O ‘zbek tili va adabiyoti fakulteti “Himoyaga tavsiya etilsin” Fakulteti dekani

O ‘rolova Mohichehra Abdukarim 
qizining “
О ‘quvchilarda epik asarlarni
tahlil qilishga oid ко ‘nikmalarni shakllantirish va rivojlantirish usullarF
mavzusidagi bitiruv malakaviy ishi ham aynan uzluksiz adabiy tadimdagi epik 
asarlarni tahlil qilib, o ‘rganish yodidagi muhim ishdir.
Bitiruv malakaviy ishi kirish, 3 bob, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar 
ro‘yxatidan iborat. Ishning kirish qismi an’anaviy - bitiruv malakaviy ishining 
dolzarbligi, ishning maqsadi, vazifasi, ishning ilmiy yangiligi, predmeti va obyekti, 
amaliy ahamiyati atroflicha yoritilgan. Tadqiqotchi adabiyotshunoslik va metodika 
sohalarida amalga oshirilgan ilmiy izlanishlar natijalariga hurmat bilan munosabatda 
bodgan va ularga nazariy asos sifatida tayangan.
Ishning birinchi bobi “Adabiyot darslarida epik asarlarni tahlil qilishning 
ilmiy va metodik asoslari” deb nomlangan. U ikki faslga bo dinib, birinchi faslda 
badiiy asarni talqin va tahlil qilishning asosiy vazifalari haqida madumot berib, 
yoshlarda badiiy asar his etish, tushunish tahlil va talqin qilish tamoyillari haqida 
madumot beradi.
“Epik asarlarni tahlil qilishning metodik va m e’yoriy asoslari” deb 
nomlangan ikkinchi faslida epik asarlar tahlilida badiiy shartlilik, obrazlilik, olamni

---

o ‘zgacha estetik nazar bilan ko‘rish, o ‘quvchilami xilma-xil ijodiy yo‘nalishdagi, 
turli janrlardagi badiiy asarlami qabul qilish ko‘nikmasini shakllantirishning 
usullari haqida to ‘xtalib o ‘tadi.
Tadqiqotchi o ‘z fikr-mulohazalari, kuzatish va tajriibalarini mantiqli va asosli 
tarzda bayon qila olgan. U ayrim farazlarini isbotlashda ilmiy va badiiy 
adabiyotlardan unumli foydalangan. Mavjud bilimlarni umumlashtirish bilangina 
cheklanmay, ularni muayyan darajada rivojlantirgan, o ‘z mustaqil qarashlarini dadil 
ifodalay olgan.
Ishning ikkinchi bobi “Epik asarlarni tahlil qilish usullari” deb nomlanib, unda 
epik turning hikoya, qissa va roman janrlarini tahlil va talqin etishning usullari 
haqida fikr yuritadi.
Ishning uchinchi bobi “Tajriba-sinov ishlari samaradorligi” deb nomlangan. Unda 
yuqorida tavsiya qilingan usullami amaliyot jarayonida erishilgan natijalar asosida 
yoritib bergan. Bitiruvchi 5-sinfda “Mening o ‘g ‘rigina bolam” hamda 10-sinfda 
“Ikki eshik orasi” romani bilan tanishish” mavzulari yordamida tajriba - sinov 
ishlarini amalga oshirgan. 0 ‘tkazilgan tajTiba - sinov ishlarining samaradorlik 
ko‘rsatkichlarini jadvallar asosida foiz ko‘rsatkichlarida ko‘rsatib berishga harakat 
qilgan. Tadqiqotning xulosa qismida boblardagi fikr-mulohazalar umumlashtirilgan.
Umuman, ushbu bitiruv malakaviy ishida tadqiqotchi o ‘z oldiga qo‘yilgan 
muammoni imkon qadar qamrab olishga, chuqur tadqiq etishga intilgan. Asar 
qahramonlariga xos muhim xususiyatlami o ‘rganish orqali o ‘quvchilaming mustaqil 
fikrlash tarzini rivojlantirish masalasi tadqiq etilgan. Tadqiqot ishi o ‘ziga xos uslub 
va ravon tilda yozilgan. Shu o ‘rinda ayrim ishoraviy va imloviy xatolarga yo‘l 
qo‘yilgan bo‘lib, bu ishning umumiy darajasiga zarar yetkazmaydi.
Ushbu bitiruv malakaviy ishi tugallangan tadqiqot sifatida talablarga javob

---