimyo majmuasi ishga tushirildi.
2002 yil 27 yanvar
Ikki palatali parlament tuzish masalasida O’zbekiston
Respublikasining referendumi bo’lib o’tdi.
2002 yil 28 fevral
Markaziy Osiyo Hamkorlik Tashkiloti tashkil etildi.
2002 yil 2 aprel
Termiz shahrining 2500 yilligi nishonlandi.
2002 yil 27 avgust
Toshkentda «Qatag’on qurbonlari xotirasi»muzeyi ochildi.
2003 yil 24 aprel
«O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasiga o’zgartirishlar va
qo’shimchalar kiritish to’g’risida» Qonun qabul qilindi.
2004 yil 17 iyun
ShHT ning Toshkent sammiti bo’lib o’tdi.
2004 yil dekabr
2005 yil yanvar
O’zbekistonda ikki palatali parlament saylovlar bo’lib o’tdi.
2005 yil 27 yanvar
O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi va Senati
tashkil etildi.
410
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1. O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi. -T.: O’zbekiston, 1999.
2. Karimov I.A. O’zbekiston: milliy istiqlol, iqtisod, siyosat, mafkura. T.1. -T.:
O’zbekiston, 1996.
3. Karimov I.A. Bizdan ozod va obod Vatan qolsin. T.2. -T: O’zbekiston, 1996.
4. Karimov I.A. Vatan sajdagoh kabi muqaddasdir. T.3. -T.: O’zbekiston, 1996.
5. Karimov I.A. Bunyodkorlik yo’lidan T.4. -T.: O’zbekiston, 1996.
6. Karimov I.A. Yangicha fikrlash va ishlash davr talabi. T.5. -T.: O’zbekiston, 1997.
7. Karimov I.A. Xavfsizlik va barqaror taraqqiyot yo’lida. T.6. –-T.: O’zbekiston, 1998.
8. Karimov I.A. Biz kelajagimizni o’z qo’limiz bilan quramiz. T.7. –-T.: O’zbekiston, 1999.
9. Karimov I.A. Ozod va obod Vatan, erkin va farovon turmush-pirovard maqsadimiz. T.8..
-T.: O’zbekiston, 2000.
10. Karimov I.A. Vatan ravnaqi uchun har birimiz mas’ulmiz. T.9. -T.: O’zbekiston,
2001.
11. Karimov I.A. Xavfsizlik va tinchlik uchun kurashmaoq kerak. T.10. –T.: O’zbekiston.
2002.
12. Karimov I.A. Biz tanlagan yo’l demokratik taraqqiyot va ma’rifiy dunyo bilan
hamkorlik yo’li. T.11. –T.: O’zbekiston, 2003.
13. Karimov I.A. Tinchlik va xavfsizligimiz o’z kuch qudratimizga, hamjihatligimiz va
qat’iy irodamiz bog’liq. –T.: O’zbekiston, 2004.
14. Levitin L. O’zbekiston tarixiy burilish pallasida. -T.: O’zbekiston, 2001.
15. Abu Tohirxo’ja: Samariya; Narshahiy: Buxoro tarixi; Bayoniy; Shajarai
Xorazmshohiy; Ibrat: Farg’ona tarixi. -T.: Meros, 1991.
16. Ahmedov B. Sohibqiron Temur (hayoti va ijtimoiy-siyosiy faoliyati). -T.:
1996.
17. Avesto. Tarixiy-adabiy yodgorlik. Asqar Mahkam tarjimasi. -T.: Sharq, 2001.
18. Buniyodov 3. Anushtegin Xorazmshohlar davlati (1097-1231). -T.: G’afur
G’ulom, 1998.
19. Buyuk siymolar, allomalar (uch kitob). -T.: Meros, 1995, 1996, 1998.
20. Vamberi Xerman. Buxoro yoki Movarounnahr tarixi. -T., 1990.
21. Jabborov I. O’zbek xalqi etnografiyasi. -T.: O’qituvchi, 1994.
22. 3iyoev H. Turkistonda Rossiya tajovuzi va hukmronligiga qarshi kurash. -T.: Sharq, 1998.
23. 3iyoev H. O’zbekiston mustaqilligi uchun kurashlarning tarixi - T., 2001.
24. Istoriya Uzbekistana. T. III (XVI-pervaya polovina XIX veka). -T.: Fan, 1993.
25. Mirzo Ulug’bek. To’rt ulus tarixi. -T.: Cho’lpon, 1994.
26. Mo’minov I. Amir Temurning O’rta Osiyo tarixida tutgan o’rni va roli. -T.: Fan, 1968.
27. Rtveladze E.V., Saidov A.X., Abdullaev E.V. Qadimgi O’zbekiston tsivilizatsiyasi:
davlatchilik va huquq tarixidan lavhalar. -T.: Adolat, 2001.
28. Sagdullaev A. Qadimgi O’zbekiston ilk yozma manbalarida. -T.: Universitet, 1996.
29. Salimov O., Usmonov Q, G’aniev D. Yangi O’zbekistonning 7 zafarli yili. –T.:
Sharq, 1999.
30. Sulaymonova F. Sharq va G’arb. -T.: O’zbekiston, 1997.
31. Sodiqov M. Qosimov R. Mustaqillik- oliy ne’mat. -T.: Sharq, 2000.
32. Temur tuzuklari. -T.: G’afur G’ulom, 1991.
411
33. Usmonov Q, Sodiqov M, Oblomurodov N. O’zbekiston tarixi. I qism. O’quv qo’llanma. -
T.: Meros, 2002.
34. Usmonov Q va boshqalar. O’zbekiston qaramlik va mustaqillik yillarida. -T.:
O’qituvchi, 1996.
35. Usmonov Q. O’zbekistonda parlament taraqqiyotining yangi bosqichi. –T: G’afur
G’ulom, 2004.
36. Shaniyazov K. O’zbek xalqining shakllanish jarayoni. -T.: Sharq, 2001.
37. Sharifxodjaev M. Formirovanie otkritogo grajdanskogo obshchestva v
Uzbekistane. –T.: Izdatelskiy dom «Mir ekonomiki i prava», 2002.
38. Sharifxo’jaev M. O’zbekiston: Yangi g’oyalar, yangi yutuqlar. –T.: Sharq, 2002.
39. Shihobiddin Muhammad an-Nasaviy. Sulton Jaloliddin Manguberdi hayoti
tafsilotlari. –T.: O’zbekiston-Yozuvchi, 1999.
40. O’zbekiston tarixi. 1-qism. A.Sagdullaev B.Eshov tahriri ostida. -T.: Unversitet,
1999.
41. O’zbekistonning yangi tarixi. Birinchi kitob. Turkiston Chor Rossiyasi
mustamlakachiligi davrida. –T: Sharq, 2000.
42. O’zbekistonning yangi tarixi. Ikkinchi kitob. O’zbekiston sovet
mustamlakachiligi davrida. -T.: Sharq, 2000.
43. O’zbekistonning yangi tarixi. Uchinchi kitob. Mustaqil O’zbekiston tarixi. -
T.: Sharq, 2000.
44. O’zbekiston tarixi (qisqacha ma’lumotnoma). -T.: Sharq, 2000.
45. O’zbekiston davlatchiligi tarixi ocherklari -T.: Sharq, 2001.
46. O’zbekiston Respublikasi: Mustaqil davlatning bunyod bo’lishi. -T.: O’zbekiston, 1992.
47. O’zbekiston mustaqil taraqqiyot yo’lida (Usmonov Q, G’aniev D.). -T.:
O’zbekiston, 1994.
48. O’zbekiston: Mustaqillikning 5 yili (Usmonov Q, G’aniev D.). –T.: Sharq, 1996.
49. O’zbekiston: 13 yil mustaqil taraqqiyot yo’lida. (R.Qosimov, Q.Usmonov va
boshqalar). –T: O’qituvchi, 2004.
50. Qosimov B. Ismoilbek Gasparali. -T., 1992.
51. G’ulomov Ya.G’. Qadimgi madaniyatimizning izlaridan. -T.: Fan, 1960.
52. G’ulomov S., Usmonov Q. Mustaqillik O’zbekistonga nima berdi. -T.: O’AJBNT,
2000, 2001.
53. G’ulomov S., Salimov O., Usmonov Q, G’aniev D. Asrlarga teng yillar. T.: O’AJBNT,
2001.
Document Outline - O’ Z B E K I S T O N T A R I X I
- KIRISH
- O’ZBEKISTON TARIXINING PREDMETI, UNI O’RANISHNINGMETODOLOGIK TAMOYILLARI, MANBALARI VA AHAMIYATI.
- QADIMGI DAVR
- I BOB. O’ZBEKISTON INSONIYAT TSIVILIZATSIYASININGQADIMGI O’CHOQLARIDAN BIRI
- II BOB. O’ZBEK DAVLATChILIGINING ShAKLLANIShI VATARAQQIYoT BOSQIChLARI. BUYuK IPAK YO’LI
- III BOB. O’ZBEK XALQINING SHAKLLANISHI
- O’RTA ASRLAR DAVRI
- IV BOB. EFTALIYLAR, TURK XOQONLIGI, ARABLARHUKMRONLIGI DAVRIDA O’RTA OSIYO
- V BOB. IX-XII ASRLARDA O’ZBEK DAVLATCHILIGI: SIYOSIY,IJTIMOIY-IQTISODIY VA MADANIY HAYOT
- VI BOB. MOVAROUNNAHR MO’G’ULLAR ISTILOSI VA HUKMRONLIGIDAVRIDA
- VII BOB. AMIR TEMUR DAVRIDA O’ZBEK DAVLATCHILIGININGYUKSALISHI. IJTIMOIY-SIYOSIY, IQTISODIY VA MADANIY HAYOT
- VIII BOB. TURKISTONNING XONLIKLARGA BO’LINIB KETISHI VAUNING OQIBATLARI
- CHOR ROSSIYASI MUSTAMLAKAChILIGI DAVRI
- IX BOB. CHOR ROSSIYASINING TURKISTONNI BOSIB OLISHI.CHORIZM ISTIBDODIGA QARSHI TURKISTON XALQLARINING MILLIYOZODLIK KURASHI. JADIDCHILIK
- MUSTABID SOVET HOKIMIYATI DAVRI
- X BOB. TURKISTONDA MUSTABID SOVET HOKIMIYATININGO’RNATILISHI VA UNGA QARSHI QUROLLI HARAKAT
- XI BOB. SOVET HOKIMIYATINING O’ZBEKISTONDA AMALGAOSHIRGAN IJTIMOIY-SIYOSIY, IQTISODIY TADBIRLARI VA ULARNINGMUSTAMLAKACHILIK MOHIYATI
- XII BOB. SOVET HOKIMIYATI DAVRIDA O’ZBEKISTONNINGMA’NAVIY-MADANIY QARAMLIGI VA UNING OQIBATLARI
- XIII BOB. MUSTABID SOVET TUZUMINING O’ZBEKISTONDAGIQATAG’ONCHILIK SIYOSATI VA UNING OQIBATLARI
- XIV BOB. IKKINChI JAHON URUShI YILLARIDA O’ZBEK XALQININGFAShIZM USTIDAN QOZONILGAN G’ALABAGA QO’ShGAN HISSASI
- XV BOB. SOVET IMPERIYASINING TANAZZULGA YUZ TUTISHI,O’ZBEKISTONNING IJTIMOIY-SIYOSIY HAYOTI
- MILLIY ISTIQLOL DAVRI
- XVI BOB. O’ZBEKISTON DAVLAT MUSTAQILLIGINING QO’LGAKIRITILISHI. DEMOKRATIK HUQUQIY DAVLAT VA FUQAROLIKJAMIYATI ASOSLARINING BARPO ETILISHI
- XVII BOB. MUSTAQILLIK YILLARIDA O’ZBEKISTONNING IQTISODIY,MA’NAVIY VA MADANIYTARAQQIYOTI
- XVIII BOB. O’ZBEKISTONNING JAHON HAMJAMIYATIGA QO’SHILISHI
- XOTIMA
- MUHIM VOQEALAR SOLNOMASI
- FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
Do'stlaringiz bilan baham: |